انس بن مالک
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: انس بن مالک،
اهل سنت،
مدینه،
صحابه.
پرسش: انس بن مالک که بود و چگونه شخصیتی داشت؟
اهل بیت چه نظری در مورد او داشتند؟ آیا
روایات او مورد قبول است؟
پاسخ: «أنس بن مالک بن النضر بن ضمضم» ملقب به «ابوحمزه»، در مدینه به
دنیا آمد و جزو
انصار و صحابه
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) حساب می‌شود که در سنین کودکی به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پیوست و او را در جنگ‌های بسیاری از جمله
جنگ بدر همراهی کرد. او خادم رسول الله بود و به این امر افتخار می‌کرد. اهل سنت از انس روایات بسیاری را نقل کرده‌اند؛ اما از او روایات محدودی در منابع شیعه نقل شده، علاوه بر این روایت‌هایی نیز در مذمت او وجود دارد که اطمینان به اخبار او را سخت می‌کند؛ از جمله این روایات، روایتی است از
امام صادق (علیه‌السلام) که در مورد او ذکر شده است.
«انس بن مالک بن النضر بن ضمضم»
ملقب به «ابوحمزه»، در
مدینه به دنیا آمد و جزو انصار و
صحابه پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) حساب می‌شود
که در سنین
کودکی به آن حضرت پیوست
و او را در جنگ‌های بسیاری از جمله
جنگ بدر همراهی کرد.
او ده سال قبل از
هجرت به
دنیا آمده بود.
و وقتی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به مدینه
هجرت کرد، مادر انس پیش پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) رفته و عرض کرد: این انس
غلام شما باشد و به شما خدمت کند و پیامبر نیز پذیرفت
و این‌گونه انس در ده سالگی خادم
رسول الله شد و خود را همیشه
خادم پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌نامید و به این امر
افتخار می‌کرد.
انس از جمله افرادی بود که
احادیث بسیاری نقل کرده است. او احادیثی را از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، ابوذر،
حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)،
سلمان فارسی،
ابوبکر،
عمر بن خطاب و... نقل کرده است.
از او یک صد و هشتاد
حدیث در دو
کتاب صحیح بخاری و
صحیح مسلم نقل شده است که نشان از روایات بسیاری است که اهل سنت از او نقل کرده‌اند.
در احادیث آمده که
امام علی (علیه‌السلام) در میان جمعیتی در
کوفه بودند و پرسیدند کدام یک از شما قول پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را که فرمود: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» را شنیده‌اید؟ دوازده نفر از میان
جمعیت بلند شده و شهادت دادند که این را از پیامبر شنیده‌اند؛ اما انس بن مالک که در میان جمعیت حاضر بود، بلند نشد.
امام به انس فرمود: ای انس! چه چیزی باعث شده که
شهادت ندهی، با این‌که در آن‌جا حاضر بودی؟ اما انس با این‌که کمتر از پنجاه سال عمر داشت، گفت: ای امیرالمومنین!
سن من زیاد شده و فراموش کرده‌ام. امام نیز فرمود: اگر
دروغ می‌گویی خداوند تو را به سفیدی دچار کند
(منظور بیماری برص که یک نوع بیماری پوستی است، می‌باشد.) از این باب او به بیماری
برص دچار شد و تا آخر عمر این بیماری با او بود. اما این برص سبب
نفرت انس از امیرالمومنین نشد؛ بلکه او
قسم یاد کرد که هیچ‌گاه فضیلتی را از امیرالمومنین کتمان نکرده؛ بلکه آن را بیان دارد.
او به علت عمر طولانی که داشت، در بسیاری از وقایع تاریخی زنده بود. او بعد از واقعه
عاشورا، در مجلس
ابن زیاد حضور داشت تا این‌که سر مبارک
امام حسین (علیه‌السلام) را به مجلس ابن زیاد آوردند و ابن زیاد با چوب به دندان‌های آن حضرت می‌زد، پس انس به
گریه افتاد و گفت، او شبیه‌ترین مردم به رسول الله بود.
انس از آن‌جایی که سال‌های بسیاری را در نزد پیامبر بود و به آن حضرت خدمت می‌کرد،
احادیث بسیاری را از آن حضرت نقل کرده که در میان
اهل سنت معتبر دانسته شده‌اند؛ اما محدثان
شیعه روایات محدودی را از او نقل کرده‌اند.
علاوه بر این روایت‌هایی نیز در مذمت او وجود دارد که اطمینان به اخبار او را سخت می‌کند؛ از جمله این روایات، روایتی است از
امام صادق (علیه‌السلام) که در مورد او ذکر شده است.
انس بن مالک از جمله صحابه‌ای بود که عمر بسیار کرد؛ به‌گونه‌ای که می‌گفت: از کسانی که به دو
قبله نماز خوانده‌اند، تنها من مانده‌ام.
در
تاریخ فوت او میان مورخان اختلافاتی وجود دارد و از
سال ۹۰ تا ۹۳ هجری قمری ذکر کرده‌اند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «انس بن مالک»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۷/۰۵.
