نفی الوهیت حضرت عیسی در آیه ۵۹ سوره آل عمران
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حضرت عیسی (علیه‌السّلام)،
خدا، کن فیکون،
فعل ماضی،
فعل مضارع،
حضرت آدم (علیه‌السّلام).
پرسش: تفسیر
آیه ۵۹
سوره آل عمران «اِنَّ مَثَلَ عیسی عِنْدَ اللهِ کَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ» چیست؟ چرا در این آیه و آیات مشابه، عبارت مستقبل «کن فیکون» آمده با آنکه استفاده از فعل ماضی «کن فکان» با معنا همخوان‌تر است؟
پاسخ اجمالی: برخی حضرت عیسی (علیه‌السّلام) را به دلیل نداشتن پدر، خدا یا فرزند خدا می‌دانند این آیه با ذکر خلقت حضرت آدم (علیه‌السّلام) از خاک آنها را مورد انتقاد قرار داده و استدال آنها را باطل می‌کند.
استفاده از فعل حال برای کاری که در گذشته انجام شده با
ادبیات عرب سازگار است؛ و گاه متکلم برای تاکید بر واقعی بودن ماجرایی که در
زمان ماضی (گذشته) رخ داده، آن را مجازاً به صورت حکایت در
زمان حال بیان می‌کند که گویا هم اکنون و در مقابل چشمان ما، این اتفاق رخ داده است.
این آیه شریفه، در مقام انتقاد از افرادی است که ولادت حضرت عیسی (علیه‌السّلام)، بدون آنکه پدری داشته باشد را دلیل بر آن می‌دانند که عیسی یا خداست و یا فرزند خدا! که
قرآن در پاسخ می‌فرماید: «ماجرای خلقت عیسی (علیه‌السّلام) توسط پروردگار همچون ماجرای خلقت آدم (علیه‌السّلام) است که او را از خاک آفرید، سپس به او فرمود: موجود باش، او نیز بلافاصله موجود شد».
این استدلال کوتاه و روشن، به این واقعیت می‌پردازد که اگر مسیح (علیه‌السّلام) بدون پدر به
دنیا آمد، جای تعجب نیست، زیرا موضوع آفرینش آدم (علیه‌السّلام)، از این هم شگفت‌انگیزتر بود، او بدون پدر و نیز بدون مادر پا به جهان گذاشت! هر کاری در برابر اراده حق، سهل و آسان است تنها کافی است بفرماید: «موجود باش، آن هم موجود می‌شود».
اصولاً این مخلوقات هستند که چون قدرت محدودی دارند، کارها را می‌توان برای آنان آسان و یا دشوار دانست، اما آن‌کس که قدرتش نامحدود است، تقسیم کارها به مشکل و آسان، برای او مفهومی ندارد برای او آفریدن یک برگ، یا آفرینش یک جنگل در هزاران کیلومتر یکسان است، و آفرینش یک ذره خاک با
منظومه شمسی، مساوی است.
در ادامه باید گفت که استفاده از فعل حال برای کاری که در گذشته انجام شده با ادبیات عرب سازگار است؛ و گاه متکلم برای تاکید بر واقعی بودن ماجرایی که در زمان ماضی (گذشته) رخ داده، آن را مجازاً به صورت حکایت در زمان حال بیان می‌کند (که گویا هم اکنون و در مقابل چشمان ما، این اتفاق رخ داده است)،
و در همین راستا، در آیاتی چون آیه شریفه‌ای که در پرسش از آن یاد شد، ماجرای خلقت آدم (علیه‌السّلام) را به گونه‌ای به تصویر کشیده می‌شود که گویا هم اکنون رخ داده است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «نفی الوهیت مسیح (علیه‌السّلام) در قرآن»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۴/۶.
