• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

بزرگ‌ترین و کوجک‌ترین شهید کربلا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حبیب بن مظاهر، علی‌اصغر، شهید، کربلا.
پرسش: مسن‌ترین و کوچک‌ترین شهید کربلا را معرفی کنید؟





۱.۱ - طایفه حبیب بن مظاهر

سابقه در دین و خدمت به اسلام و درک محضر رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ از افتخارات حبیب بن مظاهر بود. حبیب بزرگ‌مردی از طایفه افتخارآفرین «بنی‌اسد» بود.

۱.۲ - ولادت، کودکی و جوانی

او یک سال پیش از بعثت پیامبر اکر م ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ به دنیا آمد. کودکی‌اش هم‌زمان با سال‌هایی بود که پیامبر در مکه مردم را به توحید دعوت می‌کرد، و جوانی‌اش هم عصر با دوران حکومت اسلامی رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ در مدینه و آن سال‌های جهاد و حماسه و فداکاری در راه دین خدا بود. فیض دیدار پیامبر، توفیقی بود که حبیب بن مظاهر را از همان آغاز با معارف دین و حکمت‌های متعالیه و سرچشمه زلال و جوشان تعالیم جاودان اسلام آشنا ساخت.

۱.۳ - حبیب صحابی خاص پیامبر

حبیب از اصحاب پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ به‌حساب آمد و از آن حضرت حدیث‌های زیادی شنیده بود. صحابی بودن این چهره عظیم‌الشأن تاریخ اسلام
[۱] محمد بن طاهر سماوی، ابصار العین فی انصار الحسین، ص ۵۶.
مقام و موقعیت او را والاتر ساخته بود.

۱.۴ - حضور حبیب بن مظاهر در حماسه کربلا

شرکت او در سن ۷۵ سالگی در نهضت کربلا و دفاع مسلحانه‌اش از حسین بن علی ـ علیه‌السلام ـ از صحنه‌های پرشکوه و سرشار از معنویتی است که فقط در جبهه‌های نورانی مؤمنان حق‌پرست یافت می‌شود. آری، حبیب بن مظاهر قهرمان عابد و عارفی است که نامش آشناست و با کربلای حسین و عاشورای شهادت پیوندی ناگسستنی دارد.

۱.۵ - حبیب یکی از امضاکنندگان دعوتنامه‌های امام

پس از آنکه حسین بن علی ـ علیه‌السلام ـ تن به بیعت با یزید نداد و از مدینه به مکه هجرت فرمود، دعوتنامه‌هایی از سوی کوفیان برای امام ارسال گردید که محتوای آنها اعلام حضور داوطلبانه در مبارزه در رکاب امام بود. نخستین دعوتنامه به امضای چهار تن از بزرگان کوفه برای امام نوشته شد و به مکه ارسال شد. امضا کنندگان عبارت بودند از: سلیمان بن صرد، مسیب بن نجبه، رفاعة‌ بن شداد و حبیب بن مظاهر.


۱.۶ - بیعت گرفتن حبیب از مردم

حبیب بن مظاهر یکی از فعال‌ترین کسانی بود که پس از آمدن مسلم بن عقیل به کوفه به‌طور پنهانی برای او از مردم بیعت می‌گرفت و خود را تمام وقت، وقف نهضتی کرده بود که بنا بود به رهبری امام حسین ـ علیه‌السلام ـ انجام گیرد.
اما با حاکمیت ابن زیاد به کوفه و ایجاد محدودیت‌های شدید او توسط قبیله و عشیره‌اش پنهان گردید تا از گزند خون‌آشامان ابن زیاد در امان بماند.
[۳] اعیان الشیعه، ج ۴، ص ۵۵۴.
[۴] ابصار العین فی انصار الحسین، ص ۵۷.


۱.۷ - نامه امام به حبیب بن مظاهر

ابا عبدالله الحسین ـ علیه‌السلام ـ هنگام حرکت به کوفه طی نامه‌ای برای حبیب بن مظاهر نوشت: اما بعد، ای حبیب! تو خویشاوندی و نزدیکی ما را به رسول خدا ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ می‌دانی و ما را بهتر از هرکس‌ می‌شناسی، تو که صاحب اخلاق نیکو و غیرت می‌باشی، پس در فدا کردن جان در راه ما دریغ مکن، تا جدم رسول‌الله ـ صلی‌الله‌علیه‌و‌آله ـ پاداش آن را در قیامت به تو عطا کند.
[۵] اسرار الشهادت، فاصل دربندی، ص ۳۹۰.


۱.۸ - پیوستن حبیب به کاروان امام حسین

حبیب بن مظاهر علی‌رغم اینکه مأموران ابن زیاد برای جلوگیری از پیوستن کوفیان به کاروان امام حسین ـ علیه‌السلام ـ راه‌های ورودی و خروجی کوفه را در کنترل داشتند، مصمم شد خود را به حسین بن علی ـ علیه‌السلام ـ برساند؛ لذا شب‌ها راه می‌رفت و روز استراحت می‌کرد تا اینکه سرانجام در هفتم محرم در کربلا به کاروان آن حضرت پیوست.
[۶] اعیان الشیعه، ج ۴، ص ۵۵۴.


۱.۹ - رجزهای حبیب بن مظاهر در ظهر عاشورا

حبیب بن مظاهر در ظهر عاشورا در‌حالی‌که به میان سپاه دشمن نفوذ کرده بود و آنان را از دم تیغ می‌گذراند، این‌گونه رجز می‌خواند: «من حبیب، پسر مظاهرم و زمانی که آتش جنگ برافروخته شود، یکه سوار میدان جنگم، شما اگرچه از نظر نیرو و نفر از ما بیشترید، لیکن ما از شما مقاوم‌تر و وفادارتریم، حجت و دلیل ما برتر، و منطق ما آشکارتر است و از شما پرهیزکارتر و استوارتریم.»
[۸] قمی، عباس، نفس المهموم، ص ۱۴۵.


۱.۱۰ - شهادت حبیب بن مظاهر

حبیب بن مظاهر با کهنسالی شمشیر می‌زد و دشمنان را می‌کشت تا اینکه شمشیری بر فرق او اصابت کرد و یکی هم با سرنیزه به او حمله کرد و حبیب بر زمین افتاد و موهای سفید صورتش از خون رنگین شد.


۱.۱۱ - سخن امام بر بالین حبیب بن مظاهر

داغ این شهید، بر یاران حسین ـ علیه‌السلام ـ بسیار گران بود، حسین بن علی خود را به بالین او رساند، تا شهادتش را تبریک گوید و لذا چنین فرمود: «پاداش خود و یاران حامی خود را از خدای تعالی انتظار می‌برم».
[۱۰] ابصار العین فی انصار الحسین، ص ۶۰.
[۱۱] اعیان الشیعه، ج ۴، ص ۵۵۵.





۲.۱ - نام‌های علی‌اصغر

کوچک‌ترین سرباز امام حسین ـ علیه‌السلام ـ در صحرای کربلا علی‌اصغر یا همان عبدالله رضیع (شیرخوار) یا عبدالله بن الحسین ـ علیه‌السلام ـ است: السلام علی عبدالله بن الحسین الطّفل الرضیع المرمّی الصّریح المُشحط دماً... المذبوح بالسّهم فی حجر ابیه لعن الله دامیه...؛سلام بر عبدالله شیرخوار فرزند حسین که هدف تیر قرار گرفت و در خون خود غوطه‌ور شد... و سرش به‌وسیله تیر دشمن در آغوش پدر، ذبح گردید. خداوند قاتل او را لعنت کند.

۲.۲ - نام مادر علی‌اصغر

عبدالله بن حسین یا عبدالله رضیع (شیرخوار) همان است که به علی‌اصغر معروف است. علی‌اصغر کودک شیرخوار امام و مادرش «رباب دختر امرء القیس» می‌باشد.

۲.۳ - سن علی‌اصغر در کربلا

معروف و مشهور است که او در کربلا شش ماه داشت
[۱۳] ابومخنف، مقتل الحسین، ص ۱۲۹.


۲.۴ - شهادت علی‌اصغر

و با تیر حرمله بن کاهل اسدی در آغوش پدر ذبح گردید.
[۱۴] مازندرانی حائری، محمد مهدی، معالی السبطین، ج ۱، ص ۲۵۹.



۱. محمد بن طاهر سماوی، ابصار العین فی انصار الحسین، ص ۵۶.
۲. مفید، الارشاد، ص ۲۰۳.    
۳. اعیان الشیعه، ج ۴، ص ۵۵۴.
۴. ابصار العین فی انصار الحسین، ص ۵۷.
۵. اسرار الشهادت، فاصل دربندی، ص ۳۹۰.
۶. اعیان الشیعه، ج ۴، ص ۵۵۴.
۷. محمد بن جریر طبری، تاریخ طبری، ج ۷، ص ۳۴۷.    
۸. قمی، عباس، نفس المهموم، ص ۱۴۵.
۹. محمد بن جریر طبری، تاریخ طبری، ج ۷، ص ۳۴۸.    
۱۰. ابصار العین فی انصار الحسین، ص ۶۰.
۱۱. اعیان الشیعه، ج ۴، ص ۵۵۵.
۱۲. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۶۶.    
۱۳. ابومخنف، مقتل الحسین، ص ۱۲۹.
۱۴. مازندرانی حائری، محمد مهدی، معالی السبطین، ج ۱، ص ۲۵۹.



سایت اندیشه قم    








جعبه ابزار