• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

هم‌نشین

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرین، هم نشین، رفیق، مصاحب، دوست
پرسش: قرین در قرآن کریم به چه معنا است؟
پاسخ: قرین به معنای رفیق، همنشین و همراهی که به انسان نزدیک است، معنا می‌شود.



در آیات متعددی از قرآن مجید واژۀ «قرین» در سیاق های مختلف وارد شده است؛ از جمله در آیه ۳۸ سوره نساء(۴)     که می فرماید: «وَمَن یَکُنِ الشَّیْطَانُ لَهُ قَرِیناً فَسَاء قِرِیناً»، یا در آیه ۵۱ سوره صافات(۳۷)     می‌فرماید: «قَالَ قَائِلٌ مِّنْهُمْ إِنِّی کَانَ لِی قَرِینٌ»، همچنین در آیه ۳۶ سوره زخرف(۴۳)     می‌فرماید: «وَمَن یَعْشُ عَن ذِکْرِ الرَّحْمَنِ نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطَاناً فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ». دوباره در همین سوره و در آیه ۳۸     آمده است: «... فَبِئْسَ الْقَرِینُ». همینطور در سوره ق/۵۰، آیه ۲۳     می‌فرماید: «وَقَالَ قَرِینُهُ» و بالاخره در همین سوره و در آیه ۲۷     می خوانیم: «قَالَ قَرِینُهُ رَبَّنَا مَا أَطْغَیْتُهُ...»


واژه «قرین» از ریشه «قرن» در لغت به رفیق، همنشین، و همراهی که به انسان نزدیک است، معنا می شود.
[۲] قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۷۱ ش، ج ۵، ص ۳۱۰.



این معنا با توجه به عبارات پیرامونی آن، مصادیق خود را پیدا می کند؛ از این رو است که در قرآن کریم، در آیه‌ای شیطان مصداق «قرین» ذکر شده است: «و آنها کسانی هستند که اموال خود را برای نشان ‌دادن به مردم انفاق می‌ کنند، و ایمان به خدا و روز بازپسین ندارند (چرا که شیطان، رفیق و همنشین آنهاست) و کسی که شیطان قرین او باشد، بد همنشین و قرینی است».
و در جایی دیگر فرشته: «وَ قالَ قَرینُهُ هذا ما لَدَیَّ عَتید»؛ فرشته همنشین او می‌گوید: این نامه اعمال او است که نزد من حاضر و آماده است.
و در جای سوم مصداقش دوست و رفیق است: «قالَ قائِلٌ مِنْهُمْ إِنِّی کانَ لی‌ قَرین•یَقُولُ أَ إِنَّکَ لَمِنَ الْمُصَدِّقین‌....‌»؛ کسی از آن‌ها می‌گوید: «من همنشینی داشتم که پیوسته می‌گفت: آیا (به راستی) تو این سخن را باور کرده‌ای که وقتی ما مُردیم و به خاک و استخوان مبدل شدیم، (بار دیگر) زنده می‌شویم و جزا داده خواهیم شد؟!


شایان توجه است که اگرچه در قرآن کریم، در اکثر موارد استعمال قرین، معنای «همراه بد» مصادیق آن بوده، اما لزوما نمی تواند معنای قرین، همراه و همنشین بد باشد؛ چرا که در متون روایی به همنشین خوب نیز قرین اطلاق شده است. مانند این روایات:
۱. «نعم القرین الدین»؛
[۶] . تمیمی آمدی، عبد الواحد، غرر الحکم و درر الکلم، دفتر تبلیغات، قم، ۱۳۶۶ش، ص ۸۵.
بهترین همراه دین است.
۲. «علیک بالعفة فإنها نعم القرین»؛
[۷] تمیمی آمدی، عبد الواحد، غرر الحکم و درر الکلم، دفتر تبلیغات، قم، ۱۳۶۶ش، ص ۸۵.
عفت و پاک‌دامنی پیشه کنید که بهترین همراه و مصاحب است.
۳. «... وَ نِعْمَ الْقَرِینُ الرِّضَی»؛
[۸] نهج البلاغة، ص ۴۶۹، دار الهجرة، قم.
بهترین رفیق و همراه رضایت خداوند است.


۱. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج ۵، ص ۱۴۰    
۲. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، دار الکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۷۱ ش، ج ۵، ص ۳۱۰.
۳. سوره نساء/۴، آیه ۳۸    
۴. سوره ق/۵۰، آیه ۲۳    
۵. سوره صافات/۳۷، آیات ۵۱-۵۳    
۶. . تمیمی آمدی، عبد الواحد، غرر الحکم و درر الکلم، دفتر تبلیغات، قم، ۱۳۶۶ش، ص ۸۵.
۷. تمیمی آمدی، عبد الواحد، غرر الحکم و درر الکلم، دفتر تبلیغات، قم، ۱۳۶۶ش، ص ۸۵.
۸. نهج البلاغة، ص ۴۶۹، دار الهجرة، قم.



اسلام کوئست    


رده‌های این صفحه : قرآن شناسی | واژگان قرآنی




جعبه ابزار