محتوای کلی قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلید واژه: قرآن مجید، محتوای قرآن
پرسش:می خواهم درباره
محتوای کلی قرآن بیش تر بدانم ؛ چرا مردم
جهان به قرآن رو می آورند؟
پاسخ:جامعیت و
اعجاز قرآن از یک سو و نقش آن در
هدایت انسان ها و گسترش
تمدن بشری از جانب دیگر موجب شده است که انسان های حق گرا روز به روز به قرآن بیش تر رو آوردند.
قرآن
وحی نامه
اعجاز آمیز الهی است که به زبان عربی، به عین الفاظ توسّط
فرشته وحی ،
جبرئیل امین ، از جانب خداوند و از
لوح محفوظ ، بر
قلب و زبان
پیامبر اسلام(ص) نازل شده است . این نزول هم اجمالاً یکباره و هم تفصیلاً در مدّت بیست و سه سال صورت گرفته است و
حضرت محمد (ص) آن را بر گروهی از
اصحاب خود خوانده و
کاتبان وحی (از میان اصحاب) آن را با نظارت مستقیم و مستمر حضرت(ص) نوشته اند و حافظان بسیار هم از میان اصحاب آن را حفظ و به تواتر نقل کردهاند".
قرآن کتاب
انسان سازی است که به منظور
هدایت ، تأمین
سعادت دنیا و آخرت و فراخوانی انسان ها به
عبودیت و بندگی خدا نازل شده است. در این کتاب همه چیزهایی که مورد نیاز انسان در هدایت وی می باشد، بیان شده است: "ولا رطب و لا یابس إلاّ فی کتاب مبین". از سوی دیگر قرآن اختصاص به زمان و مکان نداشته و برای همه زمان ها و انسان ها آمده است.
امام صادق(ع) فرمود: "خدا قرآن را برای یک زمان و یک مردم قرار نداد، بلکه در هر زمانی جدید و نزد هر ملّتی تا روز قیامت تازه است".
قرآن به دلیل این که کتاب جامعی است،به مباحث دنیا و آخرت پرداخته است؛ زیرا در آموزه های دینی، دنیا و آخرت از هم جدا نبوده، بلکه مکمّل یکدیگرند. از سوی دیگر انسان ها برای شناخت عالم آخرت نیاز به راهنما دارند. و قرآن بهترین راهنما است که در خصوص
معادشناسی انسان ها را راهنمایی نموده و سیمایی از
آخرت و
آینده جهان و انسان را بیان کرده است.
قرآن به تنها راهنمای انسان ها در
معادشناسی است که بهترین راهنما و راهبر در مسایل سیاسی و اجتماعی و فرهنگی می باشد؛ از این رو
امام علی(ع) همگان را به بهره گیری از دستورهای قرآن فرا خواند.
و
پیامبر اسلام(ص) نیز همگان را سفارش نمودکه هرگاه در
مسایل سیاسی و اجتماعی و ... دچار مشکل شدند، به قرآن رجوع کنند:
"فإذا التبست علیکم الفتن کقطع اللّیل المظلم علیکم بالقرآن فإنّه شافع مشفّع و ماحلّ مصدّق و من جعله أمامه قاده إلی الجنة و من جعله خلفه ساقه إلی النّار و هو الدّلیل یدلّ علی خیر سبیل و هو کتاب فیه تفصیل و بیان و تحصیل و هو الفصل لیس بالهزل و له ظهرٌ و بطنٌ فظاهره حکم و باطنه علم. ظاهره أنیق و باطنه عمیق؛
هر گاه آشوب ها چون شب تار شما را فرا گرفت، به قرآن رو آورید
بدان چنگ زنید زیرا شفیعی است که شفاعتش پذیرفته است (درباره کسی که بدان عمل کند) و گزارش دهنده ای است از بدیها که گفته اش
آن کس که بدان عمل نکرده تصدیق شده است. هر کس آن را پیشوای خود قرار دهد، به
بهشت رهبری کند و هر که (از آن پیش افتد) و آن را پشت سر خود قرار دهد، به دوزخش کشاند. قرآن راهنمایی است که به بهترین راهها راهنمایی کند، و کتابی است که در آن تفصیل و بیان تحصیل (=به دست آوردن حقایق) می باشد و جدا کننده (میان حق و باطل) است. شوخی و سرسری نیست. برای آن ظاهر است و باطن، پس ظاهرش حکم و دستور است و باطنش
علم و دانش . ظاهرش جلوه و زیبایی دارد و باطنش ژرف و عمیق است".
متأسفانه به رغم آن که قرآن نقش بنیادی در تأمین سعادت دنیا و آخرت انسان ها دارد، ولی هنوز به تمام دستورها و قوانین حیات بخش آن عمل نشده و قرآن
مهجور است، چنان که در قرآن تصریح شده است:
"وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا ؛ رسول خدا (در پیشگاه خداوند) عرضه داشت: بار الها! تو آگاهی که امت من این قرآن را رها کردند".
گرایش انسان ها به قرآن بدان جهت است که قرآن کلام خداوند است و دستورهای آن ریشه در فطرت انسان داشته و از عوامل تحریف مصون مانده است.
از سوی دیگر قرآن از نظر
فصاحت و بلاغت در حد بالایی قرار دارد، چنان که در
صدر اسلام ،
مشرکان به رغم آن که با پیامبر مخالف بودند و حتی پنبه در گوش خویش می نمودند تا قرآن را نشنوند، سخت تحت تأثیر آیات قرار می گرفتند و اشک می ریختند.
معجزه بودن قرآن موجب شد که هم در عصر نزول قرآن و هم بعد از آن کسی نتواند با قرآن مقابله کند: " از میان
معجزات و خارق عاداتی که از
پیامبر اسلام(ص) صادر شده است، قرآن برترین سند زنده حقانیت او است... قرآن کتابی است فوق افکار بشر. کسی تا کنون نتوانسته کتابی همانند آن را بیاورد. این کتاب یک معجزة بزرگ آسمانی است... قرآن یک معجزه گویا است. نیازی به معرفی ندارد. خودش به سوی خود دعوت می کند. مخالفان را به مبارزه می خواند، محکوم می سازد و از میدان مبارزه پیروز بیرون می آید. پس از گذشت قرنها از
وفات پیامبر(ص) همانند زمان حیات او، به دعوت خود ادامه می دهد. هم دین است و هم
معجزه ، هم قانون است و هم سند قانون".
جامعیت و
اعجاز قرآن از یک سو و نقش آن در هدایت انسان ها و گسترش تمدن بشری از جانب دیگر موجب شده است که انسان های حق گرا روز به روز به قرآن بیش تر رو آوردند.
سایت مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی