• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نکوهش باز نمودن دکمه پیراهن در روایات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: عمل قوم لوط، عرف، جامعه، پیراهن، بازگذاشتن دکمه.

پرسش: آیا در آموزه‌های دینی، بازگذاشتن دکمه‌های پیراهن مورد نکوهش قرار گرفته است؟

پاسخ: درستی و نادرستی بسیاری از رفتارهای اجتماعی تابع عرف یک جامعه است؛ از‌این‌رو ممکن است رفتاری خاص در بین گروهی از مردم، نشانی از بی‌ادبی باشد و در بین گروهی دیگر هیچ قبحی نداشته باشد. با‌این‌حال در برخی موارد، زشتی برخی رفتارها به شکلی فراگیر است که آموزه‌های دینی هم آن‌را نکوهش کرده است.


در مورد رفتارهای اجتماعی معیار عرف جامعه است؛ رفتاری مانند: بازگذاشتن بند قبا، زیپ شلوار و یا دکمه‌های پیراهن در حضور دیگران از مواردی است که در بیشتر جوامع، رفتاری دور از شأن یک فرد باشخصیت ارزیابی می‌شود؛ از‌این‌رو در برخی روایات سفارش شده است تا از این کار خودداری شود:
امام علی (علیه‌السّلام) فرمود:
«وَ اَمَّا الَّتِی مِنْ اَخْلَاقِ قَوْمِ لُوطٍ فَالْجُلَاهِقُ وَ هُوَ الْبُنْدُقُ وَ الحذف‌[۱]     وَ مَضْغُ الْعِلْکِ وَ اِرْخَاءُ الْاِزَارِ خُیَلَاءَ وَ حَلُّ الْاَزْرَارِ مِنَ الْقَبَاءِ وَ الْقَمِیص‌؛
[۱] شیخ صدوق، خصال، ج۱، ص۳۳۱، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.    
چند رفتار در میان جامعه وجود دارد که مشابه رفتارهای قوم لوط است: بازی جلاهق (بازی با مهره‌ها)، پرتاب نمودن سنگ‌ریزه با انگشتان، جویدن کندر (شبیه آدامس)، از روی تکبر دامن بر زمین کشیدن و بازگذاشتن بند قبا و دکمه پیراهن.»

شخصی از امام باقر (علیه‌السّلام) پرسید:
اگر مردی لنگ بزرگی به خود ببندد و پیراهنش را روی لنگ بپوشد، حکمش چیست؟ امام (علیه‌السّلام) فرمود: این کار مشابه رفتار قوم لوط است. آن شخص پرسید: اگر لنگ را روی پیراهنش بپیچد، چطور؟ امام (علیه‌السّلام) فرمود: این عمل از تکبر است. آن شخص برای بار دیگر نوع دیگری از پوشش را مطرح کرد و از حکم آن پرسید که آن‌حضرت (علیه‌السّلام) فرمود: این نوع پوشش و گشودن دکمه‌های لباس و... از کارهای قوم لوط است.
[۲] شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۲۶۰، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.    

در برخی از روایات از انجام آن در هنگام نماز نیز منع شده است.
[۳] ر.ک:سایت اسلام کوئست، مقاله «نماز خواندن با زیرپیراهن و یا رکابی».    

امام باقر (علیه‌السّلام):
«باز نمودن پیراهن در نماز (عبادت) و... از عمل قوم لوط است».
[۴] شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۲، ص۳۷۱، محقق، موسوی خرسان، حسن، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    

با توجه به این روایات، شاید این شیوه از پوشش به عنوان پوششی ویژه کافران در نظر گرفته شده و از نظر عرف دین‌داران مورد تایید نبود؛ و از همین‌رو مورد نکوهش قرار گرفت.
علاوه بر آن‌، از آن‌جا که با باز شدن دکمه پیراهن، بخشی از بدن نمایان می‌شود که مناسب با ایستادن در محضر خدا نیست؛ برخی از فقها حکم به کراهت بازگذاشتن دکمه لباس هنگام خواندن نماز داده‌اند.
[۵] طباطبائی یزدی، سید محمد‌کاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۳۵۹، محشی، گردآورنده، محسنی سبزواری‌، احمد، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.    
[۶] تحل الأزرار فی الصلاة. حلّی، یحیی بن سعید، الجامع للشرائع، ص۶۶، قم، مؤسسة سید الشهداء العلمیة، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.    


۱. ↑ شیخ صدوق، خصال، ج۱، ص۳۳۱، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۳۶۲ش.    
۲. ↑ شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۲۶۰، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۳ق.    
۳. ↑ ر.ک:سایت اسلام کوئست، مقاله «نماز خواندن با زیرپیراهن و یا رکابی».    
۴. ↑ شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۲، ص۳۷۱، محقق، موسوی خرسان، حسن، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۵. ↑ طباطبائی یزدی، سید محمد‌کاظم، العروة الوثقی، ج۲، ص۳۵۹، محشی، گردآورنده، محسنی سبزواری‌، احمد، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۱۹ق.    
۶. ↑ تحل الأزرار فی الصلاة. حلّی، یحیی بن سعید، الجامع للشرائع، ص۶۶، قم، مؤسسة سید الشهداء العلمیة، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.    


پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «کوهش باز نمودن دکمه پیراهن در روایات»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۳/۲۵.    


رده‌های این صفحه : مباحث اجتماعی | مباحث اخلاقی | مباحث حدیثی
جعبه ابزار