ترقی قیمت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: خمس ، ترقی قیمت، سال خمسی،
اموال ، زمین،
سرمایه .
پرسش: اگر با پولی که خمس آن داده شده است زمینی بخریم و چند سال بعد آن را به چندین برابر
قیمت خرید بفروشیم ،به این درآمد خمس تعلق میگیرد؟ اگر به پول اولیه خمس تعلق گرفته باشد، ولی پرداخت نشده باشد، در این حالت چه؟
پاسخ: همانگونه که مستحضرید خمس یکی از
واجبات مهم مالی در
اسلام است که از فروع
دین و از
عبادات شمرده میشود؛ ازاینرو باید با قصد قربت انجام گیرد.
اموال و سرمایههایی که به آنها خمس تعلق میگیرد، اگر یکبار خمس آنها پرداخت شود، دیگر متعلق خمس نمیشود؛ حتی اگر سالیان دراز آن سرمایه بماند. اما اگر مال از چیزهایی باشد که رشد و نمو داشته باشد و یا قیمت آن اضافه شود، اصل آن دیگر خمس ندارد؛ اما نسبت به مازاد و قیمت اضافه شده باید خمس پرداخت شود.
چیزی که خمس آن داده شده، بر آن خمس تعلق نمیگیرد؛ مگر بر ترقی قیمت. بله اگر آن
جنس جزء مئونه بوده است، بر آن و بر ترقی آن خمسی تعلق نمیگیرد.
یا اگر چیزی که مخمس بوده به ارث رسیده باشد، به
ارث و ترقی قیمت آن حتی پس از فروش، خمس تعلق نمیگیرد.
باید توجه داشته باشید که تأخیر پرداخت خمس از
سال خمسی به سال دیگر جایز نیست؛ هرچند هر وقت آن را بپردازد، ادای بدهی حاصل میشود. مکلف پس از رسیدن سال خمسی تا خمس مالش را نداده، نمیتواند در آن تصرف کند و اگر در آن قبل از پرداخت خمس تصرف کند، مقدار خمس آن را ضامن است و چنانچه با عین
مال غیر مخمس کالا یا زمین و یا مانند آنها بخرد،
معامله در مقدار خمس فضولی و موقوف بر اجازه
ولی امر خمس است، که پس از اجازه ولی امر باید خمس آن کالا یا
زمین را به قیمت فعلی حساب نماید و آن را بپردازد.
اگر زمین با عین مال غیر مخمس خریده شده باشد، معامله به مقدار خمس، فضولی است و متوقف بر اجازه ولی امر خمس است و تا آن را اجازه و تنفیذ نکند، (میتواند در آن تصرفی نماید)؛ مثلاً
نماز خواندن در آن جایز نیست.
لازم به ذکر است که از دفاتر مراجع تقلید جوابهای زیر دریافت شد و برای آگاهی شما به حضورتان تقدیم میگردد:
اگر خریداری به جهت ارتقای قیمت و سوددهی بوده، باید خمس سود آن را بدهید.
باید کل مال تخمیس شود.
در صورت اول به اضافه بر قیمت اصلی خمس تعلق میگیرد.
در صورت دوم به تمام مبلغ خمس تعلق میگیرد.
پایگاه اسلام کوئست.