• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فلسفه نماز مسافر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلید واژه: قصر، شکسته، نماز مسافر
پرسش: فلسفه نماز شکسته چیست وآیا این جواب که بعضی ها میگویند بخاطر مسافت طولانی وراحتی درسفر باید نماز شکسته خواند دراین زمان صدق میکند ودرست است چون الان با هواپیما میشود به هرنقطه ای کمتر ازیکساعت رفت میخواستم دراین خصوص توضیح بدهید چون به نظرم جواب قانع کننده ای نیست .
پاسخ:



در ابتدا بايد گفت كه تمام احکام عبادي اسلام اموري تعبدی هستند و چون خداوند عادل و حکیم و متعال انجام آنها را از ما خواسته است انجام مي دهيم هر چند كه فلسفه و حکمت اكثر آن اعمال براي ما معلوم نباشد. چرا كه معتقديم هيچ كار خداوند بدون حكمت و فلسفه نيست.


حال در مورد فلسفه شكسته شدن نماز مسافر مي گوييم كه خداوند در قرآن مي فرمايد: وَ إِذا ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُناحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنَّ الْكافِرِينَ كانُوا لَكُمْ عَدُوًّا مُبِيناً و چون در زمين سفر كرديد، اگر بيم داشتيد كه آنان كه کفر ورزيده‌اند به شما آزار برسانند، گناهى بر شما نيست كه نماز را كوتاه كنيد، چرا كه كافران پيوسته براى شما دشمنى آشكارند.

۲.۱ - ترس و خطر از دشمن

در نتيجه در اين آیه شريفه علت و حكمت شكسته شدن نماز را ترس و خطر مطرح كرده است. اما مفسرين معتقدند اين قيد غالبى است و منافات با فراگيرى حكم نسبت به ساير موارد سفر نيست چنانكه سنت پیامبر(ص) و امامان معصوم‌علیهم السلام كه خود مفسر و بيانگر آیات الهى بودند اين بود كه در سفرهاي كوتاه و بدون خطر نماز را شكسته مى‌خواندند.

۲.۲ - هدیه الهی

بنابراين دليل و فلسفه اصلي شكسته شدن نماز در سفر به طور كامل براى ما روشن نيست و تنها از برخى روايات استفاده مى‌شود كه يكى از حكمت‌هاى اين حكم تخفيف و هديه الهى براى مسافر است‌ چنانچه در روايتي رسول اکرم(ص) فرموده:اين هديه‌اى است كه خداوند به شما داده است آن را بپذيريد. حضرت علی(ع) مى‌فرمايد:هر كس نماز را در مسافرت شكسته بخواند و روزه‌اش را افطار كند، تخفيف( و هديه )خداوند را پذيرفته و نمازش كامل است.
[۴] محدث نوري، مستدرك الوسائل، موسسه آل البيت، قم،۱۴۰۸ق، ج ۱، ص ۵۰۳

در نتيجه شكسته شدن نماز در سفر ممكن است دلايل و حكمت هاي فراواني داشته باشد كه ما از آنها بي خبر هستيم و راحتي مسافر از سختي ها و دشواري هاي سفر و... ممكن است يكي از حكمت هاي آن باشد نه تمام حكمت آن .

۲.۳ - راحتی در سفر

اما در مورد فلسفه اي كه ذكر كرديد مي گوييم كه:

۲.۳.۱ - اولا

راحتي درسفر و سختي ها و دشواري هاي سفر علت تامه اي براي شكسته خواندن نماز نيست هرچند كه ممكن است يكي از علل و حكمت هاي آن باشد.

۲.۳.۲ - ثانيا

برفرض كه حكمت شكسته شدن نماز در سفر راحتي مسافر و سختي هاي سفر باشد مي گوييم اين حكمت و دليل منافاتي با پيشرفت تكنولوژي ها و ابزار هاي مسافرتي ندارد زيرا به طور معمول در سفر شرايط تغيير مى‌كند و اگرچه وسايل نقليه و امكانات مسافرت با گذشته فرق كرده است؛ ولى در عين حال هم اكنون نيز مسافرت داراى محدوديت‌هاى ويژه است چرا كه در سفرها و لو سفر كوتاه و فوري به ويژه در ميان راه آن آرامش لازم وجود ندارد؛ به ويژه آنكه در سفر با وسايل سريع، دغدغه‌ها بسيار زياد و فرصت اندك است. بنابراين اين حكم با توجه به مشكلات زياد اغلب مردم در سفرها و عدم آرامش آنها، صادر شده است.


۱. نساء (۴)، آیه ۱۰۱    
۲. ر.ک.مکارم شیرازی،تفسیر نمونه،دارالکتب الاسلامیه، قم،۱۳۷۴ش، ج ۴، ص ۹۴-۹۸    
۳. ر.ک.مکارم شیرازی،تفسیر نمونه،دارالکتب الاسلامیه، قم،۱۳۷۴ش، ج ۴، ص۹۸    
۴. محدث نوري، مستدرك الوسائل، موسسه آل البيت، قم،۱۴۰۸ق، ج ۱، ص ۵۰۳



سایت مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی    






جعبه ابزار