اصلاحات علوی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام علی (علیه‌السّلام)،
پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله).
پرسش: امام علی (علیه‌السّلام) در حکومتش به دنبال چه اصلاحاتی بود؟
پاسخ اجمالی: اساس سیاست امام علی (علیه‌السّلام) بر حق‌مداری صداقت در سخن و موضع شفّاف بود. لذا مبارزه بی‌امان علیه دگرگونی‌ها، تحریف‌ها، و فراز و فرودهای نابجا را با شعار «
عدالت اجتماعی و
اقتصادی» آغاز کرد. بدون این‌که از پیامدهای سیاسی و تنش‌های اجتماعی آن، هراسی به دل راه دهد. البته همه اینها را با حزم و دوراندیشی، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق و استوار آغاز کرد.
پس از دست یافتن به قدرت سیاسی، بی‌درنگ، اصلاحات حکومتی را با شعار «عدالت اجتماعی و اقتصادی» آغاز می‌کند. او هدف از پذیرش حکومت را «ایجاد اصلاحات و احقاق حقوق پایمال شده» اعلام کرده بود. علی (علیه‌السّلام) بر این باور بود که آنچه در روزگار پیش از وی و پس از پیامبر خدا روی داده، جامعه را یکسر دیگرگون کرده است و ارزش‌ها دیگرسان شده و آنچه نام «
حکومت اسلامی» را یدک می‌کشد، با آنچه پیامبر خدا آن را پی نهاده بود، بس ناهمگون است و فاصله زیادی دارد. علی (علیه‌السّلام) در آغازین بیان رسمی خود در مسند
خلافت، تصریح می‌کند که آنچه انجام می‌شده است، با
سیره و
سنّت پیامبر، ناسازگار بوده، وضع موجود، قابل تحمّل نیست و ارائه راهی نو و شیوه‌ای استوار، ضروری است، و آن، نه «سنّت شیخین» که «
سنّت علوی و اصلاحات علوی» است، همگون با «سنّت نبوی و اصلاحات محمّدی».
شگفتا که مولا با نگاه سیاسی ژرف خود، دریافته است که چنین شیوه و اصلاحی را مردمانی که روزگارانی دراز، به ارزش‌های وارونه خو کرده‌اند، برنخواهند تابید:
«لا تَقومُ لَهُ القُلوبُ ولا تَثبُتُ لَهُ العُقولُ؛
دل‌ها بر آن، استوار نخواهند گشت و خردها، بدان پایدار نخواهند شد.»
امّا او سیاست‌مداری است حق‌مدار، و افزون بر
حق‌مداری،
صداقت در سخن و موضع شفّاف را «سیاست» می‌داند، نه جز آن. چنین است که در همان سخن نخستین، مبارزه بی‌امان علیه دگرگونی‌ها، تحریف‌ها، دگرسانی‌ها، و فراز و فرودهای نابجا را به صراحت اعلام می‌کند، بدون این‌که از پیامدهای سیاسی و تنش‌های اجتماعی آن، هراسی به دل راه دهد. البته همه اینها را با حزم و دوراندیشی، سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دقیق و استوار آغاز کرد.
سایت حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «اصلاحات علوی» تاریخ بازیابی۱۳۹۹/۷/۲۰.
