امثال قرآن در روایات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ائمه
روایت،
قرآن،
مثل،
امثال قرآنی.
پرسش: آیا در احادیث، امثال قرآنی به کار رفته است؟
ائم نیز به تدبّر در مثل‌های قرآنی اهمیت داده و در سخنان و ادعیه خود بدان اشاره کرده‌اند؛
در نقی از
حضرت علی (علیه‌السّلام) چنین آمده است:
«کِتابَ رَبِّکم فیکُم: مُبَیِّناً حَلالَهُ و حَرامَهُ، و فَرائِضَهُ و فَضائِلَهُ و ناسِخَهُ و مَنسوخَهُ، و رُخَصَهُ و عَزائِمَهُ، و خاصَّهُ و عامَّهُ، و عِبَرَهُ و امثالَهُ؛
کتابِ پروردگارتان را در میان شما بر جای نهاد که بیانگر
حلال و
حرام او، و
واجبات و
مستحبّاتش، و
ناسخ و
منسوخش، و رخصت‌ها و فرمان‌هایش، و
خاص و
عامّش، و پندها و مَثَل‌هایش»
و نیز از آن حضرت است:
«نَزَلَ القُرآنُ اَرباعاً: رُبُعٌ فِینا، وَ رُبُعٌ فِی عَدُوِّنا، وَ رُبُعٌ سُنَنٌ وَ الاَمثالٌ، وَ رُبُعٌ فَرائِضٌ وَ اَحکامٌ؛
قرآن در چهار بخش فرو فرستاده شده است: یک چهارم آن در حقّ ما و یک چهارم دیگر در حقّ دشمنان ما، و یک چهارم آن سنّت‌های الهی و مَثَل‌های آن است و یک چهارم آن
فرایض و احکام است.
در روایتی از
پیامبر اکرم (صلی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله) آمده است:
«انَّ القُرآنَ نَزَلَ عَلی خَمسَةِ وُجوهٍ: حَلالٍ وَ حَرامٍ وَ مُحکَمٍ وَ مُتَشابِهٍ وَ اَمثالٍ فَاعمَلوا بِالحَلالِ وَ دَعُوا الحَرامَ وَ اعْمَلوا بِالمُحکَمِ وَ دَعُوا المُتَشابِهَ وَ اعتَبِروا بِالامثالِ؛
قرآن بر پنج وجه نازل شده است: حلال، حرام،
محکم،
متشابه و اَمثال؛ پس به حلال عمل کنید و حرام را واگذارید، و به محکم عمل کنید و متشابه‌اش را واگذارید، و از مثال‌هایش
عبرت بگیرید.
امام صادق (علیه‌السّلام) در روایتی به فواید اَمثال قرآن اشاره کرده و فرموده است:
«اَمثالُ القُرآنِ لَها فَوائِدٌ فَاَنعِمُوا النَّظَرَ وَ تَفَکَّروا فِی مَعانِیها وَ لا تَمُرُّوا بِها...؛
امثال قران دارای فوایدی است، پس در آن دقت نظر و در معانی آن تفکر کنید و به گونه‌ای گذرا بدان ننگرید.»
در نقلی،
امام سجاد (علیه‌السّلام) فهم معانی امثال قرآن را از
خدا درخواست کرده و برای آن شأنی جلیل قائل شده است.
در شرح این مناجات، صاحب
ریاض السالکین آورده است که مراد از امثال قرآن، آیاتی است که در ذکر احوال گذشتگان و صفات دور و ناآشنا و اخبار و قصص شگفت آمده است.
سایت حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «امثال قرآن در روایات» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۲/۷.
