• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امامت پیامبر اسلام

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه:مقام امامت، مقام نبوت، پیامبر اسلام.
پرسش:دلیل امام بودن پیامبر (صلی الله علیه وآله) چیست؟
پاسخ :دلایل امامت باطنی پیامبر همان دلایل امامت ائمه است.


امامت حداقل در دو معنای اصلی به کار رفته است: ۱. امامت و ولایت به معنای ریاست و رهبری ظاهری،
۲. امامت و ولایت باطنی و عرفانی؛
[۱] برای نمونه مراجعه شود به مقاله: ولایت در عرفان، چوپانی، ید الله، فصلنامه عرفان، سال ششم، شماره ۲۲، زمستان ۸۸.


دلایلی که بر امامت ظاهری پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) داریم نیازی به تکرار مجدد ندارد؛ چرا که آن حضرت تشکیل حکومت داده و به نص قرآن اطاعت او بر همگان واجب بود. اما در مورد امامت باطنی آن حضرت گفتنی است که همه دلایلی که برای امامت باطنی و مقامات عالی دوازده امام وجود دارد، در همۀ موارد و مباحث این مقام باطنی آنان به تبع نورانیت باطنی حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) بوده است، و ولایت کلیه الاهیه که همان معنای عرفانی امامت و ولایت است، در عرفان اسلامی مترادف حقیقت محمدیه است؛ یعنی در عرفان اسلامی نورانیت باطن حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) همان امر امامت و ولایت باطنی است که همین نور در ائمه طاهرین (علیهم السلام) ظاهر شده است. روایت معروف از حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) که می فرماید من و علی نور واحدیم اشاره به همین مطلب دارد. بنابراین پیامبر ما دارای دو منزلت است؛ یکی رسالت و نبوت و یکی مقام امامت باطنی که مربوط به باطن ایشان است اما؛ چون این منزلت در ائمه آشکار شده (بدون رسالت) بیشتر به ائمه، امام اطلاق شده است.
بنابراین، چنان که گفته شد، دلایل امامت باطنی پیامبر همان دلایل امامت ائمه است و به طریق اولی بر پیامبر اسلام دلالت دارد. مثلا یکی از مقامات باطنی ائمه این است که امام شاهد بر مردم است. از جمله روایاتی که بر این مطلب دلالت دارد این روایت است:
از امام صادق (علیه السلام) در تفسیر این آیه سؤال شد: «فَکَیْفَ إِذا جِئْنا مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَ جِئْنا بِکَ عَلى‌ هؤُلاءِ شَهِیداً»
[۲] سوره بقره/۲، آیه۱۳۸.    
حضرت فرمود: در باره امت محمد (صلی الله علیه وآله) به خصوص نازل شد که در هر قرنى از ایشان امامى باشد از ما که شاهد است بر ایشان و محمد (صلی الله علیه وآله) شاهد است بر خود ما».
[۳] «عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- فَکَیْفَ إِذا جِئْنا مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَ جِئْنا بِکَ عَلی‌ هؤُلاءِ شَهِیداً قَالَ نَزَلَتْ فِی أُمَّةِ مُحَمَّدٍ ص خَاصَّةً فِی کُلِّ قَرْنٍ مِنْهُمْ إِمَامٌ مِنَّا شَاهِدٌ عَلَیْهِمْ وَ مُحَمَّدٌ ص شَاهِدٌ عَلَیْنَا» کلینی، الاصول من الکافی، ج۱، ص ۱۹۰، دار الکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۶۵ش.    

در این روایت ملاحظه می شود که امام شاهد بر مردم است و این یکی از مقامات امام است، ولی با این حال حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) خود شاهد بر امامان است! بنابراین امامتی برتر برای آن حضرت محقق خواهد بود. با همین شیوه همه دلایلی که بر امامت و مقامات امام دلالت دارد بر خود نبی مکرم اسلام، حضرت محمد (صلی الله علیه وآله) نیز صادق است.

۱. ↑ برای نمونه مراجعه شود به مقاله: ولایت در عرفان، چوپانی، ید الله، فصلنامه عرفان، سال ششم، شماره ۲۲، زمستان ۸۸.
۲. ↑ سوره بقره/۲، آیه۱۳۸.    
۳. ↑ «عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ- فَکَیْفَ إِذا جِئْنا مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَ جِئْنا بِکَ عَلی‌ هؤُلاءِ شَهِیداً قَالَ نَزَلَتْ فِی أُمَّةِ مُحَمَّدٍ ص خَاصَّةً فِی کُلِّ قَرْنٍ مِنْهُمْ إِمَامٌ مِنَّا شَاهِدٌ عَلَیْهِمْ وَ مُحَمَّدٌ ص شَاهِدٌ عَلَیْنَا» کلینی، الاصول من الکافی، ج۱، ص ۱۹۰، دار الکتب الاسلامیة، تهران، ۱۳۶۵ش.    


پایگاه اسلام کوئست    


رده‌های این صفحه : امام شناسی | کلام
جعبه ابزار