مهدویّت در مطالعات صهیونیسم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: مهدویّت،
تشیّع،
تورات،
اسلام.
پرسش: مبحث مهدویّت در مطالعات یهودی - اسرائیلی چگونه است؟
پاسخ:
برخی از محقّقان، مطالعات مستشرقان یهودی - اسرائیلی را نظر به تفاوت رویکرد آنان به مقوله
مهدویّت و
تشیّع، جدا از سایر مطالعات غربیان یاد کردهاند. مراد از مستشرقان یهودی، یهودیانی هستند که قبل از شکلگیری رژیم صهیونیستی به مطالعاتی درباره
اسلام پرداختهاند، و مستشرقان اسرائیلی بیشتر به محققان یهودیای اطلاق میشود که بعد از تشکیل این رژیم وارد مطالعات اسلامی شدهاند.
در یک ارزیابی میتوان گفت: مستشرقان اسرائیلی تلاش دارند مطالعات مستشرقان یهودی را به حاشیه برانند و با رویکرد شکاکانه به تحلیل مسائل شیعی، از جمله مهدویّت، بپردازند و نقاط تردید و ابهام را در تاریخ تشیّع برجسته کنند.
آنان همچنین تلاش دارند شبهه اقتباسی بودن عقیده به مهدویّت از
تورات و میراث مسیحی را تقویت نمایند.
برای نمونه کلبرگ بر این ادعا تاکید دارد که
نعمانی در کتاب
الغیبة در بیان آموزه غیبت از کتاب امثال سلیمان تاثیر پذیرفته است. حاصل سخن او این است که رویکرد توراتی در تدوین
تاریخ اسلام تاثیرگذار بوده است.
دیدگاه انکارآمیز گلدزیهر یهودی نیز در اعتبار روایات مهدویّت از همین قبیل است.
البته برخی از محققان یهودی چون بلیشفلات،
لاتساروس،
و نقاش
نیز هستند که مهدویّت را صرفاً از منظر تاریخی و مذهبی مورد بررسی قرار دادهاند؛ بدون این که بر تاثیر انگارههای یهودی در پدیداری آن تاکید داشته باشند.
حدیثنت، برگرفته از مقاله «مهدویّت در مطالعات صهیونیسم» تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۲/۰۷.