جایگاه نماز جمعه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: نماز جمعه، نظام اسلامی.
پرسش: جایگاه نماز جمعه و ارتباط دو سویۀ آن با مردم و نظام اسلامی، چیست؟
در آموزه‌های دینی ما، ره‌نمودهای گوناگونی در بارۀ اهمیت گردهمایی عبادی ـ سیاسی نماز جمعه به چشم می‌خورد که ضمن برشمردن شماری از آنها، به ضرورت بالندگی آن از طریق حضور گستردۀ مردم و بویژه نیروهای با نشاط در این نماز، و در ادامه به نقش شکوه‌مندی نماز جمعه در تحکیم و تقویت نظام اسلامی اشاره می‌کنیم:
۱. برپایی نماز جمعه، در ردیف دفاع از حقوق مظلومان و دفاع از مرزها و تمامیت ارضی و... از وظایف مهم و اصلی نظام اسلامی است.
۲. امام جمعه، در آغاز دو بار برای مردم سخن‌رانی می‌کند. شایسته است در سخنان خود به بیان
مصالح دین و دنیای جامعۀ اسلامی توجه ویژه نماید.
۳. نماز جمعه، تنها نمازی است که
واجب است به
جماعت خوانده شود و همۀ مردم حاضر در فاصلۀ کمتر از دو فرسخی محل برگزاری این نماز، جز افراد خاص و معذورین در آن شرکت کنند.
۴. به منظور با شکوه‌تر برگزار شدن این
فریضۀ الهی، تا یک فرسخی محل برگزاری نماز جمعه، بر پا کردن نماز جمعۀ دیگری، جایز نیست.
۵. جا دارد ترتیبی داده شود تا برخی زندانیان نیز در نماز جمعه شرکت داده شوند.
۶. سزاوار نیست که موجر، مانع شرکتِ اجیر خود در نماز جمعه شود.
۷. شایسته است که نمازگزار برای شرکت در این نماز بهترین لباس خود را بر تن کند و به گونه‌ای که حاکی از اشتیاق او به حضور در نماز جمعه است، حضور یابد.
۸. تأکید بر آن است که خطبه‌های نماز جمعه، مورد توجّه و استماع قرار گیرد.
۱۰. رها کردن هر کاری که مانع حضور در نماز جمعه شود، مورد تأکید است.
۱۱. شرکت نکردن سه هفتۀ پی در پی بدون عذر و از روی بی‌اعتنایی، نشانۀ
نفاق شمرده شده و موجب خشم الهی و نابینا شدن دیدۀ
بصیرت است.
دقت در آن چه به عنوان نشانه‌های اهمیت نماز جمعه گذشت حاکی از آن است که این نماز، جایگاه پرظرفیتی است که همسو کردن انرژی اقشار مختلف جامعه
مسلمان در مسیر پویایی و سازندگی، از مهم‌ترین رسالت‌های آن است.
طبعاً دستیابی به این مهم در گروی حضور آحاد مردم
مسلمان و خصوصاً نیروهای بانشاط، تأثیر‌گذار و نسل جوان در آن است. حضوری گسترده که نیازمند مشارکت فراگیر همۀ نهادهای فرهنگی در برنامه‌ریزی مناسب و پوشش رسانه‌ای آن است، وگرنه، این همایشِ سرنوشت‌ساز، به تدریج، از رونق افتاده و به سال خوردگان و از کار افتادگان اختصاص می‌یابد.
جا دارد دبیرخانۀ ائمّۀ جمعه و نیز ستادهای نماز جمعه پیش از و بیش از دیگر نهادها، در عمومی‌تر کردن فرهنگ شرکت در نماز جمعه و نیز آسیب‌شناسی آن خود را مسئول بدانند.
نماز جمعه که بنیان‌گذار
جمهوری اسلامی ایران،
امام خمینی؛ با جملاتی چون "نماز جمعه، در رأس همۀ امور است”،
"نماز جمعه، از بزرگ‌ترین عنایات حق تعالی به جمهوری اسلامی ایران است”
از آن یاد کرده عبادتی در هم تنیده با سیاست است که می‌تواند به مدد حضور گستردۀ مردم، پشتوانه‌ای استوار برای نظام برگرفته از آموزه‌های دینی به شمار آید. امام راحل در سخنی دیگر این مهم را نیز چنین یادآور شده است:
"نماز جمعه (که نمایشی از قدرت سیاسی و اجتماعی اسلام است) باید هر چه شکوهمندتر و پُر محتواتر اقامه شود.
ملّت ما گمان نکنند که نماز جمعه، یک نماز عادی است. امروز نماز جمعه با شکوهمندی‌ای که دارد، برای نهضت کوتاه عمر ما پشتوانه‌ای محکم و در پیشبرد انقلاب اسلامی ما عاملی مؤثّر و بزرگ است. ملّت عظیم و عزیز، با شرکت خود باید این سنگر اسلامی را هر چه عظیم‌تر و بلند پایه‌تر، نگاه دارند تا به برکت آن، توطئه‌های خائنان و دسیسه‌های مفسدان، خنثی شود.”
حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «جایگاه نماز جمعه» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۷/۱۴.
