• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بیهوش شدن ائمه از شوق عبادت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: نماز، امام، ائمه، مناجات، عبادت، غش، بیهوش.

پرسش: آیا هیچ گزارشی وجود دارد که پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و ائمه (علیه‌السّلام) گاه هنگام عبادت و مناجات از خود بی‌خود گشته و بی‌هوش می‌شدند؟!

پاسخ: هر انسانی معرفت و شناخت اجمالی از خدای متعال دارد، و هر مقدار این معرفت و شناخت بیشتر شود، خضوع و خشوع او نسبت به خدا در همه حالات، به ویژه در نماز ظهور بیشتری پیدا می‌کند. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و ائمه (علیه‌السّلام) در اوج این معرفت و شناخت قرار داشتند، در نتیجه هنگام مناجات و عبادت تمام توجه‌شان به خدا بود، تا جایی که رنگ صورتشان برمی‌گشت و مانند بنده‌ای ذلیل که در پیش‌ روی فرمانروایی بزرگوار و قدرت‌مند ایستاده باشد، به نماز می‌ایستادند. بدنشان از ترس خداوند می‌لرزید، چنان‌که گویی در نمازشان با دنیا خداحافظی می‌کنند و فرصت ندارند نماز دیگری را بخوانند؛ از‌این‌رو دور از انتظار نبود که آن‌حضرات (علیه‌السّلام)، هنگام عبادت‌هایشان محو جمال و جلال الهی شده و بیهوش شوند.



امام علی (علیه‌السّلام) به دانشمندی یهودی فرمود:
«رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) مدّت ده سال در هنگام بندگی خداوند بر پاهای خود می‌ایستاد و عبادت می‌نمود تا آن‌که پاهای ایشان متورم و سطبر شده و رنگ صورتشان به زردی می‌گرایید. آن‌حضرت (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) دائماً نماز شب می‌خواند، تا آن‌که مورد عنایت خداوند قرار گرفت: «طه• ما اَنْزَلْنا عَلَیک الْقُرْآنَ لِتَشْقی؛ ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که خود را به زحمت بیفکنی.» بلکه هدف ما آن بود که به واسطه آن سعادت‌مند شوید؛ اما ایشان چنان گریه می‌کرد که در برخی اوقات بی‌هوش می‌شد. روزی یکی از اصحاب به آن‌حضرت (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) گفت: مگر خداوند گناهان گذشته و آینده‌ای را که به تو نسبت می‌دادند نیامرزید؟! (پس چرا این مقدار بی‌تابی می‌کنید؟) رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) پاسخ داد: آری! اما مگر نباید بنده سپاس‌گزار خدا باشم».


گزارش‌های متعددی وجود دارد که امام علی (علیه‌السّلام) نیز گاه هنگام عبادت بیهوش می‌شد:
ابو درداء گفت: امام علی (علیه‌السّلام) در منطقه بنی نجار، گوشه‌ای خلوت را برگزید تا به تفکر در آیات الهی و راز و نیاز با پروردگار بپردازد. امام (علیه‌السّلام) در نیمه‌های یک شب، نخست چند رکعت نماز گزارد و به دعا و تضرع و گریه روی آورد و راز و نیاز با خدا را آغاز نمود؛ اما بعد از مدتی بیهوش شد. ابو درداء می‌گوید: خود را به فاطمه (سلام‌الله‌علیها) رسانده و داستان را بیان کردم. ایشان فرمود: «ای ابو درداء! به خدا سوگند این حالت غشی است که از بیم خداوند وی را فرا می‌گیرد».
بر اساس گزارشی دیگر، بسیار رخ می‌داد که امام علی (علیه‌السّلام) هنگام سجده‌ شکر از خوف خدا غش نماید.


امام صادق‌ (علیه‌السّلام) فرمود: «امام حسن (علیه‌السّلام) عابدترین، زاهدترین، برترین اهل زمان خود بود و پیاده و گاه با پای برهنه به حج می‌رفت و هرگاه به یاد مرگ، قبر، قیامت و برانگیخته شدن، عبور از صراط و ملاقات با خدا می‌افتاد، گریه می‌کرد و ناله می‌زد که از آن بیهوش می‌شد و وقتی به نماز می‌ایستاد، لرزه بر‌اندامش می‌افتاد و با یاد بهشت و دوزخ‌ مانند افراد مارگزیده، پریشان می‌شد».


گزارشی وجود دارد که بر اساس آن، امام سجاد (علیه‌السّلام) هنگام گفتن لبّیک در مناسک حج، بی‌هوش شد.


امام صادق (علیه‌السّلام) در حال قرائت قرآن در نماز بود که دچار بی‌هوشی شد. وقتی به هوش آمد، از حضرتشان پرسیدند که دلیل بی‌هوشی شما چه بود؟! ایشان فرمود: «پیوسته آیات قرآن را تکرار می‌نمودم، تا این‌که به حالتی‌ رسیدم که گویی قرآن را از کسی که نازل فرموده به مکاشفه و به عیان می‌شنوم؛ و مشاهده این مکاشفه از طاقتم بیرون بود و بی‌هوش شدم».


۱. شیخ صدوق، خصال، ج۲، ص۵۱۷، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.    
۲. طه/سوره۲۰، آیه۱-۲.    
۳. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۲۱۹-۲۲۰، محقق، مصحح، خرسان، محمد باقر، مشهد، نشر مرتضی، چاپ اول، ۱۴۰۳ق.    
۴. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج‌۱، ص۱۱۱-۱۱۲، قم، رضی، چاپ اول، ۱۳۷۵ش.    
۵. ر.ک:سایت ویکی پرسش، مقاله «مناجات خلوت شبانه امام علی ».    
۶. دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب الی الصواب، ج۱، ص۱۰۵، قم، الشریف الرضی، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.    
۷. شیخ صدوق، امالی، ص۲۴۴، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، ۱۴۰۰ق.    
۸. ابن طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل، ص۱۳۲، قم، بوستان کتاب، چاپ اول، ۱۴۰۶ق.    
۹. ابن طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل، ص۱۰۷-۱۰۸.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «بیهوش شدن ائمه از شوق عبادت»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۴/۵.    






جعبه ابزار