اطلاع پیامبر از مصحف فاطمه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حضرت زهرا، کتب معصومین، مصحف حضرت زهرا.
پرسش: کلینی در کتابش
می گوید: «شماری از اصحاب ما از احمد بن محمد، از عبدالله بن حجال، از
احمد بن عمر حلبی ، از
ابی بصیر روایت می کنند که گفت: پیش
امام صادق (علیه السلام) آمدم و به او گفتم: فدایت شوم! می خواهم از تو مسئله‌ای بپرسم. آیا کسی این جا هست که صدایم را بشنود؟ می‌گوید: آن گاه ابو عبدالله پرده‌ای را بین دو خانه کنار زد و نگاهی کرد و گفت: هر چه می‌خواهی بپرس، می گوید: گفتم فدایت شوم ... آن گاه او لحظه‌ای سکوت کرد و سپس گفت: مصحف فاطمه پیش ماست، مردم چه می‌دانند مصحف فاطمه چیست! می‌گوید: گفتم مصحف فاطمه چیست؟ گفت: مصحفی است سه برابر قرآنی که در دست شماست، به خدا حتی یک حرف
قرآن که در دست شماست، هم در آن نیست، می‌گوید: گفتم: به خدا علم کامل این است، فرمود: این هم علم است، ولی علم کامل نیست».
آیا
پیامبر (صلی الله علیه وآله) و اصحاب او قرآن فاطمه را می‌دانستند و از آن خبر داشتند؟! اگر پیامبر آن را نمی‌دانست و از آن خبر نداشت؟ چگونه
اهل بیت از آن با خبر بودند؟! در حالی که او پیامبر بود، و اگر آن را می‌دانست و از آن خبر داشت چرا آن را از امت پنهان کرد؟! و حال آن که خداوند متعال می‌فرماید: «ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملا (به مردم) برسان! و اگر چنین نکنی، رسالت او را انجام نداده‌ای».
پاسخ: از آن جایی که مصحف فاطمه بنابر مفاد بیشتر روایات پس از رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و در زمان ائمه تدوین شده است به همین دلیل رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) به آن اشاره نفرموده‌اند و این دلیل نمی‌شود که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) از آن آگاهی نداشته باشند. ما معتقدیم که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) با اذن خدا از آینده با خبر بود. ایشان اکنون نیز طبق آیات قرآن، ناظر هستند و شاهد تمام اعمال و حوادث می‌باشند. این کتاب اختصاص به ائمه دارد و از
نشانه‌های امامت است. مضافا بر اینکه مصحف فاطمه (علیه السلام) جزء آیات قرآن نبوده تا پیامبر (صلی الله علیه وآله) موظف به ابلاغ و بیان آن باشد. و از طرفی پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) بسیاری از مسائل را بیان نفرموده و بیان آنها را واگذر به عترت کرده است.
هر نوشته‌ای را که بین دو جلد جمع آوری شده باشد، مصحف می‌نامند. از این رو به هر کتابی می‌توان مصحف گفت. در
صدر اسلام به
قرآن نیز مصحف گفته می‌شد.
در منابع اسلامی از کتبی یاد شده است که اختصاص به معصومین (علیهم السلام) داشته است و آنان از محتوای آن کتب باخبر بوده‌اند. مانند
کتاب علی(علیه السلام)،
مصحف علی و مصحف فاطمه(سلام الله علیها).
در این منابع از کتاب اخیر به نام های مصحف فاطمه، صحیفه فاطمه و کتاب فاطمه یاد شده است.
روایات مرتبط با این مصحف کم نیست. برخی از این روایات از حیث سند ضعیف اند، ولی دسته دیگری از این روایات از جهت سند صحیح هستند و می توان به اصل وجود چنین کتابی یقین پیدا کرد، هر چند که در جزئیات، این روایات با هم اختلاف دارند.
پس از رحلت
پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) دختر بزرگوار شان به خاطر از دست دادن پدر بسیار ناراحت بودند و تحمل فراق و دوری پدر برای
فاطمه زهرا (سلام الله علیها) بسیار سخت بود.
در روایات معتبر آمده است که در فاصله
وفات پیامبر (صلی الله علیه وآله) تا زمان
شهادت حضرت زهرا(سلام الله علیها)- فرشته ای از سوی خداوند بر دختر نبی اکرم (صلی الله علیه وآله) فرود می آمد و او را تسلی می داد تا حضرت آرام بگیرد.از این فرشته در برخی روایات به
جبرئیل یاد شده است،
او حضرت زهرا(سلام الله علیها) را از احوال پدربزرگوارشان در
عالم برزخ و همچنین از حوادث آینده، مطلع می‌ساخت.
در روایتی از
امام صادق (علیه السلام) می‌خوانیم:
«هنگامی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) رحلت کردند، فاطمه به علت وفات پدر به قدری محزون شد که تنها خداوند از شدت غم و اندوه او باخبر بود. از این رو خداوند فرشته‌ای را فرستاد تا او را تسلی دهد و اندوهش را برطرف سازد. فاطمه (سلام الله علیها)، علی (علیه السلام) را از این موضوع با خبر ساخت و علی همه ی آن سخنان را نوشت و مصحف فاطمه این گونه تدوین شد».
از این روایت و روایات دیگر استفاده می‌شود که این مصحف پس از رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و به دست
امیرالمؤمنین (علیه السلام) تدوین شد و سخنانی است که فرشته الاهی به حضرت زهرا گفته است. البته در برخی از روایات که نسبت به روایات قبلی کمتر هستند، این گونه به دست می آید که این مصحف در زمان خود رسول الله (صلی الله علیه وآله) نوشته شده است. سید جعفر مرتضی عاملی (از دانشمندان معاصر
شیعه در علم تاریخ) برای از بین بردن این اختلاف و جمع بین روایات می‌نویسد: شروع تدوین مصحف در زمان رسول اکرم بوده است و قسمتی از این صحیفه در زمان حیات پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله) نوشته شده و ادامه ی آن هم پس از رسول خدا نگارش یافته است.
این که فرشته الهی با حضرت زهرا سخن گفته باشد، چیز بعیدی نیست؛ زیرا همان گونه که در قرآن آمده است که: «و چون فرشتگان گفتند: ای مریم خداوند تو را برگزید و پاکیزه گردانید و برتری بخشید بر زنان جهانیان».
این در حالی است که
حضرت مریم تنها سرور زنان زمان خویش بود، ولی فاطمه سرور زنان هستی از آغاز تا انجام است.
با مطالعه روایات در می یابیم که در این کتاب شریف به موضوعات زیر پرداخته شده است:
۱. خبر حوادث آینده
۲.
وصیت حضرت فاطمه۳. نام تمام فرمانروایانی که تا
قیام قیامت به حکومت خواهند رسید.
۴. خبر دادن از
فرزندان حضرت زهرا۵. گزارش احوال پیامبر و جایگاه او پس از وفاتش، به زهرا (سلام الله علیها)
در این جا برای نمونه، یک روایت ذکر می شود:
امام صادق (علیه السلام) می فرماید: «همانا فاطمه ۷۵ روز بعد از رسول خدا (صلی الله علیه وآله) زندگی کرد در این مدت به خاطر از دست دادن پدر بسیار اندوهگین بود. در این ایام
حضرت جبرئیل (علیه السلام) نزد او می آمد و عزای پدرش را بر
فاطمه زهرا (سلام الله علیها) تسلیت می گفت و وی را آرام می کرد و از پدرش و جایگاه او به حضرت خبر می آورد و او را از آینده ی فرزندانش مطلع می ساخت و علی (علیه السلام) آن را می نوشت تا این که مصحف فاطمه تدوین شد».
از برخی روایات به دست می آید که مصحف فاطمه نزد
اهل سنت امری شناخته شده بود و آنان می پنداشتند که
شیعه بر اساس آموزه های اهل بیت (علیهم السلام) معتقدند که بخشی از آیات تحریف و حذف شده در قرآن در این مصحف آمده است. از این رو ائمه به شدت وجود هر گونه آیات قرآن در این مصحف را انکار کرده اند.
علامه عسگری می نویسد: «برخی نویسندگان اهل سنت
تهمت دیگری به مدافعان
مکتب اهل بیت می‌زنند و می گویند که آنان قرآن دیگری دارند به نام مصحف فاطمه؛ زیرا نام کتاب فاطمه مصحف است و برخی از مسلمانان در صدر اسلام قرآن را مصحف می نامیدند».
در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) می خوانیم : «به خدا قسم مصحف فاطمه نزد ما است و در آن یک آیه ی قرآن هم وجود ندارد».
در حدیثی طولانی
امام رضا(علیه السلام) نشانه های امام را می شمارد و می فرماید: یکی از علامت های امام این است که مصحف فاطمه نزد اوست.
امام صادق (علیه السلام) نیز می فرماید: پیش از این که
امام باقر(علیه السلام) شهید شوند مصحف فاطمه را به من سپردند.
این مصحف از زمان تدوین آن در دست ائمه بوده و در میان آنان دست به دست گشته است و اکنون در دست
امام زمان (عج الله فی فرجه) است.
از آن جایی که مصحف فاطمه بنابر مفاد بیشتر روایات پس از رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و در زمان ائمه تدوین شده است به همین دلیل رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) به آن اشاره نفرموده‌اند و این دلیل نمی‌شود که رسول خدا (صلی الله علیه وآله) از آن آگاهی نداشته باشند. ما معتقدیم که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) با اذن خدا از آینده با خبر بود. ایشان اکنون نیز طبق آیات قرآن، ناظر هستند و شاهد تمام اعمال و حوادث می‌باشند. این کتاب اختصاص به ائمه دارد و از
نشانه‌های امامت است.
همان گونه که پیش از این گفته شد اگر طبق برخی از روایات بگوییم قسمتی از این مصحف در زمان رسول خدا و با املای آن حضرت نوشته شده است، قهرا آن حضرت از این مصحف با خبر بوده‌اند.
مضافا بر اینکه مصحف فاطمه (علیه السلام) جزء آیات قرآن نبوده تا پیامبر (صلی الله علیه وآله) موظف به ابلاغ و بیان آن باشد. و از طرفی پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) بسیاری از مسائل را بیان نفرموده و بیان آنها را واگذر به عترت کرده استبنابر این، لازمه خبر ندادن بی اطلاعی نیست. چنان که در
حدیث متواتر ثقلین آمده است.« إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمُ الثَّقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا کِتَابَ اللَّهِ وَ عِتْرَتِی أَهْلَ بَیْتِی وَ إِنَّهُمَا لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ».
.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مصحف فاطمه».
