احادیث درمان با قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

کلیدواژه: قرآن، حدیث، درمان.

پرسش: در مورد احادیث درمان جسم با قرآن چه دیدگاه‌هایی وجود دارد؟

---

برخی، خواص درمانی سوره‌ها و آیات را از باب علیت تامه نمی‌دانند، بلکه تأثیر قرائت را در درمان در صورتی می‌دانند که همراه فهم،‌ اندیشه، عمل و اخلاص باشد.

---

بعضی از دانشوران نقش قرآن را همانند دارو می‌دانند که طبعاً بدون ایمان و اخلاص هم اثرگذار است؛ برای مثال، عبد الدائم الکحیل، با تحقیق و آزمایش به این نتیجه رسیده که صوت و آیات قرآن تأثیر مستقیم در فیزیولوژی بدن و اعصاب دارد که به بهبود و شفای بیماران می‌انجامد و گوش که مرکز تنظیم کلّ بدن است، در شنیدن آیات و ارسال آن به سراسر بدن نقشی کلیدی دارد.

---

شماری از مفسّران و محدّثان، به اصل صدور دسته‌ای از این احادیث خدشه وارد کرده‌اند. آیة اللَّه خویی برخی از این احادیث را دسیسه راویان کذّاب می‌داند.
برخی مفسّران و محدّثانِ اهل سنت، از جمله قُرطُبی، ابن جوزی و سیوطی نیز نسبت به صدور این روایات تردید کرده‌اند. از سویی دیگر، برخی جاعلان حدیث، مانند: ابو عصمت فرج بن ابی مریم مَروْزی و احمد بن عبد الله جویباری، خود به جعل دسته‌ای از روایات خواصّ سور و آیات اعتراف کرده‌اند. با وجود این، برخی دیگر از احادیث، از حیث سند، دارای طرق متعدد و اعتبارند و مفسّرانی مانند زمخشری، طبرسی و بحرانی، آنها را پذیرفته و نقل کرده‌اند.

---

بسیاری از این روایات، از جهت محتوا قابل خدشه‌اند. به گفته علامه مجلسی، برخی از خواصّ مذکور در روایات، شأن و منزلت قرآن را (که با هدف هدایت و تربیت انسان‌ها نازل شده) تنزّل می‌دهند.

---

از احادیث و سیره پیامبر (صلی‌اللَّه علیه‌و‌آله) و اهل بیت (علیهم‌السّلام) استفاده می‌شود که جواز درمان دردهای جسمانی با قرآن، به مفهوم نفی علل و اسباب مادّی و عدم استفاده از طبیب و دارو نیست. پیامبر (صلی‌اللَّه علیه‌و‌آله) برای درمان خود، از طبابت حارث بن کلده بهره می‌برد. بر پایه حدیثی، خداوند به یکی از پیامبران (که بدون استفاده از طبیب و دارو برای بیماری خود شفا می‌خواست) وحی کرد که شفایت نمی‌دهم مگر آن که خود را با دارو درمان کنی. افزون بر این، اسلام به دانش پزشکی و فراگیری آن، اهمیّت داده و پیامبر خدا و ائمه (علیهم‌السّلام) در مداوای برخی بیماران، از داروهای طبیعی استفاده می‌کردند.

---