تسلط شیطان بر حضرت ایوب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه:
حضرت ایوب ،
شیطان ،
عذابپرسش:
خداوند در
قرآن از زبان حضرت ایّوب علیه‌السلام می‌فرماید:«...حقیقتاً شیطان مرا خسته کرد و مرا مورد عذاب قرار داد.»
همچنین در آیات دیگراین سوره، چنین می‌فرماید: «شیطان گفت به عظمتت قسم، همه آن‌ها را
گمراه خواهم ساخت به جز بندگان
مخلَص شما.»
سؤال این است‌که چگونه شیطان می‌تواند بر
پیامبران تأثیر و تسلط داشته باشد؟
پاسخ: در
قرآن کریم می‌خوانیم: «وَ اذْکُرْ عَبْدَنا أَیُّوبَ إِذْ نادی رَبَّهُ أَنِّی مَسَّنِیَ الشَّیْطانُ بِنُصْبٍ وَ عَذاب؛
و به خاطر بیاور بنده ما ایّوب را، هنگامی که پروردگارش را خواند (و گفت: پروردگارا!) شیطان مرا به رنج و عذاب افکنده است».
آیه شریفه، خطاب به
رسول اکرم صلوات‌الله‌علیه و مبنی بر تسلّی خاطر ایشان است؛ از طریق یادآوری حوادثی که به ایّوب پیامبر علیه‌السلام رو آورده و در مقام تضرّع و زاری برآمده که بارالها! شیطان و نیرنگ‌های او مرا به رنج و سختی افکنده است. در این‌جا درد و ناگواری که برای ایوب رخ داده، به نیرنگ شیطانی نسبت داده شده است، و از ساحت پروردگار، درخواست
ترحم و رفع مشکلات خود را می‌کند.
این دست اندازی‌های شیطان و مانند آن، به جز آزار دادن
انبیا اثری دیگر ندارد، این‌گونه نیست که بر روح و
نفوس مقدّس انبیا تسلّط پیدا کنند؛ چون دست اندازی و تسلّط شیطان در روح و
باطن انبیا، به جهت
عصمت آنان محال است و هرگز صفای
روح و
روان آنان در معرض تأثیرات کدورت و تیرگی
الهامات شیطانی قرار نمی‌گیرد،
ولی اگر سایر شئون طبیعی و عادی آنان مانند علایق به فرزندان در معرض ضرر و خطر قرار بگیرد، مانعی ندارد، بلکه مقتضای
آزمایش الهی و نیز طبیعت بشری است، چنانچه مصلحت اقتضا کند، خداوند وسایل رنج و اندوه و مشقت
رسول را فراهم می‌سازد تا نیروی
صبر و
رضا و
تسلیم پیامبر، مورد آزمایش قرار گیرد.
به علاوه، مقصود از «مسّ شیطان به نُصب و عذاب» این است که:حضرت ایّوب علیه‌السلام می‌خواهد «نُصب» و «عذاب» را به نحوی به شیطان نسبت دهد و بگوید که شیطان در این گرفتاری‌های من مؤثر و دخیل بوده است.
بنابراین، مقصود از آیه مورد بحث، تسلّط شیطان بر روح انبیا نیست تا منافات با آیاتی داشته باشد که عصمت انبیا را ثابت می‌کند و یا آیاتی که تصریح دارند شیطان نمی‌تواند بندگان مخلَص خدا را گمراه کند.
همچنین از این آیه شریفه، مقام والای ایّوب علیه‌السلام در پیشگاه خدا به عنوان «عبدَنا» (بنده ما) به خوبی استفاده می‌شود.
پایگاه اسلام کوئیست
