• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

کربلا و رود فرات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: زمین کربلا ، فرات ، حفرچاه
پرسش: زمین شناسان می گویند زمین کربلا به خاطر همجواری با فرات طوری است که در عمق ۴-۵ متری به آب می رسد، سوال این است چرا امام برای دسترسی به آب اقدام به حفر چاه ننمود تا ابالفضل العباس علیه السلام به خاطر آوردن آب به شهادت نرسد؟
پاسخ: امام و یاران حضرت تلاش می کردند که در روز عاشورا نیز آب تهیه کنند، ولی در آن روز که آتش جنگ شعله ور بود، فرصت چاه کندن را نداشتند. افزون برآن این امر نیاز به ابزار و امکانات داشت که آن هم فراهم نبود و دشمن نیز اجازه حفر چاه را نمی داد؛ آنان که با بهره گیری از همه اهرم ها آب را بروی امام بسته بودند، به یقین اجازه چاه کندن را نیز نمی دادند. در برخی گزارش ها آمده است: امام حسین(ع) در روز عاشورا در محدوده اردوگاه خود اقدام به حفر چاه نمود؛ اما وقتی گزارش آن به ابن زیاد رسید، او دستور شدت عمل بیش تر و ممانعت از آن را به عمر سعد ابلاغ نمود و مانع حفر چاه شدند.



دراین خصوص باید گفت: کربلا به رغم اینکه در کنار رود فرات بود، با این رود فاصله داشت، از این رو بیابان بود. بعضی جغرافی دانان نیز همین عقیده را دارند.

۱.۱ - دیدگاه یاقوت حموی

یاقوت حموی در ذیل واژه کربلا می نویسد: اما مبدأ اشتقاق این کلمه (کربلا) یا کربله به معنای سستی پا است. یا از « کربلت الحنطه » یعنی گندم از کاه و کثافات پاک کردم، می باشد؛ بدین مناسبت که آن زمین از ریگهای درشت و درخت پاک بوده است.

۱.۲ - ویژگی کربلا در فرهنگ معین

در فرهنگ معین میخوانیم:کربلا یکی از شهرهایی است که در کنار رودخانه فرات قرار داشت و در سال ۶۱ هجری بیابان بود.
[۲] فرهنگ معین، واژه کربلا



این که گفته می شود کربلا سرزمین بدون علف و بیابانی بوده، معنایش این است که در سال ۶۱ در آن جا کسی زندگی نمی کرد و این سرزمین خالی از سکنه بود، معنای عدم وجود آب در کربلا آن است که آب را به روی اهل بیت و یاران امام بستند و تهیه آب برای امام مشکل بودو از روز هفتم ماه محرم تا بعد از ظهر عاشورا ، امام حسین(ع) و یارانش با مشکل آب مواجه شدند!


منابع و مآخذ تاریخی و روایی به روشنی اثبات می کند که نیروهای عمر بن سعد مأموریت یافتند که حسین بن علی و یارانش را در مضیقه قرار بدهند و مانع آوردن آب به خیمه ها شوند و نیروهایی را در اطراف فرات مستقر کردند تا اصحاب امام حسین(ع) نتوانند از فرات آب بیاورند.

۳.۱ - عاشورا روز تشنگی یاران امام حسین

در غیر روز عاشورا امام و یارانش به سختی آب تهیه می کردند. ولی روز عاشورا مشکل آب بسیار جدی شد و حتی امام حسین(ع) وقتی که خود را به آب رسانید و خواست آب بخورد، در همان لحظه حصین بن نمیر به سوی آن حضرت تیر پرتاب کرد و در نتیجه نتوانست آب بخورد و امام حسین و یارانش روز عاشورا همه با لب تشنه به شهادت رسیدند.
[۳] علامة المجلسی بحار الأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳،ج ۴۶، ص ۵۰


۳.۲ - تهیه کردن آب توسط یاران امام

در ضمن در این امر تردیدی نیست که امام و یاران او در آن روزها آب تهیه می کردند. چنین نبود که در آن سه روز کسی آب نخورده باشد. اگر در آن سه روز و در آن هوایی گرم کسی سه روز اصلا آب نخورده بود، نمی توانست زنده بماند. روز عاشورا امام حسین و ابوالفضل با هم برای آوردن آب سوی فرات رفتند. ولی نیروهای عمر بن سعد مانع شدند و آنان نتوانستد آب بیاورند.
[۴] همان


۳.۳ - کندن چاه توسط امام

امام و یاران حضرت تلاش می کردند که در روز عاشورا نیز آب تهیه کنند، ولی در آن روز که آتش جنگ شعله ور بود، فرصت چاه کندن را نداشتند. افزون برآن این امر نیاز به ابزار و امکانات داشت که آن هم فراهم نبود و دشمن نیز اجازه حفر چاه را نمی داد؛ آنان که با بهره گیری از همه اهرم ها آب را بروی امام بسته بودند، به یقین اجازه چاه کندن را نیز نمی دادند. در برخی گزارش ها آمده است: امام حسین(ع) در روز عاشورا در محدوده اردوگاه خود اقدام به حفر چاه نمود؛ اما وقتی گزارش آن به ابن زیاد رسید، او دستور شدت عمل بیش تر و ممانعت از آن را به عمر سعد ابلاغ نمود و مانع حفر چاه شدند.
[۵] أبو محمد أحمد بن اعثم الکوفی، کتاب الفتوح،، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، ط الأولی، ۱۴۱۱/۱۹۹۱، ج۵،ص



۱. ابو عبد الله یاقوت بن عبد الله الحموی،معجم البلدان،، بیروت، دار صادر، ط الثانیة، ۱۹۹۵، ج۴، ص۴۴۵    
۲. فرهنگ معین، واژه کربلا
۳. علامة المجلسی بحار الأنوار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳،ج ۴۶، ص ۵۰
۴. همان
۵. أبو محمد أحمد بن اعثم الکوفی، کتاب الفتوح،، تحقیق علی شیری، بیروت، دارالأضواء، ط الأولی، ۱۴۱۱/۱۹۹۱، ج۵،ص



سایت:مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی    






جعبه ابزار