آزمایش
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پرسش:چرا یه عده توی این
دنیا زندگی هاشون سرشار از سختیه اما عده ای پر از خوشی؟
پاسخ:
از نظر
مذهب شیعه که قائل به
اختیار است و
جبر و
تفویض را
محال می داند
انسان ـــ تا آنجایی که مربوط به
اراده و اختیار او می شود ـــ حاکم بر وضع آینده خود است. وضع آینده یک انسان شبیه یک ورقه امتحانی است و نمره ای که به آن داده می شود تعیین کننده
سعادت یا
شقاوت اوست. در این ورقه امتحانی هیچ جوابی نگاشته نشده است و تنها چیز موجود در آن سؤالات و توضیحاتی در مورد سؤالات است بخشی از این سؤالات را خدا طراحی کرده است واز دست ما خارج است؛ این سؤالات بر دو گونه اند برخی تکوینی هستند و برخی تشریعی.
مثلا ما نمی دانیم که امروز در خیابان با چه حادثه ای روبرو خواهیم شد ولی با هر حادثه ای که روبرو شویم یک سؤال امتحانی است که باید به آن جواب درست دهیم. این گونه سؤالات، سوال های تکوینی هستند بنابراین هر اتفاق تکوینی که برای ما رخ دهد چه عذاب باشد، چه
رحمت باشد چه برای
امتحان باشد و چه
عقوبت اعمال گذشته خودمان وچه... همگی سؤال امتحانی هستند و جواب درست ما را طلب می کنند لذا لزومی ندارد که ما بدانیم این حادثه از چه سنخی است، آنچه مهم است عکس العمل درست ما در مقابل آن است و عکس العمل و جواب درست را
فطرت و
عقل و
دین به ما یاد داده است؛ یا به عبارتی جواب درست را خدا در فطرت و عقل و دین به ما عرضه کرده است. اما سؤالات تشریعی عبارتند از
واجبات و
محرمات و
مستحبات و
مکروهات؛
واجبات را حتما باید بجا آورد و محرمات را حتما باید ترک کرد اینها سوالاتی هستند که نمره آنها تعیین کننده ی وضع آینده یا به اصطلاح
سرنوشت ماست ولی مستحبات سوالاتی هستند که اگر آن را با آگاهی انجام دهیم نمره تشویقی دارد واگر مکروهات را ترک کنیم خدا در نمره دادن با ارفاق عمل می کند.اما اگر کسی در
امتحان تشریعی تقلب کند یا همه سوالات را جواب غلط دهد یا امتحان را به باد
تمسخر بگیرد و... در این صورت خدا یا سوالات انحرافی پیش پایش می گذارد یابرورقه امتحانی او مهر مردودی می زند خداوند متعال در سوره بقره می فرماید:« کسانی که
کافر شدند، برای آنان تفاوت نمی‌کند که آنان را(از عذاب الهی) بترسانی یا نترسانی؛
ایمان نخواهند آورد.خدا بر دلها و گوشهای آنان مهر نهاده؛ و بر چشمهایشان پرده‌ای افکنده شده؛ و
عذاب بزرگی در انتظار آنهاست.
اینها سنتها یا قوانین امتحانات خداست که جزئی از سنتهای اوست، بنابراین هر حادثه ای و موردی که ما در
زندگی دنیا با آن مواجه می شویم امتحان خداست، حتی حوادثی که نتیجه سوء عمل خود ماست؛ حتی آن حالت تردیدی ودو دلی که گاه در ما ایجاد می شود خود یک سوال امتحانی است؛ برخی به بهانه این که من در تردید بودم ونمی دانستم چه کنم از
مسولیت الهی خود شانه خالی می کنند و مردود می شوند ولی افراد زیرک در چنین مواردی به اهل
علم مراجعه می کنند وخود را از تردید می رهانند؛ لذا ما همواره باید خود را مسئول بدانیم و با هر امری که مواجه می شویم باید از خود بپرسیم که فطرت و عقل و دین در این مورد چه جوابی می دهند؟ و اگر خود به جواب نرسیدیم باید از اهل خبره وعلما بپرسیم؛ و مطمئن باشیم که خدا عادل است و در حق کسی ظلم نمی کند و بلکه خدا محسن است و به
اهل خیر بیش از تلاششان پاداش می دهد.
همچنین باید متوجه باشیم که دنیا مکان راحتی و خوشگذرانی نیست و نباید خیال کنیم که افراد عیاش و بی دین و به ظاهر
خوشبخت واقعا خوشبخت هستند، اینها همان کسانی هستند که خدا به آنها مهلت داده است یا خدای ناکرده بر قلبشان مهر مردودی زده است. جواب امتحان دنیا در
عالم برزخ و
قیامت معلوم می شود. دنیا بسیار کوتاه و در حد یک جلسه امتحانی است و
آخرت آن روزی است که
کارنامه‌اعمال را به انسان می دهند و بر اساس آن معلوم می شود که
سعادتمند و
شقاوتمند کیست. افراد بی ایمان و بی دردی که به ظاهر خوشبخت می نمایند مانند کسانی هستند که سرجلسه امتحان کنکور مشغول خوردن بیسکویت و ساندیس بودند. « پس کسانی که کارنامه اش را به دست راستش دهند فریاد می زند که: (ای اهل
محشر) کارنامه مرا بنگرید و بخوانید؛ من یقین داشتم که به
حساب اعمالم می رسم او در یک زندگی رضایت بخش قرار دارد، در بهشتی عالی... اما کسی که کارنامه اش را به دست چپش بدهند می گوید: ای کاش هرگز کارنامه ام را به من نمی دادند و نمی دانستم حساب من چیست. ای کاش مرگم فرا می رسید
مال و و ثروتم هرگز مرا بی نیاز نکرد، قدرت من نیز از دست رفت.( خدا امر می کند که ) او را بگیرید و در بند و زنجیرش کنید»
شهرسوال.
