معجزه پیامبر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: معجزه ، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله،
قرآن مجید ،
اعجاز قرآن ، اسراء،
معراج ،
شق القمر .
پرسش: چهار معجزه عمده
پیامبر را که منبع قرآنی دارد، برایم توضیح دهید. (قرآن آن را تأیید کند و رفرنس آن قرآن باشد).
پاسخ: معجزه به عملی گفته می‌شود که پیامبران برای اثبات ادعای
نبوت خود انجام می‌دهند و دیگران از انجام مثل آن عاجزند.
قرآن کریم بزرگ‌ترین معجزه پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ است. در قرآن
آیات متعددی وجود دارد که معجزه بودن این
کتاب الاهی را ثابت می‌کند. علاوه بر این آیات فراوانی نیز در قرآن وجود دارد که بخشی از آنها از جهتی معجزه پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ به حساب می‌آید؛ نظیر
اخبار از
آینده ، اخبار گذشتگان، معارف بلند الاهی و...؛ زیرا مردم از طریق پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ با این مطالب وحیانی آشنا شده‌اند. قرآن از دو معجزه دیگر پیامبر به صراحت یاد می‌کند: معجزه اول اسراء و معراج رسول خداست. معجزه دوم حضرت، شق القمر (شکافته شدن ماه با اشاره حضرت) است که در ابتدای سوره
قمر به آن اشاره شده است.
اعجاز در لغت؛ یعنی عاجز کردن و ناتوان ساختن و در اصطلاح؛ یعنی انجام دادن کار یا ارائه کردن کلامی که کسی نتواند نظیر آن کار را انجام دهد و یا همانند آن کلام را بیان کند.
به آیات و علایمی که پیغمبران برای اثبات نبوت خویش می‌آورند و دیگران از انجام مثل آن عاجزند، معجزه می‌گویند؛ مانند اژدها شدن
عصا ی
حضرت موسی ـ علیه‌السلام ـ و زنده شدن
اموات از دم مسیحایی عیسی علیه‌السلام.
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ در طول زندگانی خود
معجزات فراوانی داشته‌اند که آنها را تا چهار هزار
معجزه برشمرده‌اند.
بزرگ‌ترین معجزه ایشان
قرآن مجید است که برخلاف معجزات همه انبیا و حتی برخلاف دیگر معجزات ایشان، معجزه‌ای ماندگار و همیشگی است؛ معجزه‌ای از جنس کتاب، که دارای ابعاد فراوان اعجاز نظیر
فصاحت و
بلاغت بی‌نظیر، بیان برترین
معارف الاهی و... است که دانشمندان و مفسرین به‌طور مفصل درباره آن بحث کرده‌اند.
تحدی قرآن بهترین دلیل بر اعجاز قرآن است که می‌فرماید: «
وَ إِن کُنتُمْ فیِ رَیْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلیَ عَبْدِنَا فَأْتُواْ بِسُورَةٍ مِّن مِّثْلِهِ وَ ادْعُواْ شُهَدَاءَکُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن کُنتُمْ صَادِقِین »؛ اگر در این
کتاب که بر بنده خود نازل کرده‌ایم شک دارید، سوره‌ای همانند آن بیاورید
و تا امروز همه انسان‌ها از آوردن حتی یک
سوره مانند کوچک‌ترین سوره‌های قرآن عاجز بوده و تا ابد نیز عاجز خواهند بود.
همچنین
اخبار غیبی قرآن نیز جلوه دیگری از معجزه بودن آن است و از آن‌جا که همه اخبار غیبی توسط
وحی بر پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ معلوم گشته و اولین بار توسط ایشان برای مردم بیان شده است، به نحوی معجزه ایشان است؛ از جمله این اخبار غیبی که پیامبر به مردم فرمود و در قرآن نیز موجود است، به چند مورد اشاره می‌شود:
عده‌ای از بنی‌اسد
برای دریافت
صدقات ،
اسلام آوردند؛ ولی واقعاً
مؤمن نبودند. وقتی پیش پیامبر آمدند و ادعای ایمان کردند، قرآن به پیامبر فرمود: «
قَالَتِ الْأَعْرَابُ ءَامَنَّا قُل لَّمْ تُؤْمِنُواْ وَ لَاکِن قُولُواْ أَسْلَمْنَا وَ لَمَّا یَدْخُلِ الْایمَانُ فیِ قُلُوبِکُمْ... »؛ "به آنان بگو: شما ایمان نیاورده‌اید؛ ولی بگویید اسلام آورده‌ایم، اما هنوز
ایمان وارد قلب شما نشده است!.... "
آگاهی از
قلب افراد یکی از معجزات الاهی بوده که توسط پیامبر عملی شده است.
عاص بن وائل، پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ را به علت نداشتن پسر،
ابتر می‌نامید، پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ وی را ابتر و
نسل خودش را کوثر نامید؛ «
إِنَّ شَانِئَکَ هُوَ الْأَبْتر ».
این پیش‌بینی محقق شد و نسلش بعد از پسرانش منقطع شد؛ ولی نسل
پیامبر همچنان پابرجاست.
خبر از غلبه روم بعد از آن‌که از سپاه
ایران شکست سختی خورده بودند: «
غُلِبَتِ الرُّومُ،فیِ أَدْنیَ الْأَرْضِ وَ هُم مِّن بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُون »؛ "رومیان مغلوب شدند! (و این شکست) در سرزمین نزدیکی رخ داد؛ اما آنان پس از (این) مغلوبیت به‌زودی غلبه خواهند کرد".
قرآن کریم دو معجزه‌ای را که برای شخص پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ اتفاق افتاده گزارش داده است که عبارتند از:
«
سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَی بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلیَ الْمَسْجِدِ الْأَقْصَا الَّذِی بَارَکْنَا حَوْلَهُ لِنرُِیَهُ مِنْ ءَایَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیر »؛ «پاک و منزه است خداوندی که بنده‌اش را شبانگاهان از
مسجدالحرام به مسجد الاقصی برد و...»
این آیه درباره معراج (اسراء) پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ است: «
وَ هُوَ بِالْأُفُقِ الْأَعْلیَ، ثمَُّ دَنَا فَتَدَلیَ،فَکاَنَ قَابَ قَوْسَینِْ أَوْ أَدْنیَ، فَأَوْحَی إِلیَ عَبْدِهِ مَا أَوْحَی »؛ که خداوند بعد از آوردن پیامبر به
مسجد الاقصی وی را تا «
قاب قوسین » یا «نزدیک‌تر از آن»
به بالا می‌برد.
اصل معراج معجزه پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ است، بعد از معراج نیز حضرت اخبار غیبی فراوانی را از این سفر بی‌نظیر بیان کردند.
مسئله معراج را همه دانشمندان معتبر اسلامی بیان کرده‌اند که قبل از
هجرت پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ از
مکه به مدینه اتفاق افتاد؛ اگرچه در سال وقوع آن اختلاف نظر است و عده‌ای سال دوم
بعثت یا سوم یا پنجم و یا ششم و عده‌ای غیر از این را نیز گفته‌اند.
بنابر آنچه در آیه آمده است: «
وَ لَقَدْ رَءَاهُ نَزْلَةً أُخْرَی، عِندَ سِدْرَةِ المُْنتَهَی »؛ و بار دیگر نیز او را مشاهده کرد، نزد «
سدرة المنتهی »
و همچنین از روایات
اهل بیت ـ علیهم‌السلام ـ
استفاده می‌شود که معراج دو بار اتفاق افتاده است.
طبق تصریح قرآن کریم، اسراء و معراج از مسجدالحرام شروع شد؛ اگرچه بعضی منزل ام‌هانی یا شعب ابی‌طالب را به‌عنوان مبدأ ذکر کرده‌اند، احتمال دارد بار اول از مسجدالحرام و بار دوم از منزل ام‌هانی باشد؛ اما دلایل،
شعب ابی‌طالب را تأیید نمی‌کند.
مطلب مهم دیگری که درباره معراج
پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ باید گفت: در نحوه
عروج ایشان است که آیا معراج
روحانی بوده یا هم روحانی و هم جسمانی بوده است؟
گفتار بیشتر مفسران این است که «معراج روحانی و جسمانی بوده است»؛
یعنی پیامبر با همین
بدن مادی خود از مسجدالحرام به‌سوی
بیت‌المقدس سیر داده شده و از آن‌جا نیز با جسم و روحش به آسمان‌ها عروج کرده است و اخبار غیبی فراوانی از مشاهدات خود نقل فرمود.
برای
اطلاع بیشتر از حقیقت معراج پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ به کتب تفسیر مراجعه کنید.
در ابتدای
سوره قمر خداوند از این معجزه بزرگ پیامبر یاد می‌کند و می‌فرماید: «
اقْترََبَتِ السَّاعَةُ وَ انشَقَّ الْقَمَر »؛ «
قیامت نزدیک شد و ماه شکافته شد».
واقعه شق القمر از این قرار است که
مشرکان مکه (قبل از هجرت) از پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ درخواست آیه و نشانه‌ای کردند و گفتند: «اگر واقعاً پیامبر خدا هستی، ماه را برای ما بشکاف و دو نصف کن، پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ به آنان فرمود: اگر این کار را برای شما انجام دهم
ایمان می‌آورید؟ گفتند: آری. آن شب، شب بدر بود؛ یعنی ماه در آسمان کامل بود. پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ از پروردگارش خواست تا ماه دو نیم شود، با اشاره پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ ماه به دو نیم شد و عده زیادی این معجزه بزرگ را دیدند؛ اما مشرکان دوباره این معجزه بزرگ را انکار کردند و گفتند:
محمد ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ ما را
سحر کرد.
قرآن مجید این انکار مشرکان را به‌عنوان
عادت همیشگی آنان بیان کرده و می‌فرماید: «وَ إِن یَرَوْاْ ءَایَةً یُعْرِضُواْ وَ یَقُولُواْ سِحْرٌ مُّسْتَمِرٌّ،وَ کَذَّبُواْ وَ اتَّبَعُواْ أَهْوَاءَهُمْ وَ کُلُّ أَمْرٍ مُّسْتَقِر»؛ "و هرگاه (مشرکان) نشانه و معجزه‌ای را ببینند، روی گردانده، می‌گویند: «این سحری مستمر است»! آنها (آیات خدا را)
تکذیب کردند و از هوای نفسشان پیروی نمودند و هر امری قرارگاهی دارد".
این بخشی از مطالبی است که در رابطه با
معجزات پیامبر اکرم ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ بیان شد.
پایگاه اسلام کوئست.
