• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مفرد آمدن فعل

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: مفرد، فعل ، جمله، قرآن .
پرسش: چرا در قرآن در اول جمله اگر فعلی بیاید، حتماً مفرد می‌آید؟
پاسخ: برای هر زبانی قواعد و مقرراتی وجود دارد، افرادی که با آن زبان سخن می‌گویند یا می‌نویسند، باید تابع آن مقررات باشند.



زبان عربی نیز از این قاعده مستثنا نیست و این قواعد در علومی گنجانده شده‌اند که در زبان عربی به علم صرف (مربوط به کلمه است)، نحو (مربوط به جمله است) و معانی و بیان (مربوط به کلمه و جمله است) شهرت دارند و هرکس بیشتر این قواعد را در سخنان و نوشتارش مراعات نماید، از فصاحت و بلاغت بیشتری برخوردار خواهد بود.
از آن‌جا که قرآن کتاب عربی و سخن خداوند متعال است، بالطبع همه قواعد و دستورات عربی در درجه اعلای آن، در آن مراعات شده است؛ از آن جمله است موردی که در سؤالتان به آن اشاره نمودید.


در زبان عربی هرگاه فعلی به اسم ظاهر یا ضمیر غیر ظاهر نسبت داده شود، هیچ تغییری در آن فعل ایجاد نمی‌شود‌؛ بلکه به همان صورت مفرد خود باقی خواهد ماند؛ مثل:قام الخطیب و تکلّم؛ سخن‌گو ایستاد و سخن گفت.
" وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِکَةُ... روزی فرشتگان به او گفتند....

۲.۱ - توضیح مثال‌های بالا

در سه مثال فوق با توجه به این‌که در اولی و دومی فاعل فعل (الخطیب و هو غیر ظاهر در تکلم) مفرد است و در سومی (الملائکه) جمع است؛ اما در هر سه صورت آیه براساس قواعد عربی مفرد آمد؛ چون در همه اینها فاعل یا اسم ظاهر است و یا ضمیر غیر ظاهر؛


ولی هرگاه فعلی به ضمیر ظاهر نسبت داده شود آن ضمیر به آن فعل می‌چسبد و در غیر ضمیر متصل معمولاً در صورتی است که اسمی قبلاً ذکر شده باشد و ضمیر به آن برگردد؛ مثل:" وَ إِذا سَأَلَکَ عِبادی عَنِّی فَإِنِّی قَریبٌ أُجیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعانِ فَلْیَسْتَجیبُوا لی‌ وَ لْیُؤْمِنُوا بی‌ لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُون ".‌
با توجه به این‌که فاعل " فَلْیَسْتَجیبُوا" و "لْیُؤْمِنُوا " واو در آنهاست که به عباد برمی‌گردد و عباد هم قبلاً بیان شده؛ از‌این‌رو فاعل به‌صورت ضمیر ظاهر به فعل چسبید.
[۳] با استفاده از کتاب "مبادئ العربیة، معلم رشید شرتونی، قسم صرف، ص ۴۸ ـ ۵۲، مؤسسه انتشارات دار العلم، قم، چاپ نهم، ۱۴۲۴ ه ق.
بنابر این تمام این موارد براساس قواعد زبان عربی است.


۱. آل‌عمران (۳)، آیه ۴۲.    
۲. بقره (۲)، آیه ۱۸۶.    
۳. با استفاده از کتاب "مبادئ العربیة، معلم رشید شرتونی، قسم صرف، ص ۴۸ ـ ۵۲، مؤسسه انتشارات دار العلم، قم، چاپ نهم، ۱۴۲۴ ه ق.



پایگاه اسلام کوئیست.    


رده‌های این صفحه : شیوه ادبی قرآن | قرآن شناسی




جعبه ابزار