لقب ولی‌امرمسلمین برای رهبر جامعه اسلامی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ولی‌امرمسلمین، حاکم جامعه اسلامی، رهبر.
پرسش:برخی افراد ادعا می کنند که استفاده از لقب «ولی امر مسلمین» برای رهبران جامعه اسلامی صحیح نمی باشد و این لقب بر طبق آیه «أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم» تنها برای ائمه اطهار (علیهم السلام) مطرح است؛ آیا ممکن است در این رابطه توضیح بفرمایید؟
پاسخ:به دلیل آیه ذکر شده در پرسش،
ولایت بر اموال و نفوس مردم از شئون ربوبیّت الاهی است و تنها با نصب و اذن خدای متعال، مشروعیّت می‌یابد، در
زمان غیبت امام زمان (عج الله فی فرجه)،
فقیه جامع الشرایط عهده‌دار منصب ولایت و رهبری
جامعه اسلامی بوده و از طرف آن حضرت به صورت عام منصوب است.از این رو، استفاده از لقب «ولیّ امر مسلمین» اشکالی ندارد.
پیش از پاسخ، دانستن این نکته لازم است که در
نظام سیاسی اسلام و رابطه متقابل میان مردم و رهبر جامعه این گونه نیست که در روایات کاربرد مطلق عناوین و القاب نهی شده باشد، بلکه با دو نوع القاب و عناوین روبرو هستیم؛ نوع اول، عناوین و القابی هستند که مورد تأیید و برگرفته از آموزه‌های دینی است و در سیره بزرگان دین نیز متداول است، و نوع دوم، عناوینی هستند که به خاطر تأثیرات و پیامدهای منفی آن بر فرد و اجتماع، و یا اختصاص به
معصومین (ع) به شدّت از کاربرد آن نهی شده است.
الفاظی از قبیل «عُظمی»، نیز برای
مراجع تقلید در «آیت الله العظمی» استعمال می‌شود و آن نشان دهنده نوعی احترام معنوی به عالِم است که در سنّت اسلامی بر آن تأکید شده است. در روایتی از
امام علی (علیه السلام) آمده است: «کسی که عالِمی را احترام کند، پروردگار خود را احترام کرده است».
همچنین عنوان «ولیّ امر مسلمین»، دارای پشتوانه دینی و برگرفته از
قرآن کریم و احادیث
ائمه معصومین (علیهم السلام) است؛ زیرا ولایت بر اموال و نفوس مردم از
شئون ربوبیت الاهی است و تنها با نصب و اذن خدای متعال، مشروعیّت می‌یابد و چنان که معتقدیم این قدرت قانونی به
پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله) و
امامان معصوم (علیهم السلام) یکی بعد از دیگری داده شده است؛همان طور که در
قرآن کریم می‌خوانیم: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُم»،
و کلمه «
اولی الامر» به معنای صاحبان نظر و رأی بر جامعه بشری است که از جانب پروردگار تعیین شده‌اند.
و مقصود از آن، افرادی از امّت‌اند که در گفتار و کردارشان معصوم‌اند، و اطاعتشان
واجب است، به همان معنایی که اطاعت خدا و رسولش
واجب است.
ولی در
زمان غیبت حضرت حجت بن الحسن العسکری (علیهماالسلام)، بر اساس ادله عقلی متعدد و روایات زیادی که از امامان معصوم (علیهم السلام) وارد شده،
فقیه جامع‌الشرایط عهده‌دار منصب ولایت و رهبری
جامعه اسلامی بوده و از طرف
امام زمان (عج الله فی فرجه) به صورت عام منصوب استو چون
ولی فقیه، منصوب از طرف امام معصوم (علیهم السلام) در
زمان غیبت است، در حقیقت اطاعت از او، اطاعت از
اولی الامر (امامان معصوم) محسوب می شود.
لقب «
ولی امر مسلمین»، یکى از القاب واقعى براى مجتهد جامع الشرایطى است که در زمان غیبت امام معصوم (علیه السلام) براى رهبرى و اداره امور سیاسى، اقتصادى، اجتماعى در جامعه، از سوى امامان معصوم (علیهم السلام) منصوب گردیده، و چنین نیست که لقب ولایت و جانشینى از امامان معصوم (علیهم السلام) را خود ولى فقیه براى خود برگزیده باشد.
پایگاه اسلام کوئست
