شعر عاشورایی عربی در قرون دهم تا سیزدهم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اهل بیت (علیهم‌السّلام) روز عاشورا،
شعر عربی.
پرسش: شعر عاشورایی عربی در قرن دهم تا پایان قرن سیزدهم هجری را چگونه می‌توان ارزیابی کرد؟
پاسخ: در این دوره، بیش از یکصد و هشتاد سُراینده، درباره عاشورا،
شعر سروده‌اند؛ لیکن شاعران پُرآوازه در میان آنان، اندک‌اند. از جمله این شاعران می‌توان به کسانی چون
سیدبحرالعلوم (سیدمحمّدمهدی طباطبایی بروجردی) و
سیدحیدر حلّی اشاره کرد. با توجّه به اندک بودن شاعران بلندآوازه در این دوره، فنون و ظرافت‌های شعری در سروده‌های این دوره، اندک است.
برخی از شعرای این دوره،
فقیهان و
عالمان بزرگ دینی‌اند که برای تقرّب جستن به
اهل بیت (علیهم‌السّلام) شعر سروده‌اند و
تقلید و تشابه در اشعار این دوره، بسیار دیده می‌شود.
در این دوره، بیش از یکصد و هشتاد سُراینده،
درباره
عاشورا،
شعر سروده‌اند؛ لیکن شاعران پُرآوازه در میان آنان، اندک‌اند. از جمله این شاعران می‌توان به کسانی چون
سیدبحرالعلوم (سیدمحمّدمهدی طباطبایی بروجردی) و
سیدحیدر حلّی اشاره کرد. با توجّه به اندک بودن شاعران بلندآوازه در این دوره، فنون و ظرافت‌های شعری در سروده‌های این دوره، اندک است. برخی از شعرای این دوره،
فقیهان و
عالمان بزرگ دینی‌اند که برای تقرّب جستن به
اهل بیت (علیهم‌السّلام) شعر سروده‌اند و
تقلید و تشابه در اشعار این دوره، بسیار دیده می‌شود.
ویژگی‌های شعری این دوره، علاوه بر
رثا و
ذکر مصائب، عبارت‌اند از:
در این دوره،
مقتل‌خوانی، رواج یافته است و شاعران، بخشی از همّت خویش را صرف به نظم در آوردن صحنه‌های کارزار و
روایات تاریخی کرده‌اند.
ناامیدی، در بسیاری از اشعار این دوره، احساس می‌شود، چنان‌که تنها روزنه
امید،
ظهور مهدی موعود (علیه‌السّلام) دانسته شده است. شیخ
یوسف بحرانی، در این‌باره سروده است:
«فَمَتی امامُ العَصرِ یَظهَرُ فِی الوَری ••• یُحیی الشَّریعَةَ بَعدَ طولِ مَماتِها؟»
امام زمان، چه وقت در میان مردم، ظهور می‌کند تا
شریعت را پس از مردنش زنده کند؟
توجّه به شهر
کربلا و مقایسه آن با اماکن مقدّس دیگر
شیخ
عبداللّه شَبْراوی (م ۱۰۹۱-۱۱۷۲ق)، چنین می‌سراید:
مَشهَدُکَ السّامِی غَداً کَعبَةُ ••• لَنا طَوافٌ حَولَهُ وَ استِلامُ.
بارگاه والای تو،
کعبه ما شد پیرامونش می‌چرخیم و آن را
استلام می‌کنیم.
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «شعر عاشورایی عربی در قرون دهم تا سیزدهم» تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۹/۲۹.
