• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آداب پوشیدن کفش

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: آداب اسلامی، پوشیدن کفش، رنگ کفش.

پرسش: آیا دربارۀ پوشیدن کفش آداب مخصوص وارد شده است؟ لطفاً بیان فرمایید.

پاسخ: در روایات برای پوشیدن کفش آدابی بیان شده است: ۱)در اصل پوشیدن کفش؛ ۲) اهمیّت کفش خوب ۳) مشخصات کفش نیکو؛ ۴) آداب و شیوۀ پوشیدن کفش.



دین اسلام، آخرین، کامل‌ترین و جامع‌ترین دین آسمانی است. در این راستا، آموزه‌های اسلامی به همۀ ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان در هر زمان و مکان نظر دارند و نیازمندی‌های او را پاسخ می‌گویند. این نکته را باید توجّه داشت که نباید خیال کرد چون اسلام، دین جامعی است، پس باید در تمام جزئیات نیز تکلیف معیّنی داشته باشد؛
[۱] مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۱، ص۱۹۳ – ۱۹۵، انتشارات صدرا، قم، چاپ اول، بی تا. ‌
بلکه با ارائۀ معیارها و ملاک‌های کلّی و دلایل نقلی و عقلی، در برخی از جزئیّات و موضوعاتی که در هر عصری به صورت یک امر جدید به وجود می آید، منظور و مقصود خویش را به تفکر بشری واگذار کرده است، و بشر باید با به دست آوردن و فهم درست این معیار‌ها و ملاک‌ها و اجتهاد، به احکام و دستورات الاهی دست پیدا کند.
البته دین اسلام در برخی جزئیات نیز وارد شده و برای آنها آداب و شیوه هایی قرار داده که یکی از آنها پوشیدن کفش است، که پایبندی به این آداب، یک نوع شکر نعمت محسوب می شود.


بحث از پوشیدن کفش و آداب آن به صورت خلاصه چنین است:

۲.۱ - اصل پوشیدن کفش

پوشش پا در دین اسلام مورد توجّه قرار گرفته است. در این رابطه امام باقر (علیه‌السلام) می‌فرماید:«پوشیدن خُف (نوعی کفش راحتی)، نیروی چشم را افزایش می‌دهد». نیز امام صادق (علیه‌السلام) فرموده است: «مداومت بر پوشیدن خُف، آدمی را از ابتلا به بیماری جذام دور می ‌دارد.» و «خُف» در لغت، به معنای هر پاپوشی است که روی دو قدم را بپوشاند؛ چه ساق داشته باشد یا نداشته باشد؛ در مقابل نعلین(که در لغت تعبیر به «نعل» و «حذاء» شده است) که همه روی پا را نمی‌پوشاند، و گفته شده که خُف، بزرگتر از نعل است.

۲.۲ - اهمیّت کفش خوب

در این باره امام علی (علیه‌السلام) در مجلسی به یاران خود فرمود: «کفش خوب، حافظ بدن و کمک بر نماز و پاکیزگی است.»

۲.۳ - مشخصات کفش نیکو

امام علی (علیه‌السلام) از پوشیدن کفشی که دارای استحکام کافی نیست، منع فرمودند. و امام صادق (علیه‌السلام) در روایتی پوشیدن کفش سیاه را ناپسند دانسته و بر پوشیدن کفش زرد رنگ، و سفید رنگ، سفارش فرمود، که پوشیدن هر کدام داری ثواب ویژه‌ای است.

۲.۴ - آداب و شیوۀ پوشیدن کفش

در احادیث آداب و شیوه‌هایی برای پوشیدن کفش بیان شده که به مواردی اشاره می‌شود:
۱. کفش به صورت خوب و نیکو پوشیده شود.
[۱۱] شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج۳، ص۵۵۵، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.

۲. کفش، به صورت ایستاده پوشیده نشود.
۳. از راه رفتن با یک لنگۀ کفش دوری شود.
۴. در پوشیدن کفش، پای راست مقدم شود و در بیرون آوردن، پای چپ.
[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، الآداب الدینیة للخزانة المعینیة، ترجمه عابدی، احمد، ص۶۰، نشر زائر، قم، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.

۵. برای پوشیدن کفش این دعا را بخواند: «بِسمِ الله، اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ وَطِّئْ قَدَمَیَّ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ وَ ثَبِّتْهُمَا عَلَی الصِّرَاطِ الْمُسْتَقِیمِ یَوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَام»؛‌ به نام خدا، خدایا بر محمّد و آل محمّد درود فرست و قدم مرا در دنیا و آخرت هموار گردان و در روزی که قدم‌ها لغزش پیدا می‌کنند، قدم های مرا بر صراط مستقیم، ثابت نگهدار.
و برای در آوردن کفش از پا این دعا را بخواند: «اَلحَمدُ لِلّهِ الَّذِی رَزَقَنِی مَا اَوقِی بِهِ قَدَمَی مِنَ الاَذَی، أللّهُمَّ ثَبِّتهُمَا عَلَی صِرَاطِکَ المُستَقِیمِ، یَومَ تَزِلُّ فِیهِ الأقدَامِ، وَ لا تَزِلُّهُمَا عَنِ الصِّرَاطِ المُسَوّی؛
[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، الآداب الدینیة للخزانة المعینیة، ترجمه عابدی، احمد، ص۶۰، نشر زائر، قم، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
سپاس خدای را که کفشی را به من ارزانی داشت تا پای خود را از اذیت شدن حفظ کنم، خداوندا! روزی که قدم ها لغزش پیدا می کنند، قدم های مرا بر صراط مستقیم، ثابت نگهدار و آنها را از راه مستقیم نلغزان.»


۱. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۱، ص۱۹۳ – ۱۹۵، انتشارات صدرا، قم، چاپ اول، بی تا. ‌
۲. شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص۲۵، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق.    
۳. شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص۲۵، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق.    
۴. طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۶۷۲.    
۵. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح - تاج اللغة و صحاح العربیة، محقق و مصحح:عطار‌، احمد عبد الغفور، ج۵، ص۱۸۳۱، دار العلم للملایین، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۰ق.    
۶. ابو الحسین، احمد بن فارس بن زکریا، معجم مقائیس اللغة، محقق و مصحح:هارون‌، عبد السلام محمد، ج۲، ص۱۵۴، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، چاپ اول، ۱۴۰۴ق.    
۷. کلینی، محمد بن یعقوب، الاصول من الکافی، محقق و مصحح:غفاری علی اکبر، آخوندی، محمد، ج۶، ص۴۶۲، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۸. کلینی، محمد بن یعقوب، الاصول من الکافی، محقق و مصحح:غفاری علی اکبر، آخوندی، محمد، ج۶، ص۴۶۳، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۹. شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص۲۴و۲۵، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق.    
۱۰. شیخ صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص۲۴، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، ۱۴۰۶ ق.    
۱۱. شیخ صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، محقق و مصحح: غفاری، علی اکبر، ج۳، ص۵۵۵، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.
۱۲. شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، محقق و مصحح:غفاری، علی اکبر، ج۱، ص۵۲۱.    
۱۳. کلینی، محمد بن یعقوب، الاصول من الکافی، محقق و مصحح:غفاری علی اکبر، آخوندی، محمد، ج۶، ص۵۳۴، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، الآداب الدینیة للخزانة المعینیة، ترجمه عابدی، احمد، ص۶۰، نشر زائر، قم، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، الآداب الدینیة للخزانة المعینیة، ترجمه عابدی، احمد، ص۶۰، نشر زائر، قم، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «آداب پوشیدن کفش»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۶/۶.    


رده‌های این صفحه : آداب اسلامی | آراستگی | اخلاق اسلامی




جعبه ابزار