چهره اهل جهنم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: چهره اهل جهنم.
پرسش: چهره
اهل جهنم چه‌گونه است؟
پاسخ: از بررسی مجموعه آیات قرآن می‌توان نتیجه گرفت که از یک طرف، چهره دوزخیان، بر اثر سوختگی شدید، به‌صورت دهشتناکی و با پوست‌های در هم کشیده و لب‌های پاره‌پاره مشاهده می‌شود، و از طرف دیگر،
خداوند مقرر کرده که پوست بدن و صورتشان، دائماً در حال بازسازی و ترمیم باشد تا
مجازات الاهی، دوباره و چندباره در موردشان اجرا شود. به همین دلیل
چهره جهنمیان از خصوصیتی برخوردار است که برای دوستان و آشنایان سابقشان، چه
ساکن همان دوزخ باشند و چه در
بهشت جاودان زندگی کنند، قابل شناسایی است.
با توجه به
آیات قرآن، افراد
ساکن در جهنم، دارای ویژگی‌هایی هستند که اگرچه نمی‌توان ترسیم دقیقی از چهره آنان به
عمل آورد، اما با دقت در این خصوصیات، تا حدودی می‌توان به دورنمایی از وضعیت آنان دست یافت. برخی از این ویژگی‌ها، عبارت‌اند از:
این‌که تمام بدن جهنمیان، از جمله صورتشان، هیزمی برای شعله‌ور کردن
آتش جهنم بوده و بر‌اساس آیاتی از
قرآن کریم، ماده اولیه و یا هیزم آتش
جهنم، ترکیبی از سنگ‌ها و پیکر
ساکنان دوزخ است: "
وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ ".
آنان، دارای پوششی سراسری از گدازه‌های آتشین هستند که تمام بدنشان را فرا گرفته و علاوه بر آن، مواد مذابی بر سر و صورت آنان فرو می‌ریزد: "
فَالَّذینَ کَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِیابٌ مِنْ نارٍ یُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُؤُسِهِمُ الْحَمیم ".
نباید تصور کرد که چهره
دوزخیان، با
زندگی در آتش سازگار شده و آسیبی از آن نخواهد دید؛ زیرا به تعبیر قرآن، بعد از آن که آتش، چهره‌هایشان را فرا گرفت، آنان "کالح" خواهند شد ("
تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَ هُمْ فیها کالِحُون ")
که "بسیاری از مفسران آن را چنین
تفسیر کرده‌اند که بر اثر شعله‌های آتش، پوست صورت آنها در هم کشیده می‌شود ؛به‌طوری‌که لب‌ها از هم باز می‌ماند".
هم‌چنین بر پیشانی‌ها و پهلوها و پشت‌هایشان، با اموالی که از حرام به چنگ آمده و در راه صحیح مصرف نشده، داغ گذاشته خواهد شد و اثر آن بر چهره‌هاشان باقی خواهد ماند: "
یَوْمَ یُحْمی عَلَیْها فی نارِ جَهَنَّمَ فَتُکْوی بِها جِباهُهُمْ وَ جُنُوبُهُمْ وَ ظُهُورُهُم ".
با‌این‌حال فیزیولوژی بدن دوزخیان مانند
دنیا نیست که با یک بار سوختن کامل، از بین رفته و نابود شوند؛ بلکه حتی قرن‌ها اقامت در
دوزخ و انواع مجازات‌هایی که اجزای درونی بدن آنان را تکه‌تکه می‌کند ("
سُقُوا ماءً حَمیماً فَقَطَّعَ أَمْعاءَهُم ")،
نمی‌تواند چارچوب اصلی بدن آنها را از بین برده و به
مرگ آنان بینجامد! ("
وَ الَّذینَ کَفَرُوا لَهُمْ نارُ جَهَنَّمَ لا یُقْضی عَلَیْهِمْ فَیَمُوتُوا وَ لا یُخَفَّفُ عَنْهُمْ مِنْ عَذابِها ")
دوزخیان از این وضعیت دشوار به تنگ آمده و گاه التماس می‌کنند که مرگشان فرا رسد، اما با درخواستشان موافقت نمی‌شود: "
وَ نادَوْا یا مالِکُ لِیَقْضِ عَلَیْنا رَبُّکَ قالَ إِنَّکُمْ ماکِثُونَ ".
در همین راستا، پوست بدن و چهره آنان به
قدرت خداوند، ویژگی ترمیم‌شونده داشته و همواره به حالت اول خود بازخواهد گشت، تا عذابشان ادامه یابد: "
إِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا بِآیاتِنا سَوْفَ نُصْلیهِمْ ناراً کُلَّما نَضِجَتْ جُلُودُهُمْ بَدَّلْناهُمْ جُلُوداً غَیْرَها لِیَذُوقُوا الْعَذابَ ".
شاید در گذشته، تصور چنین موضوعی دشوار بود، اما اکنون که
انسان نیز توانسته است با
دانش محدود خود، موادی را تولید کند که در صورت آسیب دیدن، توانایی ترمیم خویش را دارد، آسان‌تر می‌توان وضعیت دوزخیان را دریافت و نباید قدرت نامحدود
پروردگار را کم‌تر از توان بشر بدانیم.
به همین دلیل، چهره دوزخیان برای دوستان و آشنایانشان قابل شناسایی و تشخیص بوده، به‌گونه‌ای که با یک‌دیگر به گفت‌و‌گو می‌نشینند
و از این‌که برخی از سعادتمندانی را که در تصور آنان، افرادی
شرور بوده‌اند، کنار خود نمی‌یابند، ابراز تعجب می‌کنند ("
وَ قالُوا ما لَنا لا نَری رِجالاً کُنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرار ")،
و حتی به تصریح قرآن،
بهشتیان نیز می‌توانند نگاهی به دوزخ داشته و وضعیت دوستان سابق خود را مشاهده کرده ("
قالَ قائِلٌ مِنْهُمْ إِنِّی کانَ لی قَرینٌ....فَاطَّلَعَ فَرَآهُ فی سَواءِ الْجَحیم ")
و با دوزخیان گفت‌و‌گویی نیز داشته باشند.
البته، روایاتی نشانگر آن است که مجرمان با وضعیتی متناسب با جرمشان به
جهان آخرت گام برمی‌دارند؛ نظیر این که خود بزرگ‌بینان، به‌صورت [تحقیر|تحقیر‌آمیز]] با چهره‌ای چون انسان و اندامی به اندازه مورچگان محشور می‌شوند،
اما در همان
روایات تصریح شده است که این وضعیت تنها تا پایان حساب‌رسی و روشن شدن
تکلیف انسان‌ها در بهشتی یا دوزخی بودنشان ادامه دارد،
و تا اندازه‌ای که ما جست‌و‌جو کردیم، روایتی که صریحاً به
چهره جهنمیان اشاره کند، مشاهده نشد و در صورت برخورد با چنین روایتی، آن را به اطلاعتان خواهیم رساند.
در پایان، امیدواریم که پروردگار مهربان، ما و شما را از مجازات دوزخ معاف داشته و در جوار
رحمت خویش قرار دهد.
پایگاه اسلام کوئست.
