• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

علاقه نداشتن جوانان به زبان عربی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: زبان عربی، نزول قرآن، قرآن خواندن، زبان قرآن.

پرسش: به نظر شما چند درصد از جوانانی که نماز نمی‌خوانند به خاطر بی‌علاقگی به زبان عربی است؟ می‌توانم بگویم پنجاه درصد این‌گونه است. چون دلیل قرآن نخواندن بچه‌ها، عربی بودن متن آن است؛ مثلاً زبان انگلیسی آن‌ها خیلی بهتر از عربی‌شان است.

پاسخ: زبان عربی، یکی از زبان‌های کامل و غنی و به قول سعدی زبان عربی، زبان اهل فضل و دانش است و عربی بودن قرآن را دست‌آویزی برای نماز نخواندن جوانان قرار دادن، یک فکر جاهلی است که خداوند عزیز در قرآن مجید جواب آن را داده است.
از سویی با گسترش مراکز قرآنی و فضای روحانی که در جامعه داریم، حتی بچه‌های ابتدایی نیز از بهره قرآن خواندن نه‌تنها محروم نشده‌اند، بلکه روز‌به‌روز بر حافظان و قاریان نونهال ایران اسلامی افزوده می‌شود و این خود، دلیلی روشن بر علاقه‌مندی و زود‌یادگیری زبان قرآن یعنی زبان عربی است.



اگرچه عرض هنر پیش یار بی‌ادبی است ••• زبان خموش ولکن دهان پر از عربی است (حافظ)
در فکر مشکلات جوان بودن و دغدغه بالا بردن فرهنگ و سطح معلومات این نسل نوپای انقلاب را داشتن، مخصوصاً در مسائل اعتقادی و علی‌الخصوص رکن و پایه اصلی دین یعنی «نماز»، امری بس عظیم و ارزشمند است؛ اما با مطالبی سطحی و بدون کارشناسی نه‌تنها دردی دوا نمی‌شود، بلکه سبب ایجاد شبهه در فکر این عزیزان می‌شود که بدون جواب گذاشتن آن، کاری ناصواب است.


اما در مورد مصاحبه مطرح‌شده، چند نکته باید مورد توجه قرار بگیرد.

۲.۱ - ارائه مطالب به صورت کارشناسی‌شده

اولاً، این‌که ما بخواهیم با یک مصاحبه سطحی از چند نفر فکر یک طیف وسیعی از جوانان را بر آن بار کنیم، کاری بدون کارشناسی است و نشانه بی‌پایه بودن مطالب گفته شده است.

۲.۲ - کارشناس و اهل فن بودن

ثانیاً، اگر انسان بخواهد در مورد یک مقوله نظر بدهد، باید خود کارشناس و اهل فن باشد و تنها با یک معلومات سطحی و عدم علاقه‌مندی خود به یک زبان نمی‌توان عدم علاقه دیگران به آن را به اثبات رساند.

۲.۲.۱ - یادگیری زبان عربی

طبق بیانی که از امام صادق (علیه‌السلام) رسیده، حضرت فرمودند: «تعلموا العربیة فانها کلام اللّه الذی تلکم به خلقه؛ زبان عربی را یاد بگیرید که زبان عربی، زبانی است که خداوند با بندگانش سخن می‌گوید».

۲.۲.۲ - کامل‌ترین زبان

و زبان عربی از غنی‌ترین و پر‌مایه‌ترین زبان‌هاست و به تصدیق کلیه زبان‌شناسان جهان از بهترین و کامل‌ترین زبان‌های زنده جهان است.
[۳] نجفی، محمدجواد، تفسیر آسان، ج۱۴، ص۳۸۹.

باید توجه داشت که زبان عربی از حیث صرف و نحو و امکان بیان معانی فصیح و بلیغ از تمام زبان‌های موجود دنیا کامل‌تر و غنی‌تر بوده و به وسیله زبان عربی می‌توان عالی‌ترین و بدیع‌ترین معانی را در قالب الفاظ بیان کرد. قرآن نیز از لحاظ ابدیت به همین زبان نازل شده و تا روز قیامت به اعجاز خود باقی است.
[۴] علوی حسینی موسوی، محمدکریم، تفسیر کشف الحقایق، ج۳، ص۲۱۱.



زبان عربی مشکلی ندارد و این‌که پنجاه درصد جوانان قرآن نمی‌خوانند، دلیلی بر اثبات این ادعا که عربی مشکل است، و اگر به غیر زبان عربی بود، شاید به نماز خواندن روی می‌آوردند یا قرآن را می‌خواندند، نیست.

و این‌که بخواهیم عربی بودن قرآن را مایه بی‌علاقگی جوانان قلمداد کنیم، یک فکر جاهلی است که هنوز هم متأسفانه در جامعه ما دیده می‌شود و هر از چندگاهی نمونه‌هایی از آن را می‌شنویم و می‌بینیم. متأسفانه این عزیز، از قافله عقب مانده است؛ چراکه خداوند متعال در قرآن کریم، این فکر جاهلی هزار و چهارصد سال پیش را مورد نکوهش قرار داده است. عده‌ای (مانند کودکان) هر روز یک مطلب غیر منطقی تازه‌ای مطرح می‌کنند و با حرف‌های کودکانه و ضدونقیض خود نشان می‌دهند که به دنبال حق‌طلبی نیستند.


اگر بپذیریم که برخی نوجوانان و جوانان به زبان عربی علاقه کمی دارند، علت آن خود زبان عربی نیست؛ بلکه علت‌های دیگری از قبیل سبک آموزش این زبان در مدارس، شخصیت و نوع تعامل معلمان، نگرش نه‌چندان خوب برخی مردم ما به مردم عرب‌زبان و از سوی دیگر، تبلیغ زبان انگلیسی و نگاه ابزاری برای کسب درآمد به مقولات فرهنگی و ... را می‌توان برشمرد.
در سوره فصلت می‌فرماید: «هرگاه آن را قرآنی عجمی (عجم به معنای غیر عرب است و غیر عرب را عجمی می‌گویند) قرار می‌دادیم، حتماً می‌گفتند، چرا آیاتش روشن نیست؟! قرآن عجمی از پیغمبری عربی»؟


پس این شبهات، تازگی ندارد که در قالب مصاحبه به خورد جوانان داده می‌شود و باید توجه داشت که اگر قرآن به زبان عربی نازل نمی‌شد یا اگر می‌شد، ولی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم) آن را به لغت دیگری ترجمه می‌کرد، پاره‌ای از آن اسرار بر عقول مردم مخفی می‌ماند و دست تعقل و فهم بشر به آن‌ها نمی‌رسید. که خداوند هدف از انزال قرآن را به صورت عربی، تعقل و تفکر بیان کرده که فرمود: «ما آن را قرآنی عربی نازل کردیم، شاید شما درک کنید و بیندیشید».


از مطالبی که بیان شد به‌خوبی روشن است که زبان عربی یکی از زبان‌های کامل و غنی و به قول سعدی زبان عربی، زبان اهل فضل و دانش است و عربی بودن قرآن را دست‌آویزی برای نماز نخواندن جوانان قرار دادن، یک فکر جاهلی است که خداوند عزیز در قرآن مجید جواب آن را داده است.
از سویی با گسترش مراکز قرآنی و فضای روحانی که در جامعه داریم، حتی بچه‌های ابتدایی نیز از بهره قرآن خواندن نه‌تنها محروم نشده‌اند، بلکه روز‌به‌روز بر حافظان و قاریان نونهال ایران اسلامی افزوده می‌شود و این خود، دلیلی روشن بر علاقه‌مندی و زود‌یادگیری زبان قرآن یعنی زبان عربی است.


۱. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل‌ الشیعة، ج۱۲، ص۲۴۴.    
۲. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل‌ الشیعة، ج۴، ص۸۶۶.    
۳. نجفی، محمدجواد، تفسیر آسان، ج۱۴، ص۳۸۹.
۴. علوی حسینی موسوی، محمدکریم، تفسیر کشف الحقایق، ج۳، ص۲۱۱.
۵. طباطبایی، محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۶۰۶.    
۶. فصلت/سوره۴۱، آیه۴۴.    
۷. طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۱۰۱.    
۸. یوسف/سوره۱۲، آیه۲.    
۹. مطهری، مرتضی، خدمات متقابل اسلام و ایران، ص۱۱۳.    




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «علاقه نداشتن جوانان به زبان عربی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۸/۰۳.    







جعبه ابزار