تفسیر حب الشهوات در آیه ۱۴ سوره آل عمران
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: سوره آل عمران،
خداوند، حب نساء،
ناس.
پرسش: در سوره آل عمران آیه ۱۴ خداوند می‌فرماید: «زُیِّنَ لِلنَّاس حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساء»؛ با توجه به این‌که «ناس» شامل زن و مرد می‌شود، حب نساء به عنوان یکی از موارد شهوات، چگونه با خود ناس و زنان قابل جمع است؟ مگر زن، انسان نیست؟
پاسخ اجمالی: آیه در مقام بیان این نیست که همه این موارد که در آیه آمده برای همه افراد بشر جاذبه دارند، چه‌بسا برخی از اینها برای عده‌ای اصلاً جلب توجه نکنند.
در لغت عرب معنای «ناس»
عام است، ولی در مواردی با قرائن پیرامونی معنای آن محدود می‌شود، در آیه نیز منظور از «ناس» بعضی از مردان هستند. علاوه بر این با توجه به تفسیر شهوات به زنان، مال، زراعت و... فهمیده می‌شود که منظور از ناس مردان می‌باشند.
در این آیه شریفه خداوند می‌فرماید:
«زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنَ النِّسَاء وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاللّهُ عِندَهُ حُسْنُ الْمَآبِ؛
محبّت امور مادی، از زنان و فرزندان و اموال هنگفت از
طلا و
نقره و اسب‌های ممتاز و چهارپایان و زراعت، در نظر مردم جلوه داده شده است
[تا در پرتو آن،
آزمایش و
تربیت شوند ولی
] اینها
[در صورتی که هدف نهایی آدمی را تشکیل دهند
] سرمایه زندگی پست
[مادی
] است و سرانجام نیک
[و زندگیِ والا و جاویدان
]، نزد خداست».
آیه در مقام بیان این نیست که همه این موارد برای همه افراد بشر جاذبه دارند، چه‌بسا برخی از اینها برای عده‌ای اصلاً جلب توجه نکنند، مثلاً شاید برخی از انسان‌ها نسبت به زراعت بی‌رغبت باشند.
همان‌طور که در تمام جوامع دیده می‌شود و بدیهی است، نوعاً مردان به سمت زنان کشیده می‌شوند و زنان برای مردان عرضه می‌شوند و گاهی خودفروشی می‌کنند، حتی در دنیای مادی امروز که امکان همه چیز در آن وجود دارد، کمتر مکانی یافت می‌شود که در آنجا مردانی بدکار وجود داشته و با عرضه خود به زنان از این راه کسب درآمد کنند! همه اینها مواردی است که دلالت دارند بر این‌که زنان برای مردان زینت داده شدند نه مردان برای زنان.
اگرچه معنای «ناس» عام است، اما در مواردی با قراین پیرامونی می‌توان معنای آن‌را محدود کرد:
• «وَ اِذا قیلَ لَهُمْ آمِنُوا کَما آمَنَ النَّاس؛
و چون به آنان گفته شود که شما نیز همانند دیگر مردمان
ایمان بیاورید».
در این آیه با این‌که واژه «ناس» به‌کار رفته، اما منظور از ناس همه مردم نیستند؛ چون افرادی که به آن‌حضرت ایمان آورده بودند نسبت به تمام مردم بسیار کم بودند.
• «اِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ کُفَّارٌ اُولئِکَ عَلَیْهِمْ لَعْنَةُ اللهِ وَ الْمَلائِکَةِ وَ النَّاسِ اَجْمَعین؛
بر آنان که
کافر بودند و در کافری مُردند لعنت خدا و فرشتگان و همه مردم باد».
در این آیه نیز، آیا می‌توان گفت که کافران نیز بر خودشان لعنت می‌فرستند؟ قطعاً چنین نیست.
تمام شهوات و امیال انسانی در این چند مورد جمع نشده است، بلکه این موارد شاخص‌هایی است برای امیال انسانی، بر‌این‌اساس ممکن است گفته شود همان‌طور که زنان برای مردان زینت داده شده‌اند، مردان نیز می‌توانند در برخی موارد برای زنان زینت محسوب شوند.
بنابر‌این در آیه فوق نیز منظور از «ناس» بعضی از آنان می‌باشد؛ یعنی مردان. علاوه بر این با توجه به تفسیر شهوات به زنان، مال، زراعت و... فهمیده می‌شود که منظور از ناس مردان می‌باشند.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «تفسیر حب الشهوات در آیه ۱۴ سوره آل عمران»، تاریخ بازیابی۱۴۰۰/۴/۱۵.
