لعن و سلام
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: لعن، سلام، زیارت عاشورا.
پرسش: چرا در زیارت عاشورا اول صد
لعن و بعد صد
سلام آمده است؟
پاسخ: در مورد دلیل تقدم لعن بر سلام چند احتمال وجود دارد: ۱. تقدم ذکر لعن بر سلام به منظور هماهنگی با
شعار اساسی ادیان الاهی، یعنی لا إله إلا الله، است که
اعتقاد ناب توحیدی، زمانی تحقق مییابد که قبل از آن نفی هر معبود دیگری شده باشد؛ ۲. تقدم ذکر لعن بر سلام به منظور هماهنگی با اصل اخلاقی، تقدم تزکیه و پاکسازی بر تحلیه و بهسازی است که حوض وجود آدمی، وقتی از
آب صاف
ولایت، سیراب خواهد شد که هیچ نوع آلودگی دلبستگی به دشمنان ولایت، در آن نبوده باشد؛ ۳. تقدم لعن بر سلام و تکرار بیشتر آن در زیارت عاشورا، نسبت به سلام، بیانگر این واقعیت است که لعن بر قاتلان
سیدالشهدا از اهداف عمده زیارت است.
لعن یعنی طلب دوری از
رحمت ذات
حق تعالی برای افراد لعنشده که همان عقوبت و
عذاب الاهی است؛ چنانکه از آیات
قرآن کریم برمیآید.
سلام به ائمه گرچه به معنای طلب نوعی کمال عالی و عاری از هرگونه نقص و ضعف، از
ذات حق تعالی برای آن معصومان ـ علیهمالسلام ـ است، اما بنا بر معنای لغوی آن، بیانگر نوعی
ادب و نهایت موافقت با مخاطب مورد سلام هم میباشد.
در خصوص تقدم لعن بر سلام این احتمالهای را میتوان ذکر کرد:
شعار اساسی همه ادیان الاهی، لا اله الا الله است. هیچ فرستادهای را قبل از تو نفرستادیم، مگر اینکه به او این مطلب را
وحی کردیم: لا اله الا الله.
کسی که نسبت به طاغوت
کفر بورزد و
ایمان به خدا داشته باشد، در این صورت به ریسمان محکم الاهی چنگ زده است.
پیام این آیات این است که توحید ناب، زمانی حاصل خواهد شد که قبل از آن، هیچ نوع شرکی به آن مشوب نباشد، لعن هم که نوعی
برائت است، تقدم دارد بر سلام که نوعی تولی است؛ زیرا همانطور که در روایات آمده است، کسی که تولی دارد اما
تبری ندارد، همانند آدم یکچشم است که فضائل را دیده است؛ ولی رذایل را ندیده است
و بنا بر روایتی کسی که تولی دارد؛ اما تبری ندارد،
دروغگوست.
بنابراین تقدم لعن بر سلام میتواند اشارهای و تأکیدی بر این واقعیت دینی مذکور باشد.
لعن ملعونان بهخاطر زشتیهای آنان است و سلام بر معصومان ـ علیهمالسلام ـ بهخاطر زیباییهای رفتاری آنان است؛ در
اسلام خشنودی و ناخشنودی از کاری در
حکم انجام آن کار است.
بنابراین اصل اخلاقی که برای خودسازی، اول پلیدیها را باید از خود دور کرد و بعد خوبیها را جلب کرد، در زیارت عاشورا نیز اول پلیدیهای ملعونان را از دایره کمالات وجود خود دور میریزد تا خوبیهای معصومان ـ علیهمالسلام ـ که با سلام حاصل میشوند، آلوده به آن پلیدیها نشوند.
در
قرآن کریم، هم لعن آمده
و هم سلام؛
همانطور که در زیارت عاشورا هم لعن و هم سلام آمده است؛ اما موارد لعن در
قرآن و زیارت عاشورا بیش از سلام میباشد، از باب مثال در زیارت عاشورا، لعن ۲۱ بار و سلام ۱۲ بار تکرار شده است.
تقدم لعن بر سلام، همانند تکرار بیشتر لعن میتواند اشاره به این واقعیت باشد که لعن از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ چراکه بهطور عادت در مقام بیان مطالب آن مطلبی که از اهمیت بیشتری برخوردار میباشد هم تکرار میشود و هم مقدم ذکر میشود.
پایگاه اسلام کوئست.