• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

روحاً مِنْ أمْرِنا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: روح ، قرآن ، وحی، جبرئیل ، رحمت الهی.
پرسش: در آیۀ شریفۀ «کَذلِکَ أَوْحَیْنا إِلَیْکَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا...»، منظور از «روحاً من امرنا» چیست؟
پاسخ:



خداوند در آیۀ شریفه می‌فرماید: «همان‌گونه (که بر پیامبران پیشین وحی فرستادیم) بر تو نیز روحی را به فرمان خود وحی کردیم...».


در این‌که منظور از«روح» در «و کذلک اوحینا الیک روحا من امرنا» چیست؟ چند دیدگاه از سوی مفسران بیان شده است:

۲.۱ - ۱. دیدگاه اول

منظور از «روح» در این آیه، قرآن است؛
[۴] نیشابوری، محمود بن ابوالحسن، إیجازالبیان عن معانی القرآن، تحقیق: قاسمی، حنیف بن حسن، ج ۲، ص ۷۳۵، دار الغرب الاسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵ ق.
[۵] حسینی شیرازی، سید محمد، تبیین القرآن، ص ۵۰۲، نشر دار العلوم، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۲۳ ق.
[۶] مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، ج ۶، ص ۵۳۴، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۴۲۴ ق.
زیرا قرآن، مایۀ حیات روح و جسم است.
[۷] مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، ج ۶، ص ۵۳۴، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۴۲۴ ق.
این معنا، با قراین مختلفی که در آیه وجود دارد؛ مانند تعبیر به «کذلک» که اشاره به مسئلۀ وحی است و تعبیر به «اوحینا»؛ همچنین با تعبیراتی که دربارۀ قرآن در ذیل همین آیه آمده است، کاملاً سازگار است؛ ولی برخی از مفسران بر این تفسیر اشکال وارد کرده‌اند.

۲.۲ - ۲. دیدگاه دوم

این‌که منظور «روح القدس» است که منظور از آن یا جبرئیل و یا فرشته‌ای بوده که حتی از جبرئیل و میکائیل برتر است و همواره پیامبر اسلام را همراهی می‌کرد.
[۱۲] طیب، سیدعبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۱، ص ۵۱۴، انتشارات اسلام، چاپ دوم، تهران، سال ۱۳۷۸ ش.
[۱۳] سمرقندی، نصربن محمد بن احمد، بحرالعلوم، ج ۳، ص ۲۵۰، بی‌جا و بی‌تا.
[۱۴] شریف لاهیجی، محمد بن علی، تفسیر شریف لاهیجی، تحقیق:حسینی ارموی، میر جلال الدین، ج ۴، ص ۶۲، دفتر نشر داد، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۳ ش
[۱۵] گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة، ج ۴، ص ۵۲، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۸ ق.
چنانچه روایاتی نیز در این‌باره نقل شده است.‌
[۱۷] شریف الرضی، محمد بن حسین‌، نهج البلاغه (صبحی صالح)، محقق و مصحح:فیض الاسلام، ص ۳۰۰، نشر هجرت، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق؛ همچنین امام علی (ع) می فرماید:«خدای تعالی از روزی که رسول خدا (ص) از شیر گرفته شد، بزرگ ‌ترین فرشته خود را قرین او ساخت تا آن جناب را شب و روز به طریق مکارم و به سوی محاسن اخلاق راهنمایی کند».


۲.۳ - ۳. دیدگاه سوم

منظور، رحمت الاهی است.
[۱۸] طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲۵، ص ۲۸، دار المعرفة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۲ ق.

ولی برخی از مفسران، نظریۀ اول را پذیرفته و آن را با توجه به تعبیراتی که دربارۀ قرآن در ذیل همین آیه آمده است، کاملاً سازگار می‌دانند و روایاتی که روح را به معنای روح القدس یا فرشته بلند مقام خدا تفسیر کرده‌اند، اشاره‌ای به معنای باطن آیه است.


۱. شوری (۴۲)، آیه ۵۲.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن‌، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، با مقدمۀ بلاغی، محمد جواد، ج ۹، ص ۵۸، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، ۱۳۷۲ ش.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۰، ص ۵۰۳، ناشر:دار الکتب الإسلامیة، چاپ تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش.    
۴. نیشابوری، محمود بن ابوالحسن، إیجازالبیان عن معانی القرآن، تحقیق: قاسمی، حنیف بن حسن، ج ۲، ص ۷۳۵، دار الغرب الاسلامی، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۵ ق.
۵. حسینی شیرازی، سید محمد، تبیین القرآن، ص ۵۰۲، نشر دار العلوم، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۲۳ ق.
۶. مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، ج ۶، ص ۵۳۴، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۴۲۴ ق.
۷. مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، ج ۶، ص ۵۳۴، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۴۲۴ ق.
۸. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۰، ص ۵۰۳، ناشر:دار الکتب الإسلامیة، چاپ تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۰، ص ۵۰۳، ناشر:دار الکتب الإسلامیة، چاپ تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش.    
۱۰. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۸، ص ۷۵ ۷۶، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ ق.    
۱۱. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۵، ص ۸۰، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ ق.    
۱۲. طیب، سیدعبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱۱، ص ۵۱۴، انتشارات اسلام، چاپ دوم، تهران، سال ۱۳۷۸ ش.
۱۳. سمرقندی، نصربن محمد بن احمد، بحرالعلوم، ج ۳، ص ۲۵۰، بی‌جا و بی‌تا.
۱۴. شریف لاهیجی، محمد بن علی، تفسیر شریف لاهیجی، تحقیق:حسینی ارموی، میر جلال الدین، ج ۴، ص ۶۲، دفتر نشر داد، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۳ ش
۱۵. گنابادی، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فی مقامات العبادة، ج ۴، ص ۵۲، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، چاپ دوم، ۱۴۰۸ ق.
۱۶. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۱، ص ۲۷۳، محقق و مصحح، غفاری، علی‌اکبر و آخوندی، محمد، دارالکتب الاسلامیة، تهران، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق.    
۱۷. شریف الرضی، محمد بن حسین‌، نهج البلاغه (صبحی صالح)، محقق و مصحح:فیض الاسلام، ص ۳۰۰، نشر هجرت، قم، چاپ اول، ۱۴۱۴ ق؛ همچنین امام علی (ع) می فرماید:«خدای تعالی از روزی که رسول خدا (ص) از شیر گرفته شد، بزرگ ‌ترین فرشته خود را قرین او ساخت تا آن جناب را شب و روز به طریق مکارم و به سوی محاسن اخلاق راهنمایی کند».
۱۸. طبری، ابو جعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۲۵، ص ۲۸، دار المعرفة، بیروت، چاپ اول، ۱۴۱۲ ق.
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۲۰، ص ۵۰۳، ناشر:دار الکتب الإسلامیة، چاپ تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش.    



پایگاه اسلام کوئیست.    


رده‌های این صفحه : تفسیر | قرآن شناسی




جعبه ابزار