اسلام هر چند از ابتدا برده‌داری را ممنوع نکرده، اما از لحاظ کرامت انسانی، تفاوتی میان بردگان و آزادگان قائل نیست؛ بلکه تنها ملاک برتری انسان‌ها بر یک‌دیگر را تقوا می‌داند: «اِنَّ اَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ اَتْقاکُم»؛
«گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست». چه‌بسا کنیزانی از که از زنان به ظاهر آزاد نیز برتر باشند: «وَ لَاَمَةٌ مُؤْمِنَةٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکَةٍ وَ لَوْ اَعْجَبَتْکُم»؛
کنیز با ایمان، از زن آزاد بت‌پرست بهتر است؛ هر چند (زیبایی، یا ثروت و یا موقعیت او) شما را به شگفتی آورد. در همین راستا، چه‌بسا کنیزانی که از زنان آزاد مسلمان نیز برتر باشند.
