کتاب حضرت نوح
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: صحف، اطلاق صحف به تورات، اطلاق صحف به قرآن، عدم اطلاق صحف به نام خاص.
پرسش: نام کتاب آسمانی
حضرت نوح را صحف می گویند؛ آیا در کتاب‌های
شیعه به این نام
تصریح شده است؟
پاسخ: خداوند متعال پیامبران خود را همراه با کتاب آسمانی و قوانین بر مردم نازل کرد تا مردم را به راه‌ورسم زندگی درست که تأمین کننده
سعادت ابدی آنهاست آشنا کنند و آنها را تعلیم و تربیت و تزکیه نمایند و از کج‌روی و انحراف و متابعت
هوای نفس و شیطان باز دارند؛ چون اعمال انسان اگر
صالح نباشد، مرتع شیطان خواهد بود و گرنه در جایی که برای حضور شیطان زمینه‌ای نباشد، شیطان هرگز در آن راه نخواهد یافت.
انبیا با
تعلیم و تربیت و
تزکیه، این راه را بر شیطان می‌بندند، ابزار انبیا برای برچیدن مراتع شیطان و راه‌های نفوذ او کتاب آنهاست که از سوی خداوند برای انسان به ارمغان آورده‌اند.
انبیای الهی کتاب‌های بزرگی از سوی خدا برای هدایت بشر آورده‌اند؛ از جمله کتاب‌های مهم انبیا که تاکنون آثاری از آنها بر جای مانده، کتاب
عهد عتیق و کتاب
عهد جدید مجموعه‌ای تحت عنوان تورات و
انجیل است که در تورات کتاب‌هایی منتسب به انبیای دیگر نیز وجود دارد.
مهم‌ترین
کتاب آسمانی که بدون هیچ نقص و کاستی اکنون در دسترس بشر است، قرآن کریم است که آخرین کتاب آسمانی است.
علامه مجلسی از سید بن طاووس روایت می کند که در صحف
حضرت ادریس دیدم که ثلث آخر شب جمعه ۲۷ ماه
رمضان حق تعالی کتابی به لغت سریانی در بیست و یک ورق بر
حضرت آدم نازل گردانید و آن اول کتابی است که خداوند از آسمان به زمین فروفرستاد تا بندگان خود را بدین وسیله هدایت و ارشاد فرماید. در این اوراق کتاب آدم یک میلیون لغت و تمام لغات زبان‌ها وجود داشت، که خداوند هر لغتی را به او آموخت و در این کتاب دلایل
توحید و واجبات
احکام و
حلال و
حرام شریعت ها و
سنت ها را با حدود آن بر آدم بیان فرمود. و این حدیث با قرآن مطابقت دارد؛ چون در قرآن آیاتی هستند که چنین مضمونی را بیان می‌کنند: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ»
ما پیامبران خود را با دلایل روشن همراه کتاب آسمانی و قوانین الهی به سوی مردم فروفرستادیم.
اما درباره نام کتاب نوح: از آیات قرآن به این نتیجه می‌رسیم که همه انبیا برنامه عملی و کتاب داشتند و در وجود کتاب برای آنها هیچ تردیدی وجود ندارد؛ چون صراحت قرآن این حقیقت را بیان می‌کند، حضرت نوح نیز یکی از انبیای
اولوالعزم است که تعداد آنها پنج پیامبر است که دارای شریعت و کتاب آسمانی بودند و پیامبران بعد از آنها ملزم به اطاعت از کتاب آنها بودند.
براساس بیان روایات معتبر، ادریس پیامبر کتاب داشت و حضرت آدم کتابی برای عمل داشت.
نوح ـ علیه‌السلام ـ نیز کتابی داشت که بخش‌هایی از کتاب او در آیات قرآن، سوره نوح و سوره‌های دیگر آمده است که محور دعوت او خداپرستی بوده.
نام کتاب حضرت نوح براساس روایات اسلامی تصریحاً بیان نشده است و در قرآن نیز از نام کتاب آن
پیامبر عظیم‌الشأن سخنی نیامده است. اینکه گفته شده نام کتاب نوح را صحف می گویند، در‌حالی‌که چنین چیزی وجود ندارد؛ صحف درباره نام کتاب آسمانی حضرت ابراهیم شهرت دارد که نام اختصاصی کتاب آن حضرت نیست؛ چنان‌که در قرآن از کتاب
موسی و به بخش‌هایی از تورات با نام صحف یاد شده است.
پس صحف نام اختصاصی کتاب
ابراهیم و نوح(ع) نیست؛ بلکه صحف به معنی لوح‌ها، به کتاب‌های آسمانی دیگر نیز گفته شده.
مرحوم علامه طباطبایی در المیزان می‌فرماید: کلمه صحف جمع صحیفه است که به‌معنای هر چیزیست که در آن می‌نویسند (از قبیل کاغذ و
لوح‌های سنگی و فلزی و امثال آن و در
کلام خدا نیز به اجزایی از کتب آسمانی صحف اطلاق شده.)
چنان‌که قرآن چنین می فرماید: «إِنَّ هذا لَفِی الصُّحُفِ الْأُولی صُحُفِ إِبْراهِیمَ وَ مُوسی»
همانا این حقیقت که (
آخرت بهتر و جاویدان و ابدی است) در کتاب پیامبران پیشین نیز آمده؛ همان‌طوری که در قرآن این خبر به مردم می‌رسد، در کتاب ابراهیم و موسی نیز آمده است. براساس این آیه، صحف به کتاب‌های تمام
پیامبران گفته می‌شود و نام کتاب خاص نیست.
یا در آیه دیگر درباره کتاب‌های آسمانی پیامبران چنین یاد شده: «أَ وَ لَمْ تَأْتِهِمْ بَیِّنَةُ ما فِی الصُّحُفِ الْأُولی»
«لَمْ یُنَبَّأْ بِما فِی صُحُفِ مُوسی» در این آیه از تورات با نام صحف یاد کرده است.
یا در آیه: «رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ یَتْلُوا صُحُفاً مُطَهَّرَةً»
که از قرآن به نام صحف یاد شده است، بنابراین قرآن نیز یکی از صحف پاک خداوند است که به انبیا نازل شده. چنان‌که به تورات هم صحف گفته شده و هم الواح و بنابر نقل المیزان
امام صادق فرموده است که تمامی آن صحف ما محفوظ است، و پیامبر به
ابوذر فرموده:... خداوند صد و چهار کتاب نازل فرموده که ده صحیفه از آن بر آدم و پنجاه صحیفه بر
شعیب و سی صحیفه بر ادریس و ده صحیفه بر ابراهیم و چهار صحیفه باقی تورات و انجیل و
زبور و
فرقان است.
سایت اندیشه قم
