آخرت‌جویان و دنیاطلبان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: آخرت ،
دنیا ، آخرت‌جویان، دنیاطلبان.
پرسش: در کدام‌یک از آیات سوره‌ی
شوری آخرت‌جویان و دنیاطلبان به وضوح از هم متمایز و جدا شده‌اند؟
پاسخ:
در سوره‌ی شوری آیۀ شریفه‌ای که
آخرت‌جویان را از
دنیاطلبان جدا می‌کند،
عبارت است از:«کسی که
زراعت آخرت را بخواهد، به کشت او
برکت و افزایش می‌دهیم و بر محصولش می‌افزاییم و کسی که فقط کشت
دنیا را بطلبد، کمی از آن به او می‌دهیم؛ اما در آخرت هیچ بهره‌ای ندارد!».
در تفسیر آیۀ مزبور به نکاتی اشاره می‌شود:
۱. آیه‌ی شریفه‌ی فوق، با یک تشبیه لطیف، مردم
جهان را در برابر روزی‌های پروردگار و چگونگی استفاده از آن، به کشاورزانی تشبیه می‌کند که گروهی برای آخرت کشت می‌کنند، و گروهی برای دنیا، و نتیجه هریک از این دو زراعت را مشخص می‌کند.
۲. انسان‌ها همگی زارعند و این جهان
مزرعه ماست، اعمال ما بذرهای آن، و امکانات الاهی بارانی است که بر آن می‌بارد؛ اما این بذرها بسیار متفاوت است، بعضی محصولش نامحدود، جاودانی و درختانش همیشه خرم و سرسبز و پر میوه؛ اما بعضی دیگر محصولاتش بسیار کم، عمرش کوتاه و زودگذر، و میوه‌هایی تلخ و ناگوار دارد. گروهی از این
مواهب به صورت بذرهایی برای آخرت استفاده می‌کنند و گروهی برای
تمتع دنیا. ۳. در مورد کشت‌کاران
آخرت می‌فرماید:«زراعت او را افزون می‌کنیم»، ولی نمی‌گوید: از تمتع دنیا نیز بی‌نصیبند؛ اما در مورد کشت‌کاران دنیا می‌فرماید:«مقداری از آن را که می‌خواهند به آنها می‌دهیم» سپس می‌افزاید: «در آخرت هیچ نصیب و بهره‌ای ندارند».
۴. به این ترتیب، نه
دنیاپرستان به تمام آنچه می‌خواهند می‌رسند و نه طالبان آخرت از دنیا محروم می‌شوند؛ اما با این تفاوت که گروه اول با دست خالی به سرای آخرت می‌روند و گروه دوم با دست‌های پُر.
نظیر همین معنا در جای دیگر از
قرآن کریم به شکل دیگری آمده است:«آن‌کس که (تنها) زندگی زودگذر (دنیا) را می‌طلبد، آن مقدار از آن را که بخواهیم ـ و به هرکس اراده کنیم ـ می‌دهیم سپس
دوزخ را برای او قرار خواهیم داد، که در
آتش سوزانش می‌سوزد؛ در‌حالی‌که نکوهیده و رانده (درگاه خدا) است. و آن‌کس که سرای آخرت را بطلبد، و برای آن سعی و کوشش کند ـ در‌حالی‌که ایمان داشته باشد ـ سعی و تلاش او، (از سوی خدا)
پاداش داده خواهد شد».
۵. به هر حال این دسته از آیات؛ ترسیم گویایی از بینش اسلامی درباره زندگی
دنیا ست، دنیایی که مطلوب بالذات است، و دنیایی که مقدمه جهان دیگر و مطلوب بالغیر، اسلام به دنیا به عنوان یک مزرعه می‌نگرد که محصولش در
قیامت چیده می‌شود.
۶. در حدیثی از
پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ می‌خوانیم:«کسی که نیتش دنیا باشد خداوند کار او را پریشان می‌سازد، فقر را در برابر او قرار می‌دهد و جز آنچه برای او مقرر شده چیزی از دنیا به چنگ نمی‌آورد، و کسی که نیتش سرای آخرت باشد خداوند پراکندگی او را به جمعیت تبدیل می‌سازد، و
غنا و بی‌نیازی را در قلبش قرار می‌دهد، دنیا
تسلیم او می‌گردد و به سراغ او می‌آید».
همچنین از آن حضرت نقل شده است که؛ «
الدُّنْیَا مَزْرَعَةُ الْآخِرَة »؛
یعنی دنیا کشتزار آخرت است.
پایگاه اسلام کوئیست.
