انواع تحریف
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تحریف قرآن، تحریف لفظی، تحریف معنوی.
پرسش: انواع تحریف را نام ببرید و در قرآن چه تحریفی صورت گرفته است؟
پاسخ: تحلیل نادرست یا
تفسیر و
تأویل بر غیر وجه صحیحش و نتیجه نادرست گرفتن را که مقصود متکلم نباشد،
تحریف معنوی می‌نامند. تحریف به معنای زیاد یا کم یا تبدیل کردن را «
تحریف لفظی» می‌نامند؛ یعنی دخل و تصرف در ظاهر کلام یا به زیاد کردن یا کم کردن یا تبدیل نمودن، به طوری که از وجه صحیحش عدول کرده باشد. در قرآن تحریف لفظی صورت نگرفته؛ ولی تحریف معنوی و تفسیر به رأی بعد از
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) تاکنون براساس گرایش اعتقادی افراد صورت گرفته است.
تحریف در لغت از ماده «حرف» به معنای طرف، گوشه، یا جانب آمده و «تحریف الشیء» به معنای عدول از مواضع اصلی خودش به طرفی یا جانبی دیگر و «
تحریف کلام» به معنای تفسیر کلام به غیر وجه صحیحش آن هم بدون دلیل می‌باشد.
برای تحریف انواع مختلفی بیان شده که در ادامه به آن اشاره می‌نماییم.
تحریف به محتوی کلام (که
علمای اسلام آن را «
تفسیر به رأی» می‌نامند) در
تفسیر قرآن و روایات به چشم می‌خورد.
به عبارت دیگر، می‌توان آن را «تحریف معنوی» نامید و آن به این معناست که تحلیل نادرست یا تفسیر و تأویل بر غیر وجه صحیحش و نتیجه نادرست گرفتن که مقصود متکلم نباشد، را
تحریف معنوی می‌نامند. علت افتراق و پراکندگی
مسلمانان بعد از
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، تحریف معنوی
قرآن بوده و هر کس بر اساس ایده و گرایش و خواسته‌های نفسانی خویش قرآن را تفسیر نموده است.
در واقع این‌گونه تحریف را
تحریف قرآن نمی‌گویند؛ بلکه
تحریف تفسیر قرآن می‌دانند و این یعنی
مفسر به
الفاظ قرآن دستبرد نمی‌زند و فقط تفسیر نادرست می‌کند.
تحریف به معنای اضافه نمودن مطلبی به مطالب گذشته است و این در
قرآن اتفاق نیفتاده است و تمام
علمای شیعه و
سنی به این قول اتفاق نظر دارند.
طبق آیه: «اِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکرَ وَاِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ؛
ما قرآن را نازل کردیم؛ و ما به طور قطع نگهدار آنیم! »و هم چنین آیه: «لا یاْتِیهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَینِ یدَیهِ وَلا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِیلٌ مِنْ حَکیمٍ حَمِیدٍ؛
این کتابی است قطعاً شکست‌ناپذیر، که هیچ‌گونه باطلی نه از پیش رو، و نه از پشت سر به سراغ آن نمی‌آید؛ چراکه از سوی
خداوند حکیم و شایسته ستایش نازل شده است.» نشان‌دهنده آن است که در قرآن
تحریف به معنای کم کردن اتفاق نیافتاده است.
تبدیل نمودن به این معناست که کلمه‌ای از قرآن را تبدیل به کلمه مترادف یا متضاد نماییم و استاد معرفت این نوع تحریف را مخالف با
اعجاز لفظی قرآن می‌داند.
به عبارت دیگر، تحریف به معنای زیاد یا کم یا تبدیل کردن را «
تحریف لفظی» نیز می‌نامند؛ یعنی دخل و تصرف در ظاهر
کلام یا به زیاد کردن یا کم کردن یا تبدیل نمودن، به طوری که از وجه صحیحش عدول کرده باشد.
در نتیجه در
قرآن تحریف لفظی صورت نگرفته؛ ولی تحریف معنوی و
تفسیر به رأی بعد از
پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) تاکنون براساس گرایش اعتقادی افراد صورت گرفته است.
۱. صیانه القرآن من التحریف، محمدهادی معرفت، ترجمه شده، ص۱۶.
۲. البیان، آقای خویی، ترجمه شده، ص۱۹۸.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «انواع تحریف»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۱/۰۵.
