• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کنترل نگاه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: غریزه جنسی، نگاه ، نامحرم ، کنترل
پرسش: با توجه به کشش غریزه نفسانی در برخورد با نامحرم، نگاه خود را چگونه کنترل کنیم؟
پاسخ:کسی که بداند چشم چرانی چه پیامدهای ناگواری دارد، قطعاً به ضرر خود اقدام نخواهد کرد و نگاهش را کنتزل خواهد کرد.
چشم چرانی، زاینده گناهان و از ترفندهای شیطان است. به نظر کارشناسان، چشم‌چرانی منشأ عوارضی چون دشواری تنفس، درد اطراف قلب، تپش قلب ، ضعف و خستگی عمومی، سردرد، بی قراری و خستگی فکری است. پس چشم چرانی عوارض جسمانی و روحی بسیاری دارد که شناخت این امور در درمان چشم چرانی مؤثر است. کسی که خواهان روانی شاد و آرام است، باید از این عادت دست بردارد.



شکی نیست که نگاه سرآغاز لغزش و گاه سقوط و انحراف است. ممکن نیست کسی نگاه خود را کنترل نکند اما موفق به « مهار نفس و شهوت » بشود، زیرا پس از دیدن « میل و هوس » تحریک می‌شود.


بنابراین اولین قدم اساسی و عملی در کنترل میل و هوس به خصوص برای مرد مراقبت از نگاه است.

۲.۱ - حکم نگاه به نامحرم در اسلام

اسلام دستور داده که اگر کسی به طور غیر ارادی چشمش به نامحرم افتاد، از نگاه مجدد که مسلّماً عمدی و آلوده است بپرهیزد، حتی چهره طرف مقابل را در ذهن خود تداعی نکند و از هر گونه فکر و خیال وسوسه‌انگیز خودداری نماید.

۲.۲ - نگاه به نامحرم در کلام رسول اکرم(ص)

پیامبر اکرم(ص) فرمود: «نگاه به نامحرم تیری زهرآلود از ناحیه شیطان است. هر کس از ترس خدا آن را ترک گوید، خدا به او ایمانی می‌دهد که شیرینی‌اش را در دل احساس کند».


برای کنترل نگاه از گناه راهکارهایی وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

۳.۱ - خداباوری

اعتقاد به خدا و یقین داشتن به این که انسان در محضر او است و خدا ناظر بر تمام احوال و درون آدمی است، به انسان کمک می‌کند نگاه خود را کنترل نماید.

۳.۱.۱ - توانایی بر کنترل نگاه از کلام امام صادق(ع)

امام صادق(ع) می‌فرماید:«فروبستن چشم از گناه میسّر نیست مگر این که انسان عظمت و جلال پروردگار را در قلبش دیده باشد».

۳.۱.۲ - توانایی بر کنترل نگاه از کلام امام علی(ع)

از امام علی(ع) سؤال شد:توانایی بر کنترل چشم چگونه حاصل می‌شود؟ فرمود:«این که خود را تحت قلمرو سلطان آگاه از همه مسائل بدانی و تسلیم او باشی».

۳.۲ - توجه به آثار فروبستن چشم

اگر انسان بداند کنترل نگاه چه آثار و برکاتی دارد، قطعاً به ادامه آن تشویق خواهد شد. آثار و فوائدی که بر چشم پوشی مترتب است، عبارتند از:

۳.۲.۱ - راحتی دل

کسی که چشمش را فرو بندد، دلش را آرام کرده است.
با چشم چرانی انسان احساس آرامش نمی‌کند، زیرا آنچه دیده می‌بیند، دل به سوی آن روان می‌شود.
زدست دیده و دل هر دو فریاد هر آن چه دیده بیند، دل کند یاد

۳.۲.۲ - صفا و آسودگی دل از کلام علی (ع)

امیرمؤمنان‌(ع) می‌فرماید:«کسی که چشمش را فرو بندد، دل را آسوده کند».
[۴] مستدرک الوسائل، ميرزا حسين نوري طبرسي، ج ۴، ص ۲۶۸

احساسات و غرایز شهوانی تمام نشدنی و سیری‌ناپذیر است و نفس اماره انسان را به بدی و زشتی هر چه بیشتر وادار می‌کند.
امام علی(ع) می‌فرماید:«کسی که چشم فرو بندد، دلش را صفا داده است».

۳.۲.۳ - کشف حقایق

رسول اکرم(ص) می‌فرماید:«چشمتان را فرو بندید تا شگفتی‌ها را ببینید».

۳.۲.۴ - شیرینی عبادت را حس کردن

پیامبر می‌فرماید:«مسلمانی چشم خود را از زن نامحرم فرو نمی‌بندد مگر آن که خداوند شیرینی عبادتش را در دل او ایجاد می‌کند».

۳.۲.۵ - تزویج حور العین

امام صادق(ع) می‌فرماید:«کسی که نگاهش به زن نامحرمی بیفتد، پس چشمش را به سوی آسمان افکند و یا نگاهش را فرو بندد، خداوند حورالعین را به ازدواج او در می‌آورد».

۳.۳ - توجه به پیامدهای چشم چرانی

کسی که بداند چشم چرانی چه پیامدهای ناگواری دارد، قطعاً به ضرر خود اقدام نخواهد کرد و نگاهش را کنتزل خواهد کرد.
چشم چرانی، زاینده گناهان و از ترفندهای شیطان است. امام علی(ع) می‌فرماید:«چشم‌ها کمینگاه شیطان است».
به نظر کارشناسان، چشم‌چرانی منشأ عوارضی چون دشواری تنفس، درد اطراف قلب، تپش قلب ، ضعف و خستگی عمومی، سردرد، بی قراری و خستگی فکری است.
[۱۰] دکتر پاک نژاد، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، ج ۱۶، ص ۲۲
پس چشم چرانی عوارض جسمانی و روحی بسیاری دارد که شناخت این امور در درمان چشم چرانی مؤثر است. کسی که خواهان روانی شاد و آرام است، باید از این عادت دست بردارد.

۳.۳.۱ - نتیجه چشم چرانی از کلام رسول اکرم(ص)

رسول اکرم(ص) می‌فرماید:«کسی که چشمش را از حرام پر کند، خداوند روز قیامت چشمش را از آتش پر خواهد کرد، مگر آن که توبه کند و برگردد».
در روایت دیگر می‌فرماید:«نگاه تیری از تیرهای مسموم شیطان است».

۳.۳.۲ - از کلام حضرت عیسی

حضرت مسیح(ع) فرمود:«از نگاه به نامحرم بپرهیزید که بذر شهوت و رشد دهنده فسق است».

۳.۴ - راندن افکار شیطانی

برای کنترل نگاه، باید اندیشه را از نفوذ افکار شیطانی دور نگه داشت، زیرا گام نخست در انحراف، فکر کردن درباره آن است. امام علی(ع) می‌فرماید:«کسی که در باره گناه بسیار بیندیشد، سرانجام به آن کشیده خواهد شد».
[۱۴] غررالحکم، عبدالواحد تمیمی، ج ۵، ص ۳۲۱


۳.۵ - پرهیز از عوامل تحریک‌زا

تخیّلات تحریک کننده، رفت و آمد در جاهایی که نامحرم است، گفت و گو با نامحرم ، دیدن فیلم‌ها و عکس‌های مبتذل، زمینه را برای چشم چرانی فراهم می‌کند.

۳.۶ - دقت در دوست‌یابی

بررسی‌ها نشان می‌دهد که نوجوانان، اوّلین قدم‌های انحراف و تباهی را به کمک دوستان ناباب برداشته، سپس در سراشیبی سقوط قرار گرفته‌اند.
[۱۵] محمد علی سادات، راهنمای پدران و مادران، ج ۱، ص ۹۹
آلودگی و انحراف، به سرعت از طریق دوستان نا اهل به افراد پاک و سالم سرایت می‌کند و چشم چرانی از این قاعده مستثنا نیست.
امام علی(ع) می‌فرماید:«از معاشرت با مردم فاسد بپرهیز که طبیعت تو، ناخودآگاه ناپاکی را از طبع آن‌ها دریافت می‌کند».

۳.۷ - ازدواج

یکی از راه‌های مؤثر در کنترل نگاه ، ارضای صحیح غریزه جنسی از طریق ازدواج است. رسول خدا(ص) می‌فرماید:«ای گروه جوانان! هر یک از شما که قدرت ازدواج دارد، حتماً اقدام کند، زیرا این بهترین وسیله است که چشم را از نگاه‌های آلوده و عورت را از بی عفتی نگه می‌دارد».
[۱۷] مکارم الاخلاق، حسن بن فضل بن حسن طبرسى، ص ۱۰


۳.۸ - تقویت اراده

چشم چرانی اگر به صورت عادت در آمده باشد، همچون ویژگی‌های طبیعی و ذاتی، دامنه دار و پر نفوذ می‌گردد و به صورت طبیعت دوم در می‌آید. در این حال رهایی از این عادت ناپسند، نیاز به تصمیم و عزمی راسخ دارد. آن چه در شروع کار مهمّ است، خواستن و انگیزه داشتن است. برای مبارزه با چشم چرانی باید دو کار انجام گیرد:
الف) به خواسته نفس پاسخ مثبت داده نشود،
ب) عادت پسندیده‌ای جایگزین گردد و خود را به کارهای پسندیده مانند مطالعه کتاب و ورزش مشغول سازد.


۱. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۱، ص۳۸    
۲. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۱، ص ۴۱    
۳. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۱، ص ۴۱    
۴. مستدرک الوسائل، ميرزا حسين نوري طبرسي، ج ۴، ص ۲۶۸
۵. میزان الحکمه، محمدی ری شهری، ج۴، ص۳۲۸۹    
۶. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۱، ص ۴۱    
۷. میزان الحکمه، محمدی ری شهری، ج۴، ص ۳۲۹۲    
۸. میزان الحکمه، محمدی ری شهری، ج۴، ص ۳۲۹۲    
۹. میزان الحکمه، محمدی ری شهری، ج۴، ص ۳۲۸۸    
۱۰. دکتر پاک نژاد، اولین دانشگاه و آخرین پیامبر، ج ۱۶، ص ۲۲
۱۱. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۷۳، ص۳۳۴    
۱۲. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۱، ص۳۸    
۱۳. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج۱۰۱، ص۴۲    
۱۴. غررالحکم، عبدالواحد تمیمی، ج ۵، ص ۳۲۱
۱۵. محمد علی سادات، راهنمای پدران و مادران، ج ۱، ص ۹۹
۱۶. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۲۰، ص ۲۷۲    
۱۷. مکارم الاخلاق، حسن بن فضل بن حسن طبرسى، ص ۱۰



سایت مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | چشم چرانی | گناه




جعبه ابزار