• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مفسرین قرآن صامت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


کلیدواژه: قرآن، اهل‌بیت (علیه‌السّلام).

پرسش: مگر قرآن مکتوب، کتابی خاموش و ناقص است که اهل‌بیت (علیه‌السّلام) را قرآن ناطق و گویا بدانیم؟!

پاسخ اجمالی: احادیث فراوانی از معصومین، قرآن کریم را کتاب صامت و اهل‌بیت (علیه‌السّلام) را قرآن ناطق معرفی کرده‌اند به این معنا که اهل‌بیت (علیه‌السّلام) مفسر و مبیین قرآن هستند؛ همچنین در خود قرآن کریم نیز تصریح شده است که جز دانشمندان راسخ‌ در علم، کسی نمی‌تواند به تاویل آیات متشابه دست‌یابد.


در چندین روایت از امام علی (علیه‌السّلام)، قرآن کریم کتاب صامت و اهل‌بیت (علیه‌السّلام)، قرآن ناطق معرفی شده‌است؛ مانند:
•«قرآن، خطی است که میان دو جلد نگاشته شده و با زبان حرف نمی‌زند. او را مترجمی لازم است، و از جانب او مردان سخن می‌گویند... پس اگر صادقانه در‌باره کتاب خدا حکم شود، ما شایسته‌ترین مردم به آنیم، و اگر به سنت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) داوری شود، ما سزاوارترین همه به قرآن هستیم».
[۱] امام علی (علیه‌الاسلام)، نهج البلاغه، ص۱۸۲، محقق، صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.    

•«...چگونگی پیروی از قرآن را از اهل آن خواستار شوید، که آنان مایه‌ زنده‌ماندن علم و مایه مرگ جهل هستند؛ آنان کسانی هستند که حکم ایشان از دانش و علمشان، سکوتشان از سخنگویی‌شان، و ظاهرشان از باطنشان خبر می‌دهد. با دین مخالفت نمی‌کنند و در آن با یکدیگر اختلاف ندارند، و آن (قرآن) در میان ایشان گواهی راست‌گو و خاموشی گویا است».
[۲] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۸، ص۳۹۱، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    

• «قرآن کتاب ساکت خدا است و من آن‌ را تبیین می‌کنم. پس به کتاب ناطق خدا تمسک جویید و حکم کردن بر اساس کتاب خاموش خدا را رها نمایید؛ چرا که جز من، سخن‌گویی برای آن نیست».
[۳] ابن‌بطریق، یحیی بن حسن‌، عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار، ص۳۳۰، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ق.    

• «من کلام ناطق خداوند هستم و این (قرآن) کلام صامت خداوند است».
[۴] مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۳۰، ص۵۴۶، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    


امام صادق (علیه‌السّلام) در مورد آیه «هذا کتابُنا ینْطِقُ عَلَیکمْ بِالْحَقِ‌»
[۵] جاثیة/سوره۴۵، آیه۲۹.    
فرمود:
•«همانا کتاب خدا (قرآن) سخن نمی‌گوید و هرگز سخن نمی‌گوید، اما رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) کتاب ناطق است».
[۶] قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ‌ ج۲، ص۲۹۵، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.    


همچنین فرمودند:
•«خدا ولایت (حق حاکمیت الهی) ما اهل‌بیت را قطب قرآن و قطب همه‌ کتاب‌های آسمانی قرار داد؛ محکمات قرآن برگرد این موضوع می‌گردد، و کتاب‌ها به آن اشاره کرده‌اند، و ایمان از آن آشکار می‌شود...».
[۷] عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، ج۱، ص۵، محقق، مصحح، رسولی محلاتی،‌هاشم، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.    


با این وجود، مفهوم قرآن ناطق بودن اهل‌بیت، آن نیست که قرآن مکتوب، قرآنی ناقص است، اما از آن‌رو که این قرآن نیاز به تفسیر و تبیین دارند، ائمه (علیه‌السّلام) با دارا بودن این مسئولیت، عملاً زبان گویای همین قرآن مکتوب هستند، همان‌گونه که وجود مقدس پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نیز زبان گویای قرآن و تبیین‌کننده آن بود؛
[۸] نحل/سوره۱۶، آیه۴۴.    
از این‌رو در خود قرآن کریم نیز تصریح شده است که جز راسخون در علم، کسی نمی‌تواند به تاویل آیات متشابه پی‌ببرد.
[۹] آل عمران/سوره۳، آیه۷.    


۱. ↑ امام علی (علیه‌الاسلام)، نهج البلاغه، ص۱۸۲، محقق، صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.    
۲. ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج۸، ص۳۹۱، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۳. ↑ ابن‌بطریق، یحیی بن حسن‌، عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار، ص۳۳۰، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۷ق.    
۴. ↑ مجلسی، محمد‌باقر، بحار الانوار، ج۳۰، ص۵۴۶، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ دوم، ۱۴۰۳ق.    
۵. ↑ جاثیة/سوره۴۵، آیه۲۹.    
۶. ↑ قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، ‌ ج۲، ص۲۹۵، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.    
۷. ↑ عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، ج۱، ص۵، محقق، مصحح، رسولی محلاتی،‌هاشم، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.    
۸. ↑ نحل/سوره۱۶، آیه۴۴.    
۹. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۷.    


پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «مفسر قرآن صامت بودن اهل‌بیت» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۱۰/۸.    


رده‌های این صفحه : اهل‌بیت | مباحث حدیثی | مباحث قرآنی
جعبه ابزار