• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

پاداش گیرندگان مستقیم از خدا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قیامت، پاداش، اجر، مهاجران، مجاهدان، صابران، حج.

پرسش: در برخی از آیات قرآن و روایات، اجر و پاداش برخی از گروه‌های خاص بر عهده خداوند گذاشته شده است. آنها چه گروه‌ها و چه کسانی هستند؟ مگر اجر و پاداش همه صالحان و مؤمنان بر عهده خدا نیست؟

پاسخ: بر اساس صریح آیات قرآن و احادیث وارده از پیشوایان دین، هر کاری را که خداوند به آن امر کرده و یا انسان‌ها را از انجام آن برحذر داشته و مؤمنان بر اساس تکلیفشان آن‌را انجام داده و یا ترک کنند، اجر و پاداش آنها با خداوند خواهد بود؛ اما در‌عین‌حال در تعالیم دینی در ارتباط با برخی از تکالیف به جهت برخی ویژگی‌های موجود در آنها، مجدداً بر این موضوع که اجر انجام‌دهندگان آن تکالیف بر عهده خدا است تأکید شده است.



سوره نساء مهاجران در راه خدا را از جمله کسانی معرفی می‌کند که اجرشان مستقیماً بر عهده خداوند است:
«...وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً اِلَی اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ... ؛ هر کس از خانه خود برای هجرت به سوی خداوند و پیامبرش برون آید، و مرگ او را دریابد، بی‌گمان پاداش او بر عهده خدا است.»


امام باقر (علیه‌السّلام) می‌فرماید اجر صابران بر مصیبت، بدون واسطه با خدای متعال است.
«عَنِ الْبَاقِرِ قَالَ: مَنْ صَبَرَ وَ اسْتَرْجَعَ وَ حَمِدَ اللَّهَ عِنْدَ الْمُصِیبَةِ- فَقَدْ رَضِیَ بِمَا صَنَعَ اللَّهُ وَ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَی اللَّه‌؛ امام باقر (علیه‌السّلام) فرمود: کسی که بر مصیبت صبر کند، آیه انا لله وانا الیه راجعون را بخواند، خدا را حمد و ستایش کند، و راضی به قضای الهی باشد، اجر و پاداشش با خدای متعال است.»


در روایات دیگر حجاج خانه خدا نیز جزء این دسته محسوب شده‌اند:
«عَنْ اَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: الْحَجُّ وَ الْعُمْرَةُ سُوقَانِ مِنْ اَسْوَاقِ الْآخِرَةِ وَ الْعَامِلُ بِهِمَا فِی‌ جِوَارِ اللَّهِ اِنْ اَدْرَکَ مَا یَاْمُلُ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ اِنْ قَصُرَ بِهِ اَجَلُهُ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ؛ ‌ حج و عمره دو بازار از بازارهای آخرت هستند، حج و عمره‌گزار در همسایگی خدا قرار دارد. اگر به آرزوهایش رسید مشمول غفران الهی قرار می‌گیرد و اگر اجلش فرا رسد بی‌گمان پاداش او با خدا خواهد بود.»
«عَنْ اَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع فِی رَجُلٍ حَجَّ عَنْ آخَرَ وَ مَاتَ فِی الطَّرِیقِ قَالَ: قَدْ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ...».
از امام صادق‌ (علیه‌السّلام) در مورد فردی پرسیدند که به نیابت از دیگری عازم حج شده؛ اما در مسیر فوت کرد (که وضعیت او در آخرت چه خواهد بود)؟ امام (علیه‌السّلام) فرمود: اجر او بر عهده خدا خواهد بود.


عارفان به حق خدای متعال، پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و اهل‌بیت (علیه‌السّلام) اجرشان با خدای سبحان است‌:
«مَنْ مَاتَ عَلَی فِرَاشِهِ وَ هُوَ عَلَی مَعْرِفَةِ حَقِّ رَبِّهِ وَ رَسُولِهِ وَ حَقِّ اَهْلِ بَیْتِهِ مَاتَ شَهِیداً وَ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ سُبْحَانَهُ»؛ هر کس در رخت‌خواب خود بمیرد، در حالی که حقّ پروردگار، رسول خدا و حقّ اهل‌بیت رسولش را شناخته باشد، شهید از دنیا رفته و اجرش بر خدای سبحان است.‌


مجاهدان در راه خدا نیز از این اجر خاص برخوردار هستند:
«اِنَّمَا الْاَعْمَالُ بِالنِّیَّاتِ، وَ لِکُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَی، فَمَنْ غَزَا ابْتِغَاءَ مَا عِنْدَ اللَّهِ، فَقَدْ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ»؛ ‌ کارها به نیت‌ها مربوط می‌شود، و هر کس هرچه را قصد کرده به آن خواهد رسید. هر کس برای رضای خدا بجنگد، پاداشش با خدا است.


در روایات دیگر «الْعَافُونَ عَنِ النَّاسِ»؛ یعنی کسانی که بدون حساب، مردم را می‌بخشند. مشمول این رحمت خاص الهی معرفی شده‌اند:
«اِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ نَادَی مُنَادٍ: مَنْ کَانَ اَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ فَلْیَدْخُلِ الْجَنَّةَ! فَیُقَالُ: مَنْ هُمْ؟ فَیُقَالُ: الْعَافُونَ عَنِ النَّاسِ بِلَا حِسَاب؛ ‌ هنگامی که قیامت برپا شود، منادی ندا می‌دهد: کسانی که اجرشان با خدا است وارد بهشت شوند، گفته می‌شود: اینها چه کسانی هستند؟! می‌گویند: کسانی که بدون حساب، مردم را می‌بخشیدند.»


۱. نساء/سوره۴، آیه۱۰۰.    
۲. طبرسی، علی بن حسن، مشکاة الانوار فی غرر الاخبار، ص۲۲، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ دوم، ۱۳۸۵ق/ ۱۹۶۵م/ ۱۳۴۴ش.‌    
۳. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۴، ص۲۶۰-۲۶۱، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۴. شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۵، ص۴۶۱، محقق، موسوی خرسان، حسن، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۵. امام علی (علیه‌السلام)، نهج البلاغة، ص۲۸۳، محقق، صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.    
۶. تمیمی آمدی، عبد‌الواحد بن محمد، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم، ص۱۱۵، محقق، مصحح، درایتی، مصطفی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۶ش.    
۷. شیخ طوسی، محمد بن حسن‌، امالی، ص۶۱۸، قم، دار الثقافة، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.    
۸. شعیری، محمد بن محمد، جامع الاخبار، ص۱۱۷، نجف، مطبعة حیدریة، چاپ اول، بی‌تا.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «پاداش بدون واسطه از خدا»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۳/۲۹.    


رده‌های این صفحه : پاداش | مباحث حدیثی | مباحث قرآنی




جعبه ابزار