درگیری لفظی امام علی با عثمان
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: فحش، ناسزا، امام علی (علیهالسّلام)،
عثمان بن عفان.
پرسش: آیا صحیح است که امام علی (علیهالسّلام) درگیری لفظی با عثمان داشت و به یکدیگر دشنام دادند؛ اما در روزهای بعد کنار یکدیگر در
مسجد نشسته بودند و یکی به دیگری میخندید؟ بر فرض صحت این گزارش، این کار با
عصمت امام منافات ندارد؟
پاسخ: در برخی گزارشهای تاریخی موجود در منابع اهلسنت، از درگیری لفظی بین امام علی (علیهالسّلام) و عثمان بن عفان سخن به میان آمده است.
سعید بن مسیب گفت: روزی علی (علیهالسّلام) و عثمان را دیدم که چنان به هم فحش میدادند که مانند آنرا نشنیده بودم؛ و اگر آنچه را بر زبان آوردند، به کس دیگری گفته بودم به تو نیز میگفتم! سپس گفت: اما روزی دیگر آندو را دیدم که در مسجد نشسته بودند و یکی به دیگری میخندید!
در بررسی این گزارش میتوان گفت:
این گزارش تنها در کتاب «
الامالی فی آثار الصحابة» آمده و کتابهای تاریخی دیگر (جز به نقل از همین کتاب) آنرا ذکر نکردهاند.
مانند بسیاری دیگر از گزارشهای مشابه، نمیتوان با قطعیت به صحیح بودن این گزارش حکم کرد.
پذیرفتن این گزارش نیز به عصمت امام ضربهای نمیزند؛ چرا که ممکن است امام در مقابل چیزی که آنرا خلاف اسلام و یا نابودکننده مسلمانی میداند با خشونت رفتار کرده و سپس هنگامی که آن مشکل به صورت کامل و یا موقتاً برطرف شد، برای حفظ مصلحت و
وحدت مسلمانان با استفاده از اصل عقلایی «
تقیه مداراتی» با دیگران با خوبی و خوشی رفتار نماید.
خوشرویی،
خوشاخلاقی و گذشتن از حق خویش، در برابر افرادی که به فحاشی و
ظلم میپردازند، حد و مرزی دارد: «لا یحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ اِلاَّ مَنْ ظُلِمَ وَ کانَ اللَّهُ سَمیعاً عَلیماً؛
خدا بلند کردن صدا به بدگویی را دوست ندارد، مگر از آنکس که به او ستمی شده باشد، و خدا شنوا و دانا است.»
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «درگیری لفظی امام علی با عثمان»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۸/۱۹.