مودّت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه:مودت، محبت، دوستی.
پرسش: فرق بین «مودت» و «
محبت » چیست، خصوصاً در آیه «
قل لا اسألکم علیه اجراً الاّ المودّة فی القربی »؟ و همچنین در سایر آیات
قرآن به چه معناست، مثل:«
یَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ یُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ » و «
أَ یَوَدُّ أَحَدُکُمْ أَنْ تَکُونَ لَهُ جَنَّةٌ مِنْ نَخیلٍ » و «
یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدی مِنْ عَذابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنیهِ »؟
پاسخ:
واژه "مودّت" به معنای
دوستی و علاقه است و از جهت استعمال قرآنی، حُسن و قبح مودت به اعتبار متعلق آن است؛ مثلاً در آیه شریفه:«
الاّ المودّة فی القربی » همان دوستی و علاقه به
اهل بیت پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ بوده که حسن است و در آیات دیگر در
تفاسیر قرآن کریم بحث‌هایی وجود دارد، که از جهت زوایای مصداقی و متعلق و چگونگی مودت و محبت به آن پرداخته شده است.
درباره فرق میان «مودت» و «محبت» به نمایه «۱۶۵۸۵» (سایت:۱۶۵۲۱) مراجعه شود.
معنای
مودت در آیات شریفه‌ای که در پرسش آورده شده، به شرح زیر است:
«
قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی »،
معنای مودت از جهت استعمال قرآنی، همان دوستی و علاقه به اهل بیت
پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ است و اگر بحث‌هایی در ذیل آیه شریفه و
مودت در تفاسیر قرآن کریم وجود دارد، از جهت زوایای مصداقی و چگونگی مودت و محبت است. برای آگاهی بیشتر در این باره نمایه « اهل بیت (ع) و آیه ۲۳ شوری (آیه مودت) »، سؤال ۱۶۰ (سایت:۱۲۲۹) را مطالعه کنید.
«
وَ لَتَجِدَنَّهُمْ أَحْرَصَ النَّاسِ عَلی حَیاةٍ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَکُوا یَوَدُّ أَحَدُهُمْ لَوْ یُعَمَّرُ أَلْفَ سَنَةٍ ».
در این‌جا نیز مودت به معنای دوستی و
علاقه قلبی نسبت به چیزی یا کسی است؛ اما حُسن و
قبح مودت به اعتبار متعلق
آن است؛ لذا چون
یهودیان در اندوختن
مال و
ثروت حریص بودند، هر یک از آنها
دوست دارد هزار سال عمر کند.
البته در دوستی‌های این چنینی که یک امر دست نیافتنی بوده، مشتقات «ودّ» (مانند یودّ) به معنای دوستی همراه
آرزو نیز می‌آید.
«
أَ یَوَدُّ أَحَدُکُمْ أَنْ تَکُونَ لَهُ جَنَّةٌ مِنْ نَخیل وَ أَعْناب... ».
در این‌جا نیز «یودّ» از «ودّ» به معنای
حب و دوست داشتن است.
مخاطب آیه شریفه، کسی است که به مسائل زراعی مشغول بوده، ولی به دیگران از روی
ریا و
منت و آزار
انفاق می‌کند.
«
یُبَصَّرُونَهُمْ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدی مِنْ عَذابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنیهِ »،
که شخص
مُجرم دوست دارد و آرزو می‌کند، با فدا کردن نزدیکان خویش از
عذاب الاهی نجات پیدا کند.
پایگاه اسلام کوئیست.
