پخش اذان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اذان،
مسجد، نماز، دعا، مناجات.
پرسش: حکم پخش صدایی غیر از اذان از بلندگوهای مساجد (مثل صدای نماز، دعا،
مناجات و ... که برای همسایگان مزاحمت ایجاد می‌کند، چیست؟
پاسخ:
پخش اذان از بلندگوی
مساجد و حسینیه‌ها به نحو متعارف، جهت اعلام داخل شدن وقت نماز، اشکال ندارد؛ ولی پخش غیر آن، اگر واقعاً موجب اذیت همسایگان است، توجیه شرعی ندارد.
البته آنهایی که اگر اذان و
قرآن و موعظه و ... پخش شود ناراحت شده، اما به‌راحتی دیگر صداهایی مانند موسیقی‌های مجاز و غیر مجاز، داستان‌های تخیلی و ... را تحمل می‌کنند، مورد نکوهش قرآن قرار گرفته‌اند. («
وَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذَا ذُكِرَ الَّذِينَ مِن دُونِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ؛ هنگامى که خداوند به يگانگى ياد مى‌شود، دل‌هاى کسانى که به آخرت
ایمان ندارند، مشمئز (و متنفر) مى‌گردد؛ اما هنگامى که از معبودهاى ديگر ياد مى‌شود، آنان خوشحال مى‌شوند»).
پاسخ مراجع عظام
تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
پخش اذان به نحو متعارف برای اعلام داخل شدن وقت نماز صبح به وسیله بلندگو اشکال ندارد، ولی پخش آیات قرآنی و
دعا و غیر آن از بلندگوی مسجد، اگر موجب اذیت همسایگان شود، توجیه شرعی ندارد، بلکه دارای اشکال است.
پخش اذان به هنگام وقت نماز صبح، ظهر و مغرب از بلندگوی مساجد به‌صورت معتدل مانعی ندارد؛ اما برای دیگر برنامه‌ها بلندگوها را برای داخل مسجد تنظیم نمایند.
ضابطه در این‌گونه موارد، این است که اگر از تصرف
مالک در
ملک خود یا متولی در محلی که متولی آن است ضرر معتنابهی بر همسایگان لازم آید. پس اگر این ضرر بین همسایگان، امر متعارفی است مانعی ندارد و گرنه جایز نیست.
چنان‌چه موجب مزاحمت و ایذا
مؤمنین شود، جائز نیست.
این‌جانب توصیه می‌کنم به برگزارکنندگان این مراسم که مواردی که جنبه شعاریت و اعلام شعار ـ مانند اذان ـ از بلندگو را دارد، پخش شود و در غیر آن، مواظب باشند که مردم‌آزاری نباشد و به دست بهانه‌جو بهانه ندهند که همه این برنامه‌ها را زیر سؤال ببرند. مخصوصاً رعایت حال بیماران و اشخاص سالمند را بنمایند.
نیز توصیه و
نصیحت می‌کنم کسانی را که از بلندگوهای مساجد و برنامه‌های دینی گله و شکایت دارند که بپرهیزند که از آنها نباشند که خداوند متعال در
حق آنها می‌فرماید: («
وَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَحْدَهُ اشْمَأَزَّتْ قُلُوبُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَ إِذَا ذُكِرَ الَّذِينَ مِن دُونِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ») که با بلندگوها اگر اذان و قرآن و موعظه و
عزاداری اهل بیت علیهم‌السلام را پخش می‌نمایند اشمئزاز و ناراحتی پیدا می‌کنند، ولی اگر موسیقی و ساز و آواز باشد، حرف و اعتراضی نداشته باشند.
سعی کنند از آن گروه باشند که مثل
حضرت ابراهیم خلیل علی‌نبینا‌و‌آله‌و‌علیه‌السلام وقتی بنا بر بعضی
روایات ذکر خدا «سبوح قدوس رب الملائکه و الروح» را شنید خواست که یک بار دیگر آن را بگوید تا بخشی از گوسفندانش را به او بدهد و گوینده تکرار کرد تا همه گوسفندانش را به او بخشید و در آخر کار از او خواست که خودش را در
اختیار او و ملکیت او قرار دهد که یک بار دیگر این ذکر را بگوید. این عزیزانی که از بلندگوهای مساجد گله دارند، این نکته را رعایت نمایند.
۱. ایجاد مزاحمت برای دیگران جایز نیست.
۲. پخش صداهای بلند بدون رضایت همسایگان جایز نیست.
۳.
بلند کردن صدا برای اذان در حد متعارف به‌گونه‌ای که موجب ایذاء نشود، مستحب است.
پایگاه اسلام کوئست.
