ذر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: عالم ذر ، حیات دنیا،
حیات آخرت،
اراده ،
عقل .
پرسش: علامه طباطبایی در المیزان چنین گفته است: انسان‌ها قبل از حیات
دنیا ، حیات دیگری هم داشته‌اند و همان‌طور که کرده‌های ما حیات آخرت ما را رقم می‌زند، آن حیات نیز حیات کنونی ما رقم می‌زند. (المیزان ج ۱، ص ۱۳۴) همان‌طور که
ثواب و
عذاب آخرت با اعمال و رفتار ما در این دنیا ارتباط دارد.
اعمال و رفتار ما در این دنیا نیز بر‌اساس رتبه با عالم "ذر" ارتباط دارد. ( همان ج ۷، ص ۷۸)
سؤال اول: اگر کارهایی که در عالم ذر انجام داده‌ایم، کارهای دنیای کنونی ما رقم می‌زند، این زندگی کنونی ما چه معنا و مفهومی دارد؟
سؤال دوم: انتخاب‌های ما در عالم ذر که اکنون این دنیای کنونی ما را رقم می‌زند، آیا با اراده و عقل خودمان بوده است؟
با این که علامه طرفدار این مسئله است که
روح از قبل آفریده نشده است.
پاسخ:
برای روشن شدن پاسخ چند نکته را باید در نظر داشت:
علامه در نقد یکی از دیدگاه‌ها
در باب عالم ذر می‌گوید: اولاً، این نظریه با جسمانیة الحدوث بودن
نفس نمی‌سازد؛ ثانیاً، باید ملتزم شوید که انسان‌ها هر چه در اینجا انجام می‌دهند، از
کفر و
ایمان همان چیزی است که در آنجا انجام دادند.
آنچه علامه در باب
عالم ذر بدان معتقد است این است که زندگی انسان دارای مراحلی است، یک مرحله آنکه قبل
از زندگی دنیایی است به نام عالم
ذر می‌باشد که انسان‌ها در آن مرحله به وجود جمعی در نزد پروردگار حضور دارند؛ انسان‌ها در آن زندگی، محجوب از پروردگار خود نیستند و در آن مرحله
وحدانیت و
ربوبیت پروردگار را مشاهده می‌کنند و این مشاهده از طریق مشاهده نفس خودشان است، نه از طریق استدلال؛ بلکه از این جهت است که از او منقطع نیستند و حتی یک لحظه او را
غایب نمی‌بینند و لذا به وجود او و به هر حقی که از طرف او باشد، اعتراف دارند. آری قذارت
شرک و لوث
معصیت از احکام این مرحله دنیایی است.
بر نظریه علامه طباطبایی در باب عالم ذر، نقدهایی وارد شده که می‌توانید به کتاب
فطرت در
قرآن تألیف استاد آیت الله جوادی آملی مراجعه کنید.
پایگاه اسلام کوئست.
