• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سرزمین‌های اسلامی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: کشورهای اسلامی، مرزهای سرزمین‌های اسلامی.
‌پرسش: سرزمین‌های خلافت اسلام و مرزهای آن اگر امروز روی نقشه باشد، شامل کدام کشورها می‌شود؟
پاسخ: سرزمین‌های اسلامی بین ۲۰ درجه طول غربی و ۱۴۰ درجه طول شرقی از خط استوا قرار گرفته‌اند.



غربی‌ترین کشور اسلام در غرب آفریقا واقع است که سنگال نام دارد و شرقی‌ترین آن اندونزی می‌باشد که در آسیای جنوب شرقی قرار دارد. بین غربی‌ترین و شرقی‌ترین کشور مسلمان بیش از ۱۰ ساعت اختلاف زمان وجود دارد. کل کشورهای اسلام بیش از ۲۶ میلیون کیلومتر مربع مساحت دارند.
[۱] گلی زواره، غلام‌رضا، سرزمین اسلام، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ص۶۱.




جهان اسلام به‌لحاظ موقعیت قاره‌ای و جغرافیا یی به مناطقی تقسیم می‌شود که مجموعاً ۵۱ کشور اسلام به سه گروه کشورهای آسیایی، آفریقایی و اروپایی تقسیم می‌شود که ما به‌صورت فهرست‌وار به نام امروزی این کشورها اشاره می‌کنیم.


خلافت اسلامی در اوج قدرت خود مرزهایش از شرق به آسیای میانه و افغانستان امروزی و شرق پاکستان محدود شده و از شمال به کوه‌های قفقاز و جنوب ترکیه فعلی محدود بوده و از جنوب به دریای عرب و اقیانوس هند منتهی می‌شده و از غرب به شمال آفریقا و اسپانیا محدود می‌شد.




۴.۱ - کشورهای مسلمان آسیا

الف. آسیای جنوب غربی (خاورمیانه): عربستان، فلسطین، عراق، سوریه، لبنان، یمن، اردن، کویت، امارات متحده عربی، عمان، بحرین، قطر، ترکیه، افغانستان، ایران.
[۲] چوخاچی زاده، محمد باقر، مسائل جغرافیایی جهان اسلام، پژوهشکده علوم دفاعی دانشگاه امام حسین علیه‌السلام، ص ۹۲.

ب. کشورهای آسیای جنوبی: مسلمانان سرزمین کشمیر، نپال، پاکستان، بنگلادش، مالدیو.
ج. آسیای جنوب شرقی: سنگاپور، ویتنام، کامبوج، تایلند، اندونزی، پرجمعیت‌ترین کشور اسلامی مالزی.
د. آسیای مرکزی: قرقیزستان، تاجیکستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، آذربایجان، گرجستان، ارمنستان، مغولستان.

۴.۲ - کشورهای آفریقایی

الف. آفریقای شمالی (مغرب): مصر، لیبی، تونس، الجزایر، مراکش.
ب. آفریقای شرقی: اتیوپی، سومالی، کنیا، تانزانیا.
ج. آفریقای غربی: موریتانی، مالی، سنگال، گینه، لیبریا، غنا، نیجریه، کامرون، کنگو.
د. آفریقای مرکزی: سودان، چاد، نیجر، اوگاندا، زئیر.
هـ. آفریقای جنوبی: موزامبیک، ماداگاسکار، زامبیا، زیمباوه، آنگولا، نامبیا.
[۳] عسکری، علی بابا، جغرافی کشورها، چاپ سحاب، ص ۴۲.
[۴] گلی زواره، سرزمین اسلام، ص۳۲۱.


۴.۳ - قاره اروپا

در سال ۹۱ هجری پیروزی عظیمی نصیب سپاهیان اسلام گردید؛ زیرا در این تاریخ «طارق بن زیاد» به همراه عده‌ای از مسلمانان که وی فرماندهی آنها را عهده‌دار بود، موفق شد طی فتح عظیم بر جنوب غربی اروپا استیلا یابد. او بعد از گذشتن از تنگه (جبل الطارق) اسپانیا (اندلس) را فتح کرد و مردم این دیار از مسلمانان استقبال شایان توجهی نمودند و اندلس از مراکز بسیار درخشان تمدن اسلامی شد.
پس از این موفقیت قوای اسلام وارد فرانسه شده و پایگاه‌های خود را در آنجا مستقر کردند؛ اما چون این مراکز تا مقر حکومت مسلمین فاصله زیادی داشت، با کمبود امکانات مواجه شدند و فتوحات خود را در این سرزمین متوقف کردند.
در قرون بعد فتوحات دیگری در اروپا متوجه مسلمین شد که نتیجه آن استیلای دولت مقتدر اسلامی بر اروپای شرقی و منطقه بالکان بود که مرکز امپراطوری عظیم عثمانی به اروپا (ترکیه) نقل مکان یافت و بعد از آن ترکان عثمانی به قلمرو بالکان هجوم برده و صربستان، بوسنی را به اشغال خود درآوردند.
[۵] گلی زواره، غلام‌رضا، سرزمین اسلام، ص۴۸۹.



۴.۳.۱ - فتوحات مسلمانان در اروپا

الف. اروپاي جنوبي: اندلس، اسپانيا.
ب. اروپاي شرقي (منطقه بالكان): آلباني، بوسني هرزگوين، مقدونيه، كوزوو، يونان، بلغارستان، مجارستان.


۱. گلی زواره، غلام‌رضا، سرزمین اسلام، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، ص۶۱.
۲. چوخاچی زاده، محمد باقر، مسائل جغرافیایی جهان اسلام، پژوهشکده علوم دفاعی دانشگاه امام حسین علیه‌السلام، ص ۹۲.
۳. عسکری، علی بابا، جغرافی کشورها، چاپ سحاب، ص ۴۲.
۴. گلی زواره، سرزمین اسلام، ص۳۲۱.
۵. گلی زواره، غلام‌رضا، سرزمین اسلام، ص۴۸۹.



سایت اندیشه قم    


رده‌های این صفحه : جغرافیای جهان اسلام




جعبه ابزار