سیادت حسنین بر اهل بهشت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه:
بهشت ،
امام حسین ،
امام حسن ، جوان
پرسش: در حالی که بهشتیان همه جوان هستند، چطور در میان پیامبران و ائمه، فقط امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام سید جوانان اهل بهشت‌اند؟
پاسخ:
پیامبران و اولیای الهی که امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام از برجستگان آنان می‌باشند، همگی از شرافت خاصی نسبت به دیگر بهشتیان برخوردارند و بدین اعتبار، می‌توان تمام آنان را سید و بزرگ بهشتیان دانست، اما گاهی ویژگی‌هایی در برخی از این
مقربان درگاه الهی وجود دارد که جنبه‌ای خاص از
سیادت آنان را برجسته می‌سازد.
اگر به
فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها "سیدة نساء اهل الجنة" گفته می‌شود و اگر امام چهارم علیه‌السلام با لقب "سید العابدین" و "سید الساجدین" شناخته می‌شود، این بدان معنا نیست که فاطمه سلام‌الله‌علیها بر مردان و
امام سجاد بر غیر عابدان و ساجدان سیادتی ندارند، بلکه به دلیل ویژگی زن بودن
حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها و دل مشغولی امام چهارم علیه‌السلام به
عبادت و
سجده در زمانی که دشمن، او را از دیگر فعالیت‌های اجتماعی محروم کرده بود، آنان مستحق داشتن چنین القابی شدند.
بر این اساس، نمی‌توان این پرسش را مطرح کرد که آیا تنها امام سجاد علیه‌السلام است که به دلیل داشتن چنین القابی، بر تمام ساجدان و عابدان، سیادت و سروری دارد و حتی اجدادش
رسول الله صلوات‌الله‌علیه و
امیرالمؤمنین علیه‌السلام نیز از داشتن چنین سیادتی محروم می‌باشند؟!
سیادت و برتری حسنین علیه‌السلام نسبت به جوانان اهل بهشت نیز از این دیدگاه توجیه پذیر است؛ چون این بزرگواران در اوائل ظهور
اسلام متولد شده و نوجوانی و جوانی آن‌ها مصادف با جوانی اسلام بوده و در میان
مسلمانان چه در زمان پیامبر صلوات‌الله‌علیه و چه بعد از آن، هیچ کودک، جوان و نوجوانی به اندازه آن‌ها از احترام برخوردار نبوده و
تقوا و
شخصیت آنان قابل مقایسه با دیگر جوانان نبود، چنین لقب شایسته‌ای بر آنان نهاده شد و گرنه، آنان هم سرور جوانان بهشتی‌اند و هم سرور بزرگسالان و پیرانشان.
در راستای آن‌چه بیان شد، توجهتان را به دو روایت ذیل جلب می‌کنیم:
" قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع زُورُوا قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع وَ لَا تَجْفُوهُ فَإِنَّهُ سَیِّدُ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ مِنَ الْخَلْقِ وَ سَیِّدُ شَبَابِ الشُّهَدَاء؛
امام صادق علیه‌السلام فرمودند:به
زیارت قبر حسین علیه‌السلام بشتابید و در حق او جفا نکنید زیرا او سید جوانان بهشتی تمام جهانیان است و او سید
شهیدان جوان است."
اگر در روایت فوق، دقت فرمایید، علاوه بر سید شهیدان (سید الشهداء) که لقب مشهور امام حسین علیه‌السلام می‌باشد و با این که حضرتش هنگام شهادت در سن میانسالی بودند، لقب دیگری با عنوان "سید شهیدان جوان" نیز برای ایشان به کار گرفته شده است که شاید اشاره به فضیلت شهیدان جوان داشته باشد که این امام بزرگوار، عنایت ویژه‌ای نسبت به آنان دارد.
"عن علی (ع) قال قال رسول الله (ص) أتانی ملک فقال یا محمد إن الله تعالی یقول لک إنی قد أمرت شجرة طوبی أن تحمل الدر و الیاقوت و المرجان و أن تنثره علی من قضی عقد نکاح فاطمة من الملائکة و الحور العین و قد سر بذلک سائر أهل السماوات و إنه سیولد بینهما ولدان سیدان فی الدنیا و سیسودان علی کهول أهل الجنة و شبابها و قد تزین أهل الجنة لذلک فاقرر عینا یا محمد فإنک سید الأولین و الآخرین؛
امام علی علیه‌السلام به نقل از
پیامبر خدا صلوات‌الله‌علیه فرمودند که
فرشته‌ای نزدم آمده و عرضه داشت که ای محمد!.....و آن دو فرزند حسنین علیه‌السلام در
دنیا دو بزرگوارند و به زودی سرور جوانان و پیران بهشت خواهند شد و...."
در این روایت، هم اشاره به جوانان بهشتی شده و هم پیران آن، اما با توجه به اصل پذیرفته شده‌ای که در بهشت، پیر و کهنسالی وجود ندارد، در یک جمع بندی، باید گفت که این دو نواده پیامبر صلوات‌الله‌علیه بر تمام بهشتیان سروری دارند، اما این سیادت و برتری در مورد آن دسته از بهشتیانی که هنگام جوانی به شهادت رسیده و یا وفات کرده‌اند، نمود و جلوه بیشتری خواهد داشت. چنین بیانی، منافات با جوان بودن تمام بهشتیان ندارد و منظور از پیران اهل جنت پیرانی هستند که در دنیا در سن پیری وفات یافته یا به شهادت رسیده‌اند.
پرسش دیگری که در این زمینه شاید به ذهن برسد آن است که با توجه به این حدیث، آیا حسنین علیهم‌السلام بر پیامبران و امامان دیگر نیز سروری و سیادت دارند که پاسخ آن را در این نکته می‌توان خلاصه کرد که هر سخنی را می‌توان دارای استثنائاتی دانست که گاه این استثنائات در داخل همان سخن بیان می‌شوند و گاه به دلیل وضوح و روشنی، نیازی به بیان آن نبوده و مخاطبان باید با توجه به قرائن و شواهد، متوجه آن شوند.
بر این اساس، آن‌چه مطمئنا از این روایت برداشت می‌شود، سروری این دو امام بر عموم بهشتیان است و نه افرادی چون پیامبر صلوات‌الله‌علیه، امیر المؤمنین علیه‌السلام، فاطمه زهرا سلام‌الله‌علیها و...
در این راستا، به روایت ذیل که در موردی مشابه بیان شده توجه فرمایید:
مردی خدمت امام صادق علیه‌السلام عرضه داشت که آیا پیامبر صلوات‌الله‌علیه در مورد
ابوذر بیان نفرمود که او راستگوترین مردم است. امام فرمود: بلی! آن مرد گفت پس پیامبر خدا صلوات‌الله‌علیه و امیر المؤمنین علیه‌السلام کجا هستند؟! امام حسن علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام کجا هستند؟! (آیا ابوذر راستگوتر از آن‌هاست؟) امام بعد از بیان سخنانی فرمودند که ما
اهل بیت در این مقایسه جایی نداریم.
یعنی با توجه به قرائن و شواهد، به خوبی می‌توان دریافت که راستگویی ابوذر با عموم مردم مقایسه شده و نه با اهل بیت علیه‌السلام، گرچه در داخل متن روایت، چنین تفکیکی وجود ندارد.
پایگاه اسلام کوئست
