پرخاشگری نوجوانان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: نوجوان، دوره نوجوانی، ویژگی‌ها، عصبانیت، پرخاشگری.
پرسش: من یک نوجوانم یکی از دوستان همکاسی‌ام فرد خوبی است؛ اما کمی تند می‌شود، روش برخورد با او باید چگونه باشد؟
پاسخ:
نوجوانی، یکی از بحرانی‌ترین دوره‌های
زندگی است،
در این دوره تحولات و تغییرات عمیقی در افکار و عقاید، باورها و احساسات و ویژگی‌های افراد به وجود می‌آید.
شناخت این ویژگی‌ها هم برای خود فرد مفید و راه‌گشاست و هم برای دیگران که با
نوجوان در ارتباط‌اند.
شما نیز در همین دوره حساس و بحرانی زندگی خود قرار دارید. باید ویژگی‌های دوره نوجوانی را بشناسید؛ زیرا شناخت و آشنایی با این ویژگی‌ها هم برای خود شما بسیار مفید و ارزشمند است و هم در اینکه چگونه با دوست نوجوانتان برخورد و رابطه داشته باشید، مفید است. اینکه دوست شما تند می‌شود و در روابط و برخوردهای اجتماعی خود، حساسیت و عصبانیت از خود نشان می‌دهد، مربوط به ویژگی دوره سنی وی می‌باشد؛ زیرا
عصبانیت و پرخاشگری، یکی از ویژگی‌های دوره سنی
نوجوانان است؛ بنابراین اگر به اندازه افراطی و بیش از حد نباشد، کاملاً یک پدیده طبیعی است.
اینکه نحوه برخورد شما باید با ایشان چگونه باشد، لازم است به این اصل اساسی و مهم توجه داشته باشید که شما و هم‌چنین دیگر دوستان و اطرافیان وی باید به گونه‌ای با ایشان برخورد کنند که وی این مرحله را به‌خوبی پشت سر بگذارد و در روابط اجتماعی خود مهارت‌های لازم را کسب کند؛
بنابراین در روش برخورد خود با ایشان باید به این نکات توجه داشته باشید.
اکنون چند نکته را برای تقویت رابطه بیان می‌کنیم:
به دوست خود باید بفهمانید که در زندگی رقابت‌ها، تبعیض‌ها، شکست‌ها و محرومیت‌ها نیز وجود دارد و باید این آمادگی را پیدا کند تا از این عوامل هراسی نداشته باشد.
سعی کنید در برخوردها و روابط خود با ایشان از طرح مسائل و موضوعاتی که باعث ناراحتی و عصبانیت وی می‌شود، جدّاً پرهیز کنید.
به‌طور صریح و در مقابل وی موضع‌گیری نکنید. وقتی درباره موضوعی صحبت می‌کند یا نظر می‌دهد، به عقاید و افکار وی احترام بگذارید. بسیاری از مواقع عصبانیت و پرخاشگری افراد برای آن است که احساس می‌کنند به
شخصیت آن‌ها
توهین شده است؛ بنابراین حفظ و رعایت احترام وی، یکی از عوامل مؤثر در کاهش رفتارهای نابهنجار و ایجاد روابط سالم با ایشان است.
روابط دوستانه و صمیمی با ایشان داشته باشید؛ در برخی مواقع عصبانیت و پرخاشگری نوجوانان به سبب عدم دریافت حمایت و
محبت از سوی والدین است. روابط ناسالم در
خانواده باعث می‌شود که نوجوانان در جامعه و با دوستان و هم‌کلاسی‌های خود نیز روابط ناسالم برقرار نموده و با اندک مسئله‌ای ناراحت شوند.
هیچ‌گاه به وی
انتقاد نکنید. تقریباً همیشه انتقاد کردن باعث رفتارهایی چون پرخاشگری و عصبانیت در نوجوانان می‌شود؛ ازاین‌رو سعی کنید از برخورد منفی و
انتقاد جدّاً پرهیز نمایید.
توانایی‌ها و جنبه‌های مثبت ایشان را مورد تحسین قرار دهید. یکی از روش‌های برقراری روابط صمیمانه و جلوگیری رفتارهای پرخاشگری و عصبانیت افراد، برجسته‌سازی و
تحسین توانایی‌های مثبت آن‌هاست. تحسین توانایی‌های دوستتان احساس خوبی در وی ایجاد می‌کند تا در روابط خود با شما تُندی نکند.
وقتی با ایشان صحبت می‌کنید، منافع ایشان را در نظر بگیرید، یکی از عوامل عمده ناراحتی و عصبانیت ایشان احتمالاً این است که منافع خود را در خطر می‌بیند. اگر این‌گونه فکر می‌کند، بعد از این سعی کنید منافع ایشان را نیز در نظر داشته باشید.
اگر او اخلاقی تند دارد، ما که با او در ارتباطیم باید به همان میزان متانت و
صبر و حوصله داشته باشیم و از کوره درنرویم. به طور معمول رفتار متانت‌انگیز در مقابل پرخاشگری دیگران موجب پشیمانی و شرمندگی طرف مقابل می‌شود؛ هر چند که به روی نیاورد.
ما در زندگی با افراد مختلفی روبه‌رو می‌شویم و با بعضی هم دوست شده و رابطة صمیمی تری بر قرار می‌کنیم؛ اما نباید این نکته را فراموش کرد که آن‌ها از خانواده‌های مختلف با تربیت‌های مختلف‌اند و ما نباید توقع یکسانی از همه آدم‌ها داشته باشیم. درست است که کار بد برای همه بد و کار خوب برای همه خوب است؛ ولی توقع برای خوب بودن افراد باید طبق توجه به ظرفیت‌های آنان صورت بپذیرد.
شاید کسی که الآن ما عصبانیت او را می‌بینیم، تاکنون سعی کرده خیلی از عیوب خود را برطرف کند و هنوز نتوانسته به این عیبش رسیدگی کند. به هر روی بهتر است که ما گنجایش طرف مقابل را در نظر بگیریم و به او در بهتر شدنش کمک کنیم.
۱. محمد خدایاری فرد، مسائل نوجوانان و جوانان، انجمن اولیا و مربیان، چاپ هفتم، ۱۳۷۹ ش.
۲. حورایی، صمیمیت، تأثیرگذاری و نفوذ، دکلمه گران، چاپ شانزدهم، ۱۳۸۱ ش.
۳. رفتار با نوجوان، زهرا معتمدی، تهران، لک‌لک، ۱۳۷۶ ش.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «پرخاشگری نوجوانان»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۲/۲۱.
