ذبیح حضرت ابراهیم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ذبیح،
حضرت ابراهیم (علیه‌السلام)،
حضرت اسماعیل (علیه‌السلام)،
حضرت اسحاق (علیه‌السلام).
پرسش: این‌که در برخی نوشته‌ها ادعا شده است، ذبیح حضرت
ابراهیم (علیه‌السلام) اسحاق بوده نه اسماعیل، آیا این ادعا صحت دارد؟
پاسخ: اگرچه
قرآن مجید در مسئلۀ
ذبح به اسم هیچ‌یک از اسماعیل یا اسحاق اشاره‌ای نکرده است، اما «
وَ بَشَّرْناهُ بِاِسْحاقَ نَبِیًّا مِنَ الصَّالِحین»؛
«ما او را به اسحاق ـ پیامبری از شایستگان ـ بشارت دادیم!»، متضمن
بشارت به ولادت اسحاق (علیه‌السلام) است.
اگرچه «غلام علیم» و «غلام حلیم» در بسیاری از
آیات ناظر به اسحاق (علیه‌السلام) است، اما با توجه به ترتیب موجود در
سوره صافات که در آیه ۱۱۲، بعد از آن‌که توضیحاتی در مورد داستان ذبح می‌دهد، بشارت به فرزندی به نام
اسحاق را مطرح می‌کند. این آیات برای ما مشخص می‌نماید که اساساً موضوع ذبح پیش از تولد اسحاق بوده است.
بنابراین اگرچه
قرآن کریم در مسئلۀ
ذبح به اسم هیچ‌یک از
اسماعیل یا اسحاق اشاره‌ای نکرده است، اما «
وَ بَشَّرْناهُ بِاِسْحاقَ نَبِیًّا مِنَ الصَّالِحین»؛
«ما او را به اسحاق ـ پیامبری از شایستگان ـ بشارت دادیم!»، متضمن بشارت به ولادت اسحاق (علیه‌السلام) است؛ به دلیل این‌که:
این بشارت، بعد از بشارت قبلی است که از تولد اسماعیل خبر می‌دهد، و می‌فرماید: «
فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِیمٍ» و دنبالش فرمود: «
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ»، صریح در این است که ذبیح غیر از اسحاق بوده؛ بلکه اسماعیل است.
از این گذشته، بشارت
نبوت نشان می‌دهد که اسحاق باید زنده بماند و وظایف نبوت را انجام دهد و این با مسئلۀ ذبح سازگار نیست.
همچنین تصریح به نام اسحاق شاهد آن است که در
آیه جلوتر («
فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِیمٍ») مراد، اسماعیلِ ذبیح است.
شواهد و دلایل دیگری که می‌تواند مؤید این باشد که مراد از «غلام حلیم» اسماعیل است، این است که ذبح به طور حتم در
منا و در انجام مناسک حج بوده است. نیز اسماعیل در سرزمین
بطحا و
مکه سکونت داشت، نه اسحاق؛ زیرا او در
شام ساکن بوده است.
شاهد دیگر می‌تواند این باشد که اسحاق از مادری به نام
ساره، در حالی که نازا بود و در
سن پیری متولد شد و قضیه ذبح جلوتر از این اتفاق افتاد.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «ذبیح حضرت ابراهیم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۰۵/۲۹.
