تمثال عیسی و مریم در کعبه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حضرت مریم (سلام‌الله‌علیها)،
کعبه،
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)،
حضرت عیسی (علیه‌السّلام)، تصاویر، فتح مکه.
پرسش: آیا پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بعد از فتح مکه، هنگامی که تصاویر داخل کعبه را از بین می‌بردند، به تصاویر حضرت عیسی (علیه‌السّلام) و حضرت مریم (سلام‌الله‌علیها) کاری نداشتند؟
پاسخ: تنها
ازرقی از بین راویان
اهل‌سنت به این موضوع اشاره کرده است؛ اما در روایات شیعی به این موضوع اشاره‌ای نشده است.
در روایات شیعی به این موضوع اشاره‌ای نشده است، اما «ازرقی» (متوفای ۲۵۰ق) در کتاب «
اخبار مکة و ما جاء فیها من الآثار» ( که احتمالاً قدیمی‌ترین کتاب در دسترسی است که ویژه اخبار مکه نگاشته شده است) در باب «ما جاء فی ذکر بناء قریش الکعبة فی الجاهلیة» روایاتی را نقل کرده است که: در کعبه تصویرها و تمثال‌هایی وجود داشت؛ از جمله تمثال حضرت عیسی (علیه‌السّلام) و مادرش حضرت مریم (سلام‌الله‌علیهم) که عیسی در دامن مادر نشسته بود.
وضع کعبه بدین صورت بود تا این‌که سرانجام رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در سال فتح مکه؛ یعنی سال هشتم هجری، به
مکه وارد گردیدند و دستور دادند که کلیه بت‌های موجود در کعبه منهدم گردد. رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) هنگامی که به درون کعبه وارد شدند، پس از دیدن عکس‌ها، دستور دادند آن عکس‌ها را محو کنند. مگر تصویر حضرت عیسی (علیه‌السّلام) و مادرش حضرت مریم (سلام‌الله‌علیهم) که دست گذاشتند و فرمودند اینها را پاک نکنید و تصاویرشان در کعبه باقی ماند. تا این‌که در دوران خلافت
عمر بن خطاب از بین رفت.
در یکی از این روایات چنین آمده است: زنی از
غسان به هنگام حج اعراب به مکه آمد وقتی تصویر مریم را در کعبه دید گفت: پدر و مادرم فدای تو باد، به درستی که تو عرب هستی، لذا رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به محو تمامی تصاویر امر کردند، مگر تصاویر حضرت مریم (سلام‌الله‌علیهم) و حضرت عیسی (علیه‌السّلام).
ممکن است گفته شود که چرا تماثیل حضرت عیسی (علیه‌السّلام) و مریم (سلام‌الله‌علیهم) در کعبه آویزان بوده با این‌که کعبه در آن زمان جایگاه بت‌ها شده بود؟
در پاسخ باید گفت: از جمله علت‌هایی که اعراب جاهلی بت‌ها را در کعبه قرار می‌دادند، این بود که بت‌ها را به عنوان شفیعان خود می‌دانستند تا به درگاه الهی برای آنها
شفاعت کنند و در واقع، بت‌ها الهه‌هایی برای آنان و واسطه‌هایی بین
خدا و مردم بودند. با این منطق و استدلال، بعید نیست که تمثال حضرت عیسی و مریم نیز در کعبه بوده باشند؛ زیرا شاید مسیحیان آن سرزمین نیز با استدلالی مشابه می‌خواستند به وسیله آن تمثال‌ها به خدا برسند و این نوع استدلال هم با منطق اعراب جاهلی منافاتی نداشت تا مانع آنان شوند. به‌هر‌حال بر فرض پذیرش این نقل تاریخی مشخص می‌شود که کعبه نزد مسیحیان (دست کم برای عده‌ای که با حجاز در ارتباط بودند) دارای ارج و منزلتی رفیع بوده است.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «تمثال عیسی و مریم در کعبه»، تاریخ بازیابی۱۴۰۱/۳/۷.
