اصول گرایی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
پرسش: اصول گرایی یعنی چه؟
اصول گرایی به حرکت و اندیشه ای می گویند که به ارزشهای اولیه اسلامی معتقد است و پیروزی و بهروزی
کشورهای اسلامی را در بازگشت و تمسک به آن ارزشها می داند. نه از الگوی کشورهای غربی پیروی می کند و نه از الگوی کشورهای شرقی، این واژه معمولاً از سوی رسانه های گروهی غربی برای اشاره به جنبش های اسلامی، احیاء گری اسلامی، اصول گرایی اسلامی، رستاخیز اسلامی و یا بیداری اسلامی بکار رفته است.
احیاء گری اسلامی بمعنی بازگشت به اصول بی آلایش اسلامی، بازگشت به
قرآن و
سنت نبوی ـ صلی الله علیه و آله ـ در سطوح مختلف فردی و جمعی است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد ویژگی و مفهوم اصول گرایی می گویند: اصول گرایی یعنی اصول مستدّل منطقی را قبول داشتن و به آنها پایبند ماندن و رفتارهای خود را با آن اصول تطبیق کردن مثل شاخصهایی که
انسان را در یک جاده
هدایت می کنند.«إنَّ الّذین قالوا ربّنا الله ثمّ استقاموا»
.این استقامت کردن اصول گرایی است.
متأسفانه یک عده اصول گرایی را با
تحجر اشتباه گرفته و خیال کرده اند که اصول گرایی یعنی تحجر در حالی که اصول گرایی بمعنای تحجر نیست، معنای تحجر اینست که از هر آنچه به صورت یک باور در ذهن انسان وارد شده بدون اینکه پایه های استدلالی و استناد مستحکمی داشته باشد بی دلیل و متعصبانه دفاع کردن. چنانچه در آیه شریفه آمده است «إذ جَعَلَ الّذینَ کفروُا فی قُلوبُهُم الحَمیَّةَ حَمیَّةَ الجاهِلیَّةِ.»
،«حمیّة الجاهلیّة» گریبان کسانی را می گیرد که آنها جاهلانه از یک چیز دفاع می کنند. اصول گرایی با این دفاع جاهلانه و حمیت متعصبانه و متحجرانه اشتباه نشود.
مقام معظم رهبری همچنین در فراز دیگری خاطر نشان می کنند:
اصول گرایی اسلامی متکی به
منطق و
عقل و
استدلال و
تجربه و شوق آزادی خواهی و استقلال خواهی یک ملت می شود.
خلاصه می توان گفت: که اصول گرایی اسلامی ایده و حرکتی است که به ارزشهای اولیه اسلامی معتقد و پایبند است و پیروزی و بهروزی کشورهای اسلامی را در بازگشت به آن ارزشها و تمسک به آن ارزشهای اصیل و پیروی از قرآن و سنت نبوی ـ صلی الله علیه و آله ـ می داند و از الگوهایی که کشورهای غربی یا شرقی ارائه می دهند پیروی نمی کنند بلکه علیه آن الگوها بطور پنهان و آشکار با
جهاد مبارزه می کنند، در مقابل این واژه که بار مثبت و ارزشی دارد، واژه بنیاد گرایی است که کاربرد منفی دارد. از سوی رسانه های گروهی غربی برای بد نام کردن و تضعیف و توهین نهضتهای اسلامی آنها را بنیادگرا، سطحی نگر، متمسّک به ظاهر و دارای افکاری بسته و منجمد معرفی می کنند.
۱. ویژگی مدیران اصول گرا، اکبر مظفری، دفتر جریان شناسی تاریخ معاصر، ۱۳۸۴.
اندیشه قم.
