• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خلقت دوباره آسمان و زمین بعد از برپایی قیامت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قیامت، زمین، آسمان، خلقت، جهنمیان، بهشتیان.

پرسش: آخرت، بهشت و دوزخ بعد از حیات مادی این دنیا و بعد از آنکه آسمان‌ها و زمین نابود شدند رخ خواهد داد. پس چرا در قرآن می‌خوانیم که بهشتیان و دوزخیان تا هنگامی که آسمانها و زمین برپا است در بهشت و جهنم باقی خواهند ماند؟ آیا مراد، آسمان و زمین غیر مادی است؟!

پاسخ اجمالی: تعبیر (مادام السموات و الارض) تعبیری کنایی از خلود و ابدیت است. در کلام عرب و در دیگر زبان‌ها این‌گونه کنایات فراوان به‌کار برده می‌شود. همچنین از آیه ۴۸ سوره ابراهیم استفاده می‌شود که آسمان و زمین با ساختاری که امروز مشاهده‌اش می‌کنیم، قبل از قیامت نابود خواهد شد، ولی آسمان و زمین جدیدی خلق خواهد ‌شد.



در آیه ۱۰۷ و ۱۰۸ سوره مبارکه هود درباره جهنمیان همچنین کسانی که سعادتمند و خوشبخت شده‌اند، می‌خوانیم: «خالِدینَ فیها ما دامَتِ السَّماواتُ وَ الْاَرْضُ... ؛ یعنی هر دو گروه در جهنم و بهشت می‌مانند تا وقتی که آسمان و زمین پا برجاست!»
حال سؤال این است که آیا چنین نیست که با برپایی قیامت، آسمان و زمین از بین رفته و آسمان دنیا نابود می‌شود؟ چرا که خداوند در آیات دیگر فرموده است: «در آن روز خورشید بی‌فروغ گشته و کوه‌ها به راه می‌افتند و از جا کنده می‌شوند». حال با این توصیفات که نشان دهنده آن است که زمین، آسمان و هر آنچه در آنها وجود دارد در آستانه قیامت از بین خواهند رفت، چرا پروردگار در سوره هود می‌فرماید: بهشتیان در بهشت و جهنمیان در جهنم‌اند تا آسمان و زمین پابرجا است؟!


برای این سؤال چند پاسخ ارائه شده است که به دو پاسخ اشاره می‌کنیم:
• تعبیر (مادام السموات و الارض) تعبیری کنایی از خلود و ابدیت است. در کلام عرب و در دیگر زبان‌ها این‌گونه کنایات فراوان به‌کار برده می‌شود.
• در پاسخ دومی که به این سؤال داده شده است به این آیه از قرآن کریم اشاره شده است که: «در آن روز که این زمین به زمین دیگر، و آسمان‌ها [به آسمان‌های دیگری] مبدل می‌شود، و آنان در پیشگاه خداوند واحد قهار ظاهر می‌گردند».
با استناد به محتوای این آیه می‌توان گفت؛ با آن‌که آسمان و زمین با ساختاری که امروز مشاهده‌اش می‌کنیم، قبل از قیامت نابود خواهد شد، ولی آسمان و زمین جدیدی خلق خواهد ‌شد؛ لذا این عبارت معنا خواهد یافت که گفته شود بهشتیان در بهشت و دوزخیان در جهنم جاویدند تا هنگامی است که آسمان‌ها و زمین پابرجا است.
پس مراد از آسمان‌ها و زمین در این دو آیه از سوره هود، آسمان‌ها و زمینی غیر از ساختاری است که امروز مشاهده می‌کنیم و بر اساس آیات قرآن، نابود خواهد شد.
بنابراین، آیاتی که سخن از برچیده شدن آسمان و زمین می‌کنند؛ منظور آسمان و زمین دنیا است و آیاتی که حکایت از وجود آسمان و زمین در آخرت دارد، آسمان و زمینی است که متناسب و هم سنخ با نشئه آخرت است.
در روایتی نیز در تفسیر آیه «یَوْمَ تُبَدَّلُ الْاَرْضُ غَیْرَ الْاَرْضِ» ‌ آمده است: «یعنی این زمین تبدیل می‌شود به زمینی که در روی آن آشکارا گناه نشده است و کوه و گیاهی ندارند بمانند همان روزی که آن‌را اولین بار خلق کرد».


۱. هود/سوره۱۱، آیه۱۰۷-۱۰۸.    
۲. تکویر/سوره۸۱، آیه۱-۳.    
۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۹، ص۲۴۵-۲۴۶، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش.    
۴. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴۸.    
۵. طباطبائی، محمد‌حسین، المیزان، ج۱۱، ص۲۴، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۷ق.    
۶. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۴۸.    
۷. عیاشی، محمد بن مسعود، التفسیر، ج‌۲، ص۲۳۶-۲۳۷، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.    



پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «خلقت دوباره آسمان و زمین بعد از برپایی قیامت»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۴/۲۳.    






جعبه ابزار