• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حضور قلب در نماز

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضور قلب، نماز.
پرسش: عبارت «نمازی جز به حضور قلب نیست» از کدام معصوم ـ علیه‌السلام ـ است؟
پاسخ:



با جست‌وجویی که در منابع دست اول حدیثی انجام شد، روایتی که کاملاً منطبق با متن ارائه شده باشد، مشاهده نشد؛
[۱] البته این روایت با تعبیر « لا صلاة الّا بحضور القلب‌، نماز تام و تمام نیست، مگر با حضور قلب» در کتاب گنج حکمت یا احادیث منظوم، ص ۱۷۶، از پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نقل شده است که این کتاب از منابع دست اول شمرده نمی‌شود.
اما این روایت با تعابیر مختلف از معصومان ـ علیهم‌السلام ـ نقل شده است که ما در این‌جا به دو نمونه بسنده می‌کنیم:




۲.۱ - أ. روایتی از امام علی

أ. امیرالمؤمنین ـ علیه‌السلام ـ می‌فرماید: «إِذَا قَامَ بَیْنَ یَدَیِ اللَّهِ فَإِنَّمَا لَهُ مِنْ صَلَاتِهِ مَا أَقْبَلَ عَلَیْه»؛ بنده‌ای که دربرابر خدا می‌ایستد، باید از آشفتگی فکری خود بکاهد؛ زیرا از نماز همان مقداری که حضور قلب داشته، نصیب اوست.

۲.۲ - ب. روایتی از امام رضا

از امام رضا ـ علیه‌السلام ـ نقل شده که فرمود: «و لا صلاة إلا بإسباغ الوضوء و إحضار النیة و اقبال قلب‌ و خلوص الیقین و إفراغ القلب و ترک الأشغال»؛ نماز نیست مگر با وضو‌ی پر آب و حاضر ساختن نیت و خلوص با یقین و توجه دل به خدا و ترک هر چیز غیر از خدا‌.


در پایان بیان این نکته خالی از لطف نیست که اساساً ارزش اعمال عبادی به نیت و حضور قلب آن است و در عبادات هرچه نیت خالص‌تر و حضور قلب بیشتر باشد، ارزش آن نیز افزون‌تر خواهد بود؛ ازاین‌رو باید تلاش کنیم نمازمان را از نیت‌های غیرخدایی و بدون مخاطبی که تنها لقلقه زبان است، دور کرده و به نمازهای خدایی و در حضور خدا تبدیل کنیم.



۱. البته این روایت با تعبیر « لا صلاة الّا بحضور القلب‌، نماز تام و تمام نیست، مگر با حضور قلب» در کتاب گنج حکمت یا احادیث منظوم، ص ۱۷۶، از پیامبر اسلام ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ نقل شده است که این کتاب از منابع دست اول شمرده نمی‌شود.
۲. حرانی، حسن‌بن شعبه، تحف العقول عن آل‌الرسول، ص ۱۰۳، انتشارات جامعه مدرسین قم، ۱۴۰۴ق.    
۳. امام رضا علی‌بن موسی (ع)، فقه‌ الرضا (ع)، ص ۷۰، انتشارات کنگره جهانی امام رضا (ع) مشهد، ۱۴۰۶ق.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | حضور قلب | عبادت | نماز




جعبه ابزار