صفت عفو
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن، حدیث،
صفات الهی، خدا.
پرسش: صفت عفو خداوند را در لغت و
قرآن و
حدیث توضیح دهید؟
صفت «عفوّ (بخشاینده/ درگذرنده)»، بر وزن فَعول از مادّه «عفو» است که دو معنا دارد: یکی ترک و فرو گذاشتن چیزی و دیگری، جستن چیزی. عفو، یعنی بخشایش
خدای متعال نسبت به بندگانش، که از معنای نخست است و فرو گذاشتن ایشان از سوی اوست که از روی بخشش خود، ایشان را
کیفر نمی‌دهد.
فراهیدی می‌گوید: هر آن که سزاوار کیفری باشد و او را فرو گذاری، در حقیقت، او را عفو کرده‌ای. معنای دوم نیز طلب و جستن است که فراهیدی درباره آن گفته است: «انّ العُفاة طلاّب المعروف؛
عفوکنندگان، جویندگان نیکی هستند.»
در قرآن کریم، برگرفته‌های مادّه «عفو»، در وصف خدای سبحان، هجده بار به‌کار رفته‌اند و نام «عفوّ» با نام «غفور»، چهار بار و با نام «قدیر»، یک بار یاد شده است.
چنان‌که در بحث واژه‌شناسی گفته شد، عَفو، به معنای تَرک و عَفُوّ، به معنای ترک کننده است. از سوی دیگر، ترک کردن، نیازمند متعلَّق است و متعلَّق فرو گذاشتن خدا در آیات و احادیث، گناهان بندگان است و مقصود از فرو گذاشتن گناهان از سوی خدا، آن است که خدای متعال، کیفر گناهان را فرو می‌گذارد.
راغب اصفهانی، گفته است: عفو، آهنگ نمودن برای دستیابی به چیزی است و «عَفَوتَ عنه»، یعنی: «زدودن
گناه او را با روی گردانی از او قصد کردی». پس عفو، همان گذشتِ از گناه است و سخن نیایش‌گران در نیایش: «أسألک العفو و العافیة؛ یعنی: ترک کیفر و به سلامت ماندن را می‌خواهم.»
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «صفت عفو» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۳/۸.
