قرآن خواندن سر امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن خواندن، سر بريده امام حسين (علیه‌السلام).
پرسش: آيا مدارك معتبري دال بر قرآن خواندن سر بريده امام حسين (علیه‌السلام) بر سر نيزه وجود دارد؟
پاسخ: این‌که سر
امام حسین (علیه‌السّلام) بر سر نیزه
قرآن خوانده است، از ضروریات
تاریخ است و مدارک معتبری دال بر این مطلب موجود است. هم‌چنین
علمای شیعه و
علمای اهل سنت آن را به
سند صحیح نقل کرده‌اند.
در این باره دیدگاه‌های برخی علمای شیعه و سنی را بیان می‌کنیم:
شیخ مفید (رحمت‌الله‌علیه) در کتاب شریف و معتبر
الارشاد می‌نویسد:
«عن زید بن ارقم انه قال: مر به علی وهو علی رمح وانا فی غرفة، فلما حاذانی سمعته یقرا: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا» فقف ـ والله ـ شعری ونادیت: راسک والله ـ یا ابن رسول الله ـ اعجب واعجب؛
زید بن‌ارقم گوید در آن روز من در میان غرفه نشسته بودم، هنگامی که سر بریده
حسین (علیه‌السلام) که بر فراز نیزه جا داشت، از برابرم گذشت، شنیدم
آیه سوره کهف را قرائت می‌فرمود: «آیا خیال کرده که پیش‌آمد یاران کهف و رقیم از گزارشات ما شگفت‌آورتر است»؟
به‌خدا سوگند! به مجردی که این آیه را از آن سر بریده نورانی شنیدم، موی بر اندامم راست شد و عرض کردم: به
خدا سوگند! سر بریده شما ای فرزند رسول خدا! شگفت‌آورتر از پیش‌آمد
اصحاب کهف است».
مرحوم
محمد بن سلیمان کوفی می‌نویسد:
«
[حدثنا
] ابواحمد قال: سمعت محمد بن مهدی یحدث عن عبدالله بن داهر الرازی عن ابیه عن الاعمش: عن المنهال بن عمرو قال: رایت رأس الحسین بن علی علی الرمح و هو یتلو هذه الآیة: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا»؛
فقال رجل من عرض الناس: راسک یا ابن رسول الله اعجب؟.
منهال بن عمرو می‌گوید: سر بریده حسین بن علی (علیهماالسلام) را روی نیزه دیدم که این آیه را
تلاوت می‌کرد: «آیا خیال کرده که پیش‌آمد یاران کهف و رقیم از گزارشات ما شگفت‌آورتر است؟
» مردی از بین مردم گفت: به خدا سوگند! سر بریده شما ای فرزند رسول‌خدا! شگفت‌آورتر است».
هم‌چنین
ابن‌حمزه طوسی می‌نویسد:
«عن المنهال بن عمرو، قال: انا والله رأیت رأس الحسین (صلوات‌الله‌علیه) علی قناة یقرا القرآن بلسان ذلق ذرب یقرا سورة الکهف حتی بلغ: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا» فقال رجل: و راسک ـ والله ـ اعجب یا ابن رسول الله من العجب؛
سر بریده حسین بن علی (علیهماالسلام) را روی نیزه دیدم که
قرآن را به
زبان فصیح و شیوا می‌خواند تا به این
آیه رسید: «آیا خیال کرده که پیش‌آمد یاران
کهف و رقیم از گزارشات ما شگفت‌آورتر است؟
» مردی از بین مردم گفت: به خدا سوگند! سر بریده شما ای فرزند
رسول خدا شگفت‌آورتر است».
«وعنه، قال: ادخل راس الحسین (صلوات‌الله‌علیه) دمشق علی قناة، فمر برجل یقرا سورة الکهف وقد بلغ هذه الآیة «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا» فانطق الله تعالی الرأس، فقال: امری اعجب من امر اصحاب الکهف و الرقیم؛
سر امام حسین (علیه‌السلام) بر روی نیزه وارد
دمشق شد. مردی پیش روی سر مبارک،
سوره کهف را می‌خواند تا به این آیه رسید: «آیا خیال کرده که پیش‌آمد یاران کهف و رقیم از گزارشات ما شگفت‌آورتر است؟
» ناگهان سر مطهر اباعبد‌الله (علیه‌السلام) به
قدرت خدا سخن گفت، فرمود: ماجرای من از قصه
اصحاب کهف شگفت‌انگیزتر است»!
قطب‌الدین راوندی نیز می‌نویسد:
«عن المنهال بن عمرو قال: انا والله رایت راس الحسین (علیه‌السّلام) حین حمل وانا بدمشق، وبین یدیه رجل یقرا الکهف، حتی بلغ قوله: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا»، فانطق الله الرأس بلسان ذرب ذلق، فقال: اعجب من اصحاب الکهف قتلی وحملی؛
از «
منهال بن عمرو اسدی»
روایت می‌کند که به خدا سوگند! من در
دمشق دیدم که
سر مطهر امام حسین (علیه‌السلام) را بر سر نیزه کرده بودند و مردی پیش روی سر مبارک،
سوره کهف را می‌خواند. همین که به این آیه رسید: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا»، ناگهان سر مطهر اباعبد‌الله (علیه‌السلام) به قدرت خدا
سخن گفت و به زبان فصیح و شیوا، فرمود: ماجرای من از قصه اصحاب کهف شگفت‌انگیزتر است»!
ابن‌شهرآشوب می‌نویسد:
«روی ابومخنف عن الشعبی انه صلب راس الحسین بالصیارف فی الکوفة فتنحنح الراس وقرا سورة الکهف الی قوله: «
إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى» فلم یزدهم الا ضلالا). وفی اثر انهم لما صلبوا راسه علی الشجرة سمع منه: «
وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنقَلَبٍ يَنقَلِبُونَ». وسمع ایضا صوته بدمشق یقول: «
لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ». وسمع ایضا یقرا: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا»، فقال زید بن ارقم: امرک اعجب یا ابن رسول الله.
ابومخنف از
شعبی نقل می‌کند که گفت: هنگامی که سر مبارک امام حسین (علیه‌السلام) را در
کوفه در محل صراف‌ها به دار زدند، آن سر
مقدس تنحنح کرد و سوره کهف را
تلاوت کرد، تا آن‌جا که می‌فرماید: ««
إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى»؛
و این جز بر
ضلالت و گمراهی‌شان نیفزود».
در روایت دیگری می‌نگارد: هنگامی که سر مقدس امام حسین را بر فراز درخت زدند، شنیدند که می‌فرمود: ««
وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنقَلَبٍ يَنقَلِبُونَ»؛
» نیز در دمشق صوت حضرت را شنیدند که می‌فرمود: «
لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ»، نیز شنیده شد که می‌فرمود: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا». زید بن ارقم می‌گفت: یابن رسول‌اللّه! تعجب سر بریده تو از همه بیشتر است.
و
علی بن یونس عاملی می‌نویسد:
قرا رجل عند راسه بدمشق «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا» فانطق الله الراس بلسان عربی: اعجب من اهل الکهف قتلی و حملی.
مردی نزد سر
امام حسین (علیه‌السلام) در دمشق این آیه را
قرائت می‌کرد: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا» ناگهان سر مطهر اباعبد‌الله (علیه‌السلام) به قدرت خدا سخن گفت فرمود: به شهادت رساندن من و بر نیزه کردن سرم از امر اصحاب کهف عجیب‌تر و شگفت‌انگیزتر است.
سیدهاشم بحرانی نیز می‌نویسد:
فوقفوا بباب بنی خزیمة ساعة من النهار، والراس علی قناة طویلة، فتلا سورة الکهف، الی ان بلغ فی قراءته الی قوله تعالی: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا». قال سهل: والله ان قراءته اعجب الاشیاء.
مرحوم
علامه مجلسی (رحمت الله علیه) در
کتاب شریف
بحارالانوار، بابی را به همین مطلب اختصاص داده است.
و از
علمای اهل سنت،
ابن عساکر در کتاب
تاریخ مدینه دمشق می‌نویسد: نا الاعمش نا سلمة بن کهیل قال رأیت رأس الحسین بن علی رضی الله عنهما علی القناة وهو یقول "«
فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللَّهُ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ».
و محقق کتاب در پاورقی آن می‌نویسد: وزید بعدها فی م: قال ابوالحسن العسقلانی: فقلت لعلی بن‌هارون انک سمعته من محمد بن احمد المصری، قال: الله انی سمعته منه، قال الانصاری فقلت لمحمد بن احمد: الله انک سمعته من صالح؟ قال: الله انی سمعته منه، قال جریر بن محمد: فقلت لصالح: الله انک سمعته من معاذ بن اسد؟ قال: الله انی سمعته منه، قال معاذ بن اسد: فقلت للفضل: الله انک سمته من الاعمش؟ فقال: الله انی سمعته منه، قال الاعمش: فقلت لسلمة بن کهیل: الله انک سمعته منه؟ قال: الله انی سمعته منه بباب الفرادیس بدمشق؟ مثل لی ولا شبه لی، وهو یقول: «
فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللَّهُ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ».
و هم‌چنین ابن‌عساکر در جایی دیگر از همین کتاب می‌نویسد: عن المنهال بن عمرو قال انا والله رایت رأس الحسین بن علی حین حمل وانا بدمشق وبین یدی الراس رجل یقرا سورة الکهف حتی بلغ قوله تعالی «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا» قال فانطق الله الراس بلسان ذرب فقال اعجب من اصحاب الکهف قتلی وحمل.
از «
منهال بن عمرو اسدی» روایت می‌کند که به خدا سوگند! من در
دمشق دیدم که سر مطهر امام حسین (علیه‌السلام) را بر سر نیزه کرده بودند و مردی پیش روی سر مبارک، سوره کهف را می‌خواند. همین که به این
آیه رسید: «
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحَابَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيمِ كَانُوا مِنْ آيَاتِنَا عَجَبًا»، ناگهان سر مطهر اباعبد‌الله (علیه‌السلام) به قدرت خدا سخن گفت و به زبان فصیح و شیوا، فرمود: ماجرای من از قصه اصحاب کهف شگفت‌انگیزتر است!
بنابراین با این همه مدارک معتبری که در این باره وجود دارد، شکی در صحت خبر قرآن خواندن سر مبارک امام حسین (علیه‌السلام) باقی نمی‌ماند.
مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی‌عصر (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، برگرفته از مقاله «آیا مدارک معتبری دال بر قرآن خواندن سر بریده امام حسین (علیه‌السلام) بر سر نیزه وجود دارد؟».
